Dik 65-plus maar gewoon nog ondernemer: ‘Ik geloof dat dat passie heet’

Alleen al in Oost-Nederland is het aantal ondernemers die 65-plus zijn de afgelopen vijf jaar gegroeid met 55 procent naar 40.289, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Soms gaan ze door omdat ze zich nog te jong voelen, zegt KVK-adviseur Angèle Magré, soms omdat er geen opvolger is of omdat ze bang zijn voor ‘dat zwarte gat’. En bijna altijd omdat ze ‘de energie en passie’ nog voelen, zoals deze drie ondernemers zeggen in de Stentor.

Theo Hendriks (74), waterstofondernemer uit Hoenderloo

Hij twijfelde niet eens dat hij na zijn pensioen (‘Als je dat zo wilt noemen’) zou doorgaan. Hij had een rijke carrière. Hendriks werkte mee aan de ontwikkeling van het Frans hogesnelheidsvliegtuig Concorde, de bouw van de Europese ruimtevaartraket Ariane en was zeven jaar directeur van verwarmingsketelfabriek Nefit in Deventer. Onder andere. Maar dat hij daarna de deur achter zich zou dichttrekken, kwam nooit in hem op. Tien jaar geleden - op de drempel van zijn pensioen - begon hij waterstofbedrijf HyMove en ontwikkelde brandstofcelsystemen (de ‘waterstofmotor’) voor bussen.

Hendriks is volop in de race voor de levering van 350 waterstofbussen in Duitsland. Wat hem drijft: ,,Ik zie dat er in de samenleving nog zoveel moet gebeuren. Kijk naar de grote verschillen tussen arm en rijk, de energietransitie en het klimaat. Daar wil ik mijn bijdrage aan leveren en zolang de gezondheid dat toestaat en ik die energie voel, doe ik dat.” Hij gelooft dat waterstof in die energietransitie ‘belangrijk is voor de hele wereld'. Waterstof is een schone energie. Er komt alleen water uit de uitlaat.

De veranderingen gaan hem niet snel genoeg. Hij wil de grote doorbraak nog meemaken. ,,Ik ben met HyMove tien jaar bezig met een schone vorm van vervoer. Als je ziet wat er in die tijd is gebeurd, is dat nog maar een heel klein beetje, een paar krasjes aan de oppervlakte. Terwijl de techniek al lang zover is. Er mist in de politiek een stuk bewustwording en gevoel van wat belangrijk is. Dat houdt mij bezig.”

Over zijn haast: ,,We moeten naar een hele nieuwe samenleving in de komende twintig, dertig jaar. Meer tijd hebben we niet.” Hij ‘moet’ wel doorgaan. Hendriks lacht: ,,Ja, dat heet passie, geloof ik.”

Jacob Wieringa (82), eigenaar brocantewinkel in Deventer

Zelf schaart hij zijn winkel (officieel: De Zaak) en wat je er kunt vinden onder ‘brocante’. Maar argeloze bezoekers en een schare vaste klanten zien toch vooral een stapel modelauto’s en modeltreintjes. De Zaak oogt alsof alles in de winkelschappen is gesmeten.

Jacob Wieringa is de oudste winkelier van Deventer (‘Dat zeggen de stadsgidsen’), welbespraakt (‘Is dat zo? Dat moet ik mijn zoon Tommy, die kent u wel, die schrijver, eens zeggen’) en gezegend met oneindige humor. Over de wanorde: ,,Jazeker, ik wilde al eens opruimen, maar klanten zeggen dat ik dat niet moet doen omdat ze willen struinen. Ik liet mij gemakkelijk overtuigen, dat geef ik toe.” En zo tuimelen soms toch best kostbare modelauto’s en modeltreintjes in ontelbare aantallen over elkaar heen.

,,Of er nog wat bij kan? Ja hoor. Ik heb net nog tweehonderd Matchbox-autootjes gekocht. En”, voegt hij toe, maar dat is dan meer voor eigen gebruik, ,,negentig miniflesjes whisky”.

,,Ik was 12 jaar en zag op het station van Appingedam - dat bestond toen nog - een stoomtrein rangeren. De machinist zei: ‘Kom maar even naar boven, jong’. Ik reed iets van 5 minuten mee. En was verkocht. Dat maakte zo’n indruk.” Wieringa pakt een locomotief uit een schap. ,,Ik herinner me, dat was zoiets.” Precies toen ontstond zijn liefde voor mechanisch speelgoed.

,,Na lang zeuren kreeg ik van mijn ouders met sint een modeltrein in een prachtige blauwe doos.” Pas na zijn pensioen - hij was onder andere leraar Engels (‘en nog meer vakken, maar schrijf dat maar niet op, dat klinkt zo opschepperig') - breidde hij zijn collectie uit tot wat die nu is en waar hij nog lang niet mee klaar is. Zolang hij kan, gaat hij door.

,,Het levert genoeg op om er weer nieuwe inkopen van te doen. Het is een stuk idealisme en ik ontmoet allemaal aardige mensen.” Er komt net een vaste, Ierse klant binnen. Met wie hij prompt een flesje whisky deelt.

Maatje Jonkers (71), eigenaar kaarsenwinkel in Zutphen

Met haar kaarsenwinkel ‘vul ik een klein gaatje in de markt’, zegt Maatje Jonkers. ,,Dat geeft een gevoel dat je er toe doet. Dat voelt fijn. Als ik alleen maar AOW ontvang en verder niets doe, zou mij dat geen voldoening geven.” De winkel in de Korte Beukerstraat bestaat 51 jaar. Bijzonder: de naam Fakkeltje had eigenlijk helemaal niets te maken met kaarsen.

Moeder verkocht stenen en mineralen, vader was siersmid en hofleverancier. Zijn handelsmerk was een fakkeltje van het smidsvuur dat hij in zijn werkstukken sloeg. Ja, ook - heel passend - in de kandelaars voor de kaarsen die ze in de winkel verkochten. Die kandelaars staan er niet meer; haar vader stierf toen zij nog jong was en de zaak overnam. De kaarsen zijn er nog wel. En nu staat het fakkeltje net zo goed voor doorgaan, blijven branden voor de winkel, ook na haar pensioenleeftijd.

De winkel is geen vetpot, zelfs niet met haar andere activiteiten erbij. Ze verkoopt ook stenen en mineralen, geeft stoelmassages en heeft een praktijk in alternatieve geneeskunde. Maar financieel gaat het sinds die pensioenleeftijd net wat beter.

,,Toen ik AOW kreeg, was dat ongekend voor mij; wat een luxe. Alsof ik ineens een basisinkomen kreeg. Er gingen vroeger maanden voorbij dat ik onder bijstandsniveau zat. Niet dat ik mij daarover beklaagde. Je moet je leven gewoon wat aanpassen. Maar als je dan ineens AOW erbij krijgt...” Rijk zal ze van haar winkel nooit worden. ,,Wel blij. Een hobby, iets wat je leuk vindt, kun je je leven lang doen.”

Ze verkoopt kwaliteitskaarsen van kleine producenten uit Nederland en Denemarken. Kaarsen die ‘rustig branden’, zoals ze dat noemt. ,,Nederland is een kaarsenland. We branden veel meer kaarsen dan in andere landen. Niet alleen voor sfeer in eigen huis. Dat ook natuurlijk, maar vooral de laatste jaren geven we elkaar graag een lichtje cadeau”, merkt ze. ,,Dat vind ik mooi.”