Het was een luxepositie waarin Henk Brandsen (58) zich tien jaar geleden bevond. Hij had tot dan toe als jurist bij rechtbanken in Nederland gewerkt en was als financieel onafhankelijk. Tijdens een sabbatical zou hij besluiten welke kant hij uit zou gaan.
Hij liep de Utrechtsestraat door, langs etalages en voorbij boekwinkel Zwart Op Wit. "Een drogisterij was niets voor mij," zegt Brandsen. "Ik zag een slager en dacht: als ik vijftien was had ik dat gedaan. Een mooi ambacht." Het werd een boekwinkel.
Lees ook: Dit zijn de boekentips van multimiljardair Bill Gates
Een koele ontvangst bij de Read Shop dreef Brandsen naar franchiseketen Libris. "Ik zei dat ik zin had in lezen en een boekhandel wilde." Het vuur was bij hem gaan branden en account-manager Andries Guliker van Libris proefde zijn enthousiasme voor het ondernemerschap. Guliker begon mee te zoeken naar een over te nemen winkel, aanvankelijk tevergeefs.
Kersenhout
"Andries, stop maar, we openen een nieuwe zaak, zei ik hem na twee jaar. Een maand later belde hij en zei hij dat De Dolfijn op de Haarlemmerdijk te koop stond," zegt Brandsen in zijn winkel - drie boeken van oud-hoofdcommissaris Joop van Riessen in de etalage, die is komen signeren. Brandsen was blij met de schitterende zaak, afgewerkt met kersenhout en voorzien van een prachtige markies.
Lees ook: Deze Goese boekhandelaar is niet bang voor Bol.com
Jan Westerman en Marijke Boon, die deze algemene boekhandel met veel literatuur en een forse kinderafdeling in 1981 in de De Clercqstraat waren begonnen en in 1997 naar de Haarlemmerdijk verhuisd waren, vertrokken met pensioen. Eerst leerden ze Brandsen nog de kneepjes van het vak.
Het 'oude' personeel, met veel ervaring en loyaliteit, ging mee naar de nieuwe eigenaar. "Ik was in een warm bad gekomen," zegt de boekhandelaar. Na een jaar wilde hij meer winkels, maar toen sloeg de crisis toe. "De mensen stopten met boeken kopen," aldus Brandsen. "Ik kon een jaarcontractant geen verlenging meer geven, wat pijn deed, en ging zelf in de zaak staan."
Lees ook: Het megasucces van het bedrijf achter de bekendste campinggids van Nederland
Faillissement
Uiteindelijk krabbelde Brandsen op en hij kocht in mei 2017 Island Bookstore in de Westerstraat en A la Carte in de Ferdinand Bolstraat uit het faillissement van drie boekhandels van de Van Straalen Holding. Toen in april dit jaar Pantheon in de Sint Antoniesbreestraat te koop kwam kon Brandsen zich niet inhouden. "Ik dacht: jeetje wat leuk, weer een mooie boekhandel."
Met vier zaken is er sprake van een holding, Boekholt, genoemd naar de drukker, uitgever en handelaar Balthasar Boekholt, die zaken had op het Rokin en de Haarlemmerdijk.
Voorzichtig bijsturen
Volgens Brandsen is het niet moeilijk boekhandels te runnen. "De winkels die ik kocht lopen meestal goed," zegt hij. "Door internet en ontlezing dalen de omzetten langzaam, maar je hoeft het roer niet om te gooien. Boekwinkels zijn buurtwinkels met trouwe klanten. Toen ik ze overnam heb ik het karakter van de zaken behouden en gebruikgemaakt van de expertise van het personeel."
Brandsen gelooft in voorzichtig bijsturen. "De Dolfijn heeft een mooie etalage. Bij Pantheon zijn ze sterk in organiseren en willen ze elke drie maanden schrijvers laten komen, ook een debutant en een kinderboekenschrijver. Deze maand geeft oenoloog Nicolaas Klei zomeradviezen voor wijn en levert ons personeel boekentips voor de vakantie. Island wordt gebeld voor boekverkopen buiten de deur."
Concurentie
"Laatst signeerde Laurentien van Oranje haar kinderboek in het Concertgebouw; Island mocht de boeken leveren. Mijn winkels waren concurrenten, maar leren nu van elkaar." A la Carte met reisgidsen is een zorgenkindje en verhuist binnenkort van de Ferdinand Bolstraat naar de bovenverdieping van Pantheon.
Goede website
Brandsen is niet alle problemen te boven, maar voelt steun van Libris. "We hebben gezamenlijk een goede website. Wij leveren de volgende dag thuis af of via onze winkels. Het Centraal Boekhuis brengt sinds twee jaar alle voorraden voor zeven uur 's morgens. Een boek dat 's avonds in de krant of op televisie wordt besproken hebben wij de volgende dag liggen, vol met stickers."
