Bedrijven worstelen met zzp-regelgeving: ‘We hebben nu al moeite met personeel vinden’

De Bananas

Niek Bastiaens van De Bananas, een creative marketing agency uit Venlo, geeft toe dat hij niet volledig op de hoogte was van de nieuwe regels. „Ik kwam erachter omdat jullie mij benaderden. Toen ben ik gaan lezen en zag ik dat er strengere controles komen.” Bij de start van zijn bedrijf werkte Niek veel met studenten als zzp’ers. „In die tijd was het een hype dat studenten zich inschreven bij de KvK. We hebben toen een advocaat ingehuurd om een contract op te stellen, zodat de voorwaarden van de samenwerking duidelijk op papier stonden. Dat gaf ons meer zekerheid en hielp ons de risico’s van schijnzelfstandigheid te voorkomen.”

Nu heeft De Bananas bewust gekozen voor meer vaste medewerkers. „We merkten dat de betrokkenheid en kwaliteit beter waren met vaste mensen. We werken nog wel met zzp’ers, maar alleen op oproepbasis voor specifieke taken zoals videografie.” Niek heeft gemengde gevoelens over de nieuwe regels: „Het is een grijs gebied. Ook advocaten vinden het vaak onduidelijk. Jonge ondernemers raad ik aan juridische hulp in te schakelen.”

Lees ook: Modelovereenkomst voor freelancers niet waterdicht bij controle: let hierop bij zzp’ers

De overgang naar vaste medewerkers heeft De Bananas niet alleen meer stabiliteit gebracht, maar ook meer controle over de kwaliteit van het werk. „Het inhuren van zzp’ers kan handig zijn voor korte termijn projecten, maar op de lange termijn merk je dat vaste medewerkers beter zijn voor de continuïteit van het bedrijf. Het kostte tijd om de juiste balans te vinden, maar uiteindelijk was het de moeite waard”, zegt Niek. „De betrokkenheid van vaste medewerkers is hoger en dat zie je terug in de kwaliteit van hun werk.”

Visma YouServe

Konrad Ongersma van Visma YouServe, een HR- en payroll-dienstverlener in Amsterdam, geeft aan dat hij bewust probeert minder zzp’ers in te zetten vanwege de kosten. „We werken met ongeveer tien zzp’ers, vooral parttime op afdelingen zoals salarisadministratie. De kosten zijn vaak hoger dan voor vaste medewerkers”, zegt Konrad.

Konrad is goed op de hoogte van de nieuwe regelgeving: „Als HR- en payroll-dienstverlener moeten we goed meebewegen met de arbeidsmarkt. De nieuwe regels maken het nog complexer. Een vast contract heeft een andere waarde dan een contract voor een zzp’er, en dat maakt de inzet van zzp’ers soms minder aantrekkelijk.”

Hij ziet wel de noodzaak om flexibel te blijven in een krappe arbeidsmarkt. „Het is zoeken naar de beste manier om talent aan te trekken en te behouden. De nieuwe regels maken dat nog ingewikkelder, maar we moeten blijven inspelen op veranderingen om als bedrijf te blijven groeien. Het is belangrijk dat zzp’ers weten wat de regels zijn en wat er van hen verwacht wordt. Dit voorkomt misverstanden en zorgt voor een betere samenwerking.”

R&Z Content Makers

René Ravestein van R&Z Content Makers uit Nijmegen werkt met zowel vaste medewerkers als zzp’ers. Zijn vijftienkoppige contentbureau is gespecialiseerd is in copywriting, bedrijfsjournalistiek en podcasting. „We hebben een paar zzp’ers die structureel voor ons werken op vaste projecten. Dat zijn mensen met wie we langdurig samenwerken.” René ziet geen groot probleem in de nieuwe regelgeving. „Wij werken altijd met overeenkomsten van opdracht (OvO’s). Deze zijn goed in elkaar gezet en we checken regelmatig of ze nog voldoen aan de wetgeving.”

In de OvO staat bijvoorbeeld beschreven dat de zzp’er eigen materialen gebruikt, betaald wordt per gewerkt uur en vrij is om opdrachten te weigeren of door anderen te laten uitvoeren. Echter, volgens arbeidsrechtadvocaat Ronald Verheij biedt een OvO niet altijd volledige bescherming. Dat zei hij in een eerder artikel van De Ondernemer: „Het wezen gaat voor schijn. Dat wil zeggen dat niet de inhoud van de overeenkomst doorslaggevend is, maar hoe in de praktijk invulling aan de samenwerking wordt gegeven. De Belastingdienst zal toetsen of het werk dat door de zzp’er wordt gedaan past bij de normale activiteiten van de opdrachtgever.” Jack Lowe van het Ministerie van Financiën bevestigt dit en wijst erop dat de feitelijke situatie leidend is.

René vindt de wetgeving soms wat onduidelijk, maar denkt dat je met logisch nadenken, goede afspraken én goede communicatie al een heel eind komt. „We hebben niet veel freelancers, maar die we hebben, moeten we zorgvuldig inzetten. Een goede OvO is voor ons essentieel en wij controleren regelmatig of alles nog klopt. Het is bovendien belangrijk constant in gesprek te blijven met de zzp’ers en duidelijk te maken wat de verwachtingen zijn en te checken wat de feitelijke situatie is. Zo voorkom je verrassingen en blijf je binnen de wettelijke kaders.”

Met een knipoog vertelt René: „Ik heb wel eens een ‘grote fout’ gemaakt door een freelancer uit te nodigen voor een personeelsuitje. Blijkbaar mag dat niet”, zegt hij met een zucht van onbegrip.

Brasserie Lekr

Danny Lukassen van Brasserie Lekr uit Ankeveen heeft te maken met een andere dynamiek. „In de horeca is het lastig om vast personeel te vinden, dus we werken ook met zzp’ers. Dit zijn vaak koks die flexibel werken en zelf hun tarieven bepalen”, zegt Danny. „Door het grote aanbod aan zzp’ers zie je bijna geen vaste medewerkers meer. Zzp’ers hebben vaak weinig tot geen binding met het bedrijf en dat maakt het moeilijk een stabiele bedrijfsvoering te hebben.”

Danny legt uit dat het sowieso al een uitdaging is om personeel te vinden in de horeca. „Als ik een vacature plaats voor vast personeel, krijg ik nauwelijks reacties. Maar zodra ik aangeef dat het om een zelfstandige functie gaat, stromen de aanmeldingen binnen. Mensen willen tegenwoordig de flexibiliteit en hogere tarieven. Dat is makkelijker als zzp’er.”

Hij maakt zich zorgen over de nieuwe regelgeving. „Het is lastig te controleren of een zzp’er ook echt meerdere opdrachtgevers heeft. Dit is momenteel mijn enige manier om aan personeel te komen. Als de regels strenger worden, wordt het nog moeilijker.”

Danny ziet niet direct een rooskleurig toekomstbeeld: „Deze regelgeving maakt het er niet makkelijker op. We hebben al moeite om voldoende personeel te vinden. Als dit ook nog eens strenger gecontroleerd wordt, kunnen we straks helemaal geen mensen meer aannemen. De horeca werkt met pieken en dalen, en zzp’ers helpen ons flexibel te blijven. Vooral in seizoensgebonden periodes, zoals de zomer en feestdagen, hebben we extra handen nodig. Zonder zzp’ers wordt het bijna onmogelijk aan die vraag te voldoen.”