Nieuws Actueel

Je bedrijf efficiënter laten draaien? Met dit boek kun je rustig op vakantie

Ondernemer en auteur Mike Michalowicz helpt bedrijfseigenaren hun zaakjes op orde te krijgen. In zijn nieuwste boek, Het Clockwork-effect, vertelt hij hoe je je bedrijf zó efficiënt kan laten draaien dat je zelf (bijna) niet meer nodig bent. Een interview met de Amerikaan tijdens zijn flitsbezoek aan Nederland.

Priscilla van Agteren | Foto: Mike Michalowicz 1 juli 2019

Bedrijf efficienter laten draaien boek heel eind

Het pad van een ondernemer gaat niet over rozen. Heb je geen tegensputterende klanten of leveranciers, dan begint het computersysteem wel te haperen of ben je zoveel vragen van die nieuwe medewerker aan het beantwoorden dat je het werk beter zelf had kunnen doen. Met al die brandjes die je moet blussen is de vraag eigenlijk wanneer je níet aan het werk bent. Op vakantie zonder wifi, laptop en mobieltje? Je zou niet durven. Straks keer je terug naar een rokende puinhoop.

Altijd aan het werk

Een angstbeeld dat Mike Michalowicz (48) maar al te goed herkent. De succesvolle Amerikaanse ondernemer helpt al tien jaar bedrijfseigenaren hun zaakjes op orde te krijgen, maar op een dag constateerde de auteur dat ook hij niet los durfde te laten. ,,Ik vond het noodzakelijk om overal bij betrokken te zijn. Het maakte me trots als ik een probleem tot een goed einde had gebracht. Maar dat betekende dat ik werkelijk altijd aan het werk was”, vertelt hij aan AD in een conferentiecentrum op de Utrechtse Heuvelrug. Amper een dag is hij in Nederland om een lezing te geven. Daarna vliegt hij weer terug naar zijn thuishaven New York.

Lees ook: Dit zijn de 4 pijlers waarmee je jouw goede team opbouwt

Lijden aan het 'superheldensyndroom'

Je bedrijf uit handen durven geven is voor veel ondernemers zo ongeveer het moeilijkste wat er is. Waarom? Veel ondernemers lijden aan het ‘superheldensyndroom’, constateert hij. ,,Ik eerst ook. Voor ons bedrijf voelen we ons Superman of Wonder Woman, de enige die de wereld kan redden. Is er een probleem, dan laten we alles vallen en schieten meteen te hulp.’’

Maar eigenlijk zou je dat beter niet kunnen doen. ,,Oké, Superman verslaat de slechterik, maar daarna ligt wel de hele stad in puin. En de politie en andere hulpdiensten – waar we normaal op zouden vertrouwen als er een calamiteit is – worden volledig aan de kant geschoven door de held.’’ De nadelige gevolgen van zo’n reddingsactie zie je ook op de werkvloer. ,,Als baas doe je wat er maar nodig is om een probleem op te lossen, zonder je team daarbij in acht te nemen. Die staan hulpeloos aan de kant en moeten daarna de rommel opruimen die jij hebt veroorzaakt.’’

Op het strand aan het werk

En als je alles telkens laat liggen om te gaan helpen, stapelt je eigen werk zich op. ,,Je gaat extra tijd zoeken om het werk toch gedaan te krijgen. Vroeger opstaan, later stoppen, toch nog wat afmaken in het weekend. En voor je het weet ben je zelfs op het strand nog bezig.’’ Hun ego zit ondernemers in de weg, stelt Michalowicz. ,,Met elke vraag die iemand je stelt krijgt je ego een boost. Jij was immers de enige met het antwoord. Hoe kun je er dan ooit niet zijn?’’ Maar echt, verzekert de Amerikaan, niemand is onmisbaar. Zelfs de baas niet.

De oplossing die Michalowicz voorstelt, is het efficiënter laten draaien van je bedrijf. Zo efficiënt dat alles, buiten jou om, als vanzelf loopt – als de radertjes van een klok. In zijn boek beschrijft hij hoe ondernemers langzaam kunnen overstappen van alles zelf doen (en dus te veel doen) naar een bedrijfsmodel waar ze vooral de koers van het bedrijf bepalen en slechts af en toe de vinger aan de pols hoeven te houden.

Lees ook: Zo kun je zien wanneer een medewerker aan ontslag denkt

Waken voor negatieve werkcultuur

Dus als grote baas doe je eigenlijk niet zoveel meer? ,,Vanuit werknemersperspectief kan het zo lijken, zeker als de werkcultuur niet positief is en mensen alleen maar rondgecommandeerd worden. ‘Ik werk zo hard en die vent is er nooit. Die rijdt vast de hele dag rond in z’n dure auto en rookt dikke sigaren’. Voor dat beeld moet je waken. Neem je mensen serieus en luister naar ze.’’

Een baas die niet constant op de werkvloer rondhangt, kan personeel juist de kans geven om te floreren. ,,Dat heb ik zelf gemerkt nu ik vaak op pad ben. Dan kom ik na weken afwezigheid terug en zeggen ze ‘O, alles gaat goed hier hoor. We kunnen het prima zonder jou af’. Een klap voor mijn ego, maar dit is wel wat ik voor ogen had.’’

Ook voor slager, tuinman en hotdogverkoper

Je hoeft geen groot of ingewikkeld bedrijf te hebben om te kunnen profiteren van de lessen in het boek, benadrukt Michalowicz. ,,Ook een slager, tuinman of hotdogverkoper kan de principes toepassen. Sterker nog, ik wil juist dat kleine bedrijfjes iets aan me hebben. Die mensen, die dingen maken of diensten leveren die we allemaal nodig hebben, zijn de ruggengraat van de economie, maar ze hebben het vaak moeilijk omdat ze tegen grote bedrijven moeten opboksen. Ik sta aan hun kant.’’

Lees ook: Op deze manieren kun je een personeelstekort te lijf gaan

Geen ondernemersgoeroe

Ondanks al zijn adviezen bezweert Michalowicz geen ondernemersgoeroe te zijn. ,,Ik ben echt niet volmaakt. Ik zoek simpelweg uit hoe je dingen beter kunt aanpakken en test het uit. Soms heb ik het ook mis.’’ Tien jaar geleden beleefde hij zijn grootste flater. ,,Ik had mijn eerste twee bedrijven met veel winst verkocht. Maar mijn derde bedrijf – waarmee ik investeerde in de ideeën van andere ondernemers - ging failliet. Niet zo gek ook. Ik had geen idee wat ik aan het doen was en gedroeg me als een idioot. Ik raakte er al m’n geld en m’n huis door kwijt.’’

Als hij tien jaar terug kon in de tijd en zichzelf te hulp kon schieten, wat had hij dan tegen die ondernemer gezegd? ,,Grappig, daar dacht ik laatst nog aan. Vroeger zou ik met wijze woorden zijn gekomen, om de fouten die ik toen heb gemaakt te kunnen voorkomen. Maar nu denk ik dat ik niets tegen mijn jongere zelf zou zeggen. Want als het toen niet mis was gegaan, was ik alleen maar arroganter geworden. Ik had die les nodig. En die mislukking heeft me zo diep geraakt dat ik gebrand was het beter te doen.’’

Kennis delen als een roeping

Zo kwam hij op het idee te gaan schrijven. ,,Ik wilde uitzoeken hoe je een bedrijf dan wel moet runnen. Ik zie het als een roeping om die kennis te delen.’’ Vele honderden ondernemers heeft hij intussen uit de brand geholpen. ,,Mensen komen naar me toe die met hun handen in het haar zitten over hun falende bedrijf. Schrijnende verhalen soms. Het is hun levenswerk, ze hebben er al hun spaargeld ingestoken. Verschrikkelijk als dat dan ineen dreigt te storten.’’

Lees ook: De leiderschapslessen van Ronald Koeman: dit kun je er van leren

Geen probleem met eeuwige jetlag

Dus reist Michalowicz de wereld rond om te helpen waar hij kan. ,,Een jetlag heb ik tegenwoordig zo goed als altijd. Maar dat heb ik er zeker voor over. Geweldig dat mensen die me niet kennen, die niet eens dezelfde taal spreken als ik, wat aan mij en mijn boeken hebben.’’ Van Michalowicz zijn er inmiddels vijf boeken verschenen, waarvan twee ook in het Nederlands (naast Het Clockwork-effect ook Profit First). Hij is nog lang niet uitgeschreven.

,,Binnenkort komt er weer een boek uit, en ik doe momenteel onderzoek voor nog drie nieuwe boeken. Verschillende oplossingen voor verschillende problemen die ondernemers kunnen hebben.’’ Zoveel problemen, zoveel boeken. ,,Ik heb het plan – en ik hoop dat ik het in mijn leven gedaan krijg – om in totaal vijfentwintig boeken te schrijven voor ondernemers'’, dan lachend: ,,Ik ben nu 48, en Clockwork schrijven alleen al kostte me vijf jaar, dus ik mag wel opschieten.’’