Dat Alibaba alleen een Benelux-kantoor opent om de Chinese schatkamer te openen voor Europese merken, zoals de webwinkelgigant deze week aankondigde, gelooft eigenlijk niemand. Het 'Sesam open u' is beslist ook andersom bedoeld, stellen e-commercedeskundigen. "Bol.com krijgt nu eindelijk een echte concurrent,'' zegt Jorg Snoeck van RetailDetail. "Nu al weten veel Nederlandse consumenten de spotgoedkope Chinese producten op AliExpress te vinden. Dat aantal zal enorm stijgen als Alibaba de aanval opent op Bol.com.''
Over zulke plannen rept Alibaba's nieuwe Benelux-directeur Roland Palmer met geen woord. De ex-topman van Blokker benadrukte bij zijn aanstelling de fantastische kansen die Alibaba het Nederlandse bedrijfsleven biedt als 'poort naar China'. Daar zouden 400 miljoen potentiële klanten staan te popelen om Nederlandse voedingsmiddelen, bloemen, speelgoed en elektronica te kopen.
TerughoudendChina heeft de importtarieven op zulke producten in april echter drastisch verhoogd. Om de stagnerende economie draaiend te houden, moeten Chinezen meer eigen waar kopen. Shoppen over de grens wordt daarom ontmoedigd, merkt hoogleraar e-commerce Cor Molenaar op. "Wat hebben Nederlandse bedrijven dan te zoeken in China? Tegelijkertijd zijn Nederlanders nog terughoudend om spullen te bestellen in China. Je weet nooit hoe lang je bestelling onderweg is, of hij überhaupt arriveert en of het product niet nep is. Als Alibaba in Nederland een magazijn en klantenservice opent, verlaagt dat de drempel voor consumenten enorm.''
Nederlandse (web)winkels krijgen er dan een zware concurrent bij. En waarschijnlijk blijft het daar niet bij: ook Amazon zal toch echt een keer de oversteek naar Nederland wagen, verwachten de deskundigen. In Frankrijk, Duitsland en Engeland is het Amerikaanse webwarenhuis al gevestigd (in de Nederlandse webshop zijn tot nu toe alleen e-readers en boeken te koop).
Nederlands grootste webshops zijn dwergen vergeleken bij de reuzen die wereldwijd de dienst uitmaken. Amazon zet 97 miljard euro om; ongeveer honderd keer zoveel als Bol.com. Alibaba heeft een beduidend lagere omzet, maar maakt veel meer winst (5,7 miljard euro, tegenover Amazons 541 miljoen euro). Dat is te danken aan de slimme structuur van het Chinese bedrijf. Het is geen warenhuis dat eigen producten in voorraad heeft, zoals Amazon, maar een marktplaats waar kopers en verkopers elkaar treffen. Of eigenlijk: een verzameling van marktplaatsen. Op Alibaba.com doen bedrijven onderling zaken, op Taobao handelen consumenten met elkaar. Op AliExpress bieden Chinese leveranciers hun producten aan buitenlandse klanten aan. En op Tmall vinden Chinezen buitenlandse merkproducten. Zo verkoopt Albert Heijn er stroopwafels en babymelkpoeder, Philips scheerapparaten en Unilever shampoo, wasmiddel en Lipton-thee.
BetaaldienstAlibaba pakt op elke koop een marge, terwijl de kosten laag zijn. Verkopers verzenden hun koopwaar zelf. Alibaba verdient ook veel aan zijn eigen betaaldienst, Alipay. Die sluist de betaling pas door naar de verkoper als de klant zijn bestelling binnen heeft.
Nederlanders zijn met iDeal al een handig online betaalsysteem gewend. Dat is een van de redenen dat de Nederlandse webwinkels zich niet zo'n zorgen maken over de nieuwe buitenlandse concurrentie, zegt directeur Wijnand Jongen van brancheorganisatie Thuiswinkel.org (Bol.com en CoolBlue hadden gisteren geen behoefte om zelf te reageren). "Ze kunnen ons ook versterken. Met de komst van Zalando nam de totale online kleding- en schoenenverkoop ook toe. De omzet van webwinkels groeit met 20 procent per jaar; er is ruimte voor meer partijen. De stenen winkels die niks online doen zullen de gevolgen harder gaan voelen.''
TroefDat verwacht ook Cor Molenaar. Met hun supersnelle levering hebben Nederlandse webshops volgens hem een sterke troef in handen. "Voor consumenten zal de afweging voorlopig blijven: ga ik voor de snelle levering of koop ik voor de laagste prijs in China?'' Met lage prijzen zullen de buitenlandse webkolossen de druk op de detailhandel echter nog veel verder opvoeren, aldus de hoogleraar. "Nederlandse winkels staan aan de vooravond van een grote disruptie.''
Lees ook: Alibaba opent kantoor in Nederland