Michiel Vos begon dit jaar een winkel waar hij alleen maar pindakaas verkoopt. Hij heeft er alle vertrouwen in dat dat een succes wordt. ,,Als je ergens fan van bent, dan kun je daar een winkel in beginnen", stelt hij. ,,Ik geloof in de extra diepgang die het verkopen van één product geeft. Dat doe je vanzelf met passie."
Grootstedelijk verschijnsel
Het afgelopen jaar openden nog minstens zes andere monowinkels op het gebied van food in de hoofdstad. ,,Het is een grootstedelijk verschijnsel", zegt food-trendwatcher Marjan Ippel. ,,Je hebt een behoorlijke kritische massa nodig om te overleven met maar één product. Dankzij internet en ons webshopgedrag kunnen vele zaken blijven bestaan. Mensen zien en proeven een product in de stad en kunnen het dan natuurlijk kopen, maar ze kunnen het ook later online bestellen."
Speciaalzaak der speciaalzaken
Speciaalzaken zijn van alle tijden: omfietsen voor een goede wijn of lekker brood, wie doet het niet. Retailexpert Carin Frijters: ,,De monostore noem ik de speciaalzaak der speciaalzaken. Ik vind het logisch dat die winkels zich concentreren op etenswaren en dat ze in grote steden ontstaan. Drie keer eten per dag is immers voor steeds meer mensen eerder uitzondering dan regel. En voor eten en drinken geldt: try before you buy. De monostore is wat dat betreft een mooi visitekaartje."
Middelmatigheid
Martijn Doets, die het concept van zelfgemaakt ijs op stokjes bedacht: ,,Anders zijn en ergens in uitblinken, dat wordt in deze tijd gewaardeerd. Het is een reactie op de industrialisatie en middelmatigheid. Als je je op één ding focust, word je daar vanzelf goed in."
Minder specalisten
Ook Carin Frijters wijst op de wens je te onderscheiden: ,,Bij de Lidl kun je ook kleren kopen, bij de Bouwmarkt speelgoed. Het gevolg is dat er minder specialisten zijn. Terwijl we juist het beste van het beste willen, iets waarmee je je omgeving kunt verrassen."
Ambachtelijkheid
Wat ook in deze tijdgeest past is het verlangen naar ambachtelijkheid. Kijk naar de opkomst van de lokale bierbrouwerijen. Eerlijk produceren, liefst biologisch en duurzaam. Geen kunstmatige toevoegingen, weten waar het product vandaan komt. ,,Het gaat vaak om jonge mensen met een groot vertrouwen in hun product", zegt Frijters. ,,Ze hebben geen mega-investering nodig, geen ingewikkeld businessplan dat ze moeten voorleggen. Dit type ondernemer past bij deze tijd: ze gaan het gewoon doen."
Onetrickpony
Marjan Ippel signaleerde al enkele jaren geleden de opkomst van de monoshops. ,,De Zoutkamer en de Waterwinkel bijvoorbeeld. Restaurants die zich in één gerecht specialiseren, zoals pastrami of gehaktballen. Ik noem ze onetrickpony's. Waar het om gaat is dat specialisme leidt tot betere kennis van je product. De kaasboer weet meer van zijn assortiment dan het meisje op de kaasafdeling in de supermarkt. Dat is altijd zo. Wat er veranderd is, is ónze kennis en ervaring. Consumenten weten meer van eten, door alle kookboeken en culinaire programma's op tv. Ook reizen ze meer: ze proeven het 'echte' eten in het buitenland en laten zich niet meer afschepen met Chinese soep uit een pakje."
Cadeaucultuur
Het kopen van culinaire producten past volgens Ippel ook goed in de huidige cadeaucultuur. ,,Iedereen heeft alles al. Het krijgen van een goede fles olijfolie of lekkere pot pindakaas, dat vindt iedereen leuk. En het gaat gewoon op. Geen verspilling dus, en ook geen cadeau waar je jarenlang mee blijft zitten omdat je daar niet op zat te wachten, maar dat je uit goed fatsoen niet weg durfde te doen."
Macaron
Eigenaar: Bert-Jan Lantinga (34) en Ruben Jan Adriaan (34) Adres: Utrechtsestraat 18a Product: twaalf soorten macarons Meest verkocht: gezouten caramel met vanillePrijs: €1,35 per stuk, zes voor €7,50
Niet de eerste maar wel de nieuwste in macarons gespecialiseerde zaak. Patissier Ruben Jan Adriaan exploiteerde eerder drie macaronwinkels in Zuid-Korea en opende er dit jaar twee in Amsterdam: één in de Cornelis Schuytstraat en één in de Utrechtsestraat. Mede-eigenaar Bert-Jan Lantinga: ,,De macaron komt oorspronkelijk uit Parijs, maar is ook in Singapore en Korea heel populair. De belangstelling voor dit luchtige koekje met de zachte vulling in Nederland groeit en ik geloof dat het een blijvende trend is. Het is een vers product, waarmee je eindeloos kunt variëren in smaak: van yoghurt-grapefruit tot de Japanse citrusvrucht yuzu. Er komen veel expats in de winkel en vrouwen die een hightea organiseren. Naast de macarons verkopen we ook andere Franse patisserie." De vitrine met macarons in verschillende pastelkleuren is de blikvanger. ,,Het is een fotogeniek product. Zo'n kleine proeverij in een doosje is toch net zo leuk om cadeau te geven als een bos bloemen?"
Dorstlust
Tekst gaat door onder de foto
Eigenaren: Stephan van Duuren (29), Tessa Monfrooy (26) en Boyd Zandwijken (28) Adres: Pretoriusstraat 1 Product: 150 soorten frisdrank Meest verkocht: Club-Mate, een cafeïnehoudende ijstheePrijs: van €1,50 tot €3,00 per flesje
Het in Berlijn zeer populaire Club-Mate stond aan de basis van Dorstlust, dat begon als leverancier voor groothandel en horeca. ,,Al die flesjes zijn zo mooi en leuk om te zien", zegt Tessa Monfrooy. ,,Die wil je kunnen pakken." Vandaar de deze zomer geopende winkel in Amsterdam-Oost, waar de flesjes met vrolijke etiketten rij aan rij staan. Rabarberdrank van John Lemon, ginger beer van Thomas Henry. ,,Het zijn allemaal kleine, onafhankelijke merken, die we importeren uit Duitsland, Engeland, Polen en Australië. Zoveel mogelijk biologisch, zoveel mogelijk fairtrade. Voorop staat dat we ze allemaal ook zelf lekker vinden. Het zijn smaken voor volwassenen; van gember en rozemarijn worden kinderen niet blij, nee. We adviseren klanten ook over cocktails; achterin de zaak is een kleine slijterij. Zo kun je tijdens de Liquor Lectures leren hoe je de beste Bloody Mary maakt."
IJsmanschap
Eigenaar: Martijn Doets (35) Adres: Van Spilbergenstraat 2 Product: twaalf smaken ijslolly's Meest verkocht: lemon cheesecakePrijs: €3,50 per stuk
Een metershoge, knalrode ijslollie staat voor het raam van de eerste popsiclebar in stadsdeel De Baarsjes. Martijn Doets werkte tot vorig jaar nog 'als kantoorklerk in de pensioenen en verzekeringen' en besloot ontslag te nemen. ,,Ik had ooit een boek gelezen over ijsmaken en raakte daardoor gefascineerd. En ik wilde graag ondernemen. Handgemaakt ijs is natuurlijk een mooi product, maar ik was op zoek naar een niche. Wij kennen hier de schepijscultuur, dus bedacht ik dit concept: alle ijsjes op een stokje, gemaakt van natuurlijke ingrediënten. Ik heb lang gezocht naar de ideale maat; ik wil niet dat je het oververzadigde Magnumgevoel krijgt." Van alle ijsjes is 30 procent sorbetijs, de rest is gemaakt op zuivelbasis volgens de traditionele Italiaanse bereiding. En je kunt kiezen tussen een topping van chocola of hazelnoot. ,,Veel mensen komen terug voor een bepaalde smaak, zoals champagne-framboos. Om een beetje te experimenteren en in te spelen op het seizoen, heb ik altijd één limited edition-smaak. En laatst heb ik in samenwerking met een brouwerij bierijs gemaakt. Leuk hoor, ondernemen. Ik heb geen spijt van mijn carrièreswitch."
De Pindakaaswinkel
Tekst gaat door onder de foto
Eigenaar: Michiel Vos (33) Adres: Czaar Peterstraat 169 Product: tien smaken pindakaas Meest verkocht: pindakaas met caramel en zeezout Prijs: €4,75 (naturel), €5,75 (met extra smaak)
Pindakaas met chili en banaan, kokos, koffie en venkel. En binnenkort met speculaas: de Pindaklaas. De van huis uit boer Michiel Vos maalt pinda's uit Argentinië, gebruikt geen palmolie en voegt geen suikers toe. ,,Ik ben gek op pindakaas en vind het verreweg het beste beleg. Het is niet alleen superlekker, maar ook gezond. Tenminste, als je er niet allerlei stoffen aan toevoegt. Ik ben ermee gaan experimenteren aan de keukentafel. Mijn pindakaas moet je van tevoren steeds goed roeren; ik wilde geen stabilisatoren gebruiken die het smeuïg maken. Omdat het zo gezond is, komen er veel diëtisten en mensen uit de sportwereld op af. Soms staan er zulke kleerkasten in deze kleine winkel! En kinderen natuurlijk; die zijn vooral gek op de pindakaas met chocola."
In de winkel kan geproefd worden: op een tafeltje staan tien grote potten met houten wegwerpstokjes klaar. ,,Ik denk dat een kwart van de potten cadeau wordt gegeven. Ook het proefpakket met tien kleine potjes loopt heel goed. En de accessoires: momenteel is een rompertje met de opdruk Pindabaas heel populair."
Appels en Peren
Tekst gaat door onder de foto
Eigenaar: Heleen Nobel (51) Adres: Paardenstraat 7 Product: 120 soorten cider Meest verkocht: Bretonse cider Château de Lezergué Prijs: van €5 tot €25
Heleen Nobel dronk tijdens vakanties in Engeland, Normandië en Bretagne graag de lokale ciders en vroeg zich af waarom dit product in Nederland zo weinig verkrijgbaar was. ,,Het is zo'n leuke drank: gemaakt van vers geplukte appels en peren, sprankelend en fris, en dan heeft hij ook nog een laag alcoholpercentage, veel minder dan wijn." Nobel bezocht vele boomgaarden in Engeland en Frankrijk, maar ook in de Betuwe en de IJsselstreek. ,,Ik importeer ciders en poiré's of perry's van boeren die als basis 100 procent appel- of perensap gebruiken, dus geen industriële cider. Het is leuk om de klanten te vertellen waar de cider vandaan komt, over het ambachtelijke productieproces en de smaak. De laatste tijd krijgt cider steeds meer aandacht en zijn er steeds meer liefhebbers. Wij staan vaak op markten; de klanten die we daar ontmoeten kunnen proeven en komen later naar de winkel. Ook het aanbod op webshops maakt nieuwsgierig, maar mensen willen vaak toch eerst een slokje nemen."
Hangover Information Center
Eigenaar:Jan van der Lende (53) Adres: Sint Annendwarsstraat 3 Product: informatie over katers en Reset Afterdrink Prijs: €5 per flesje
In een voormalig bordeeltje, midden op de Wallen, is deze zogeheten katerapotheek gevestigd. Tientallen flesjes met blauwe vloeistof zijn uitgestald in een strak gestileerde klinische omgeving. Apotheker Jan van der Lende ontwikkelde dit drankje. ,,Het is een voedingssupplement, vol met amino-zuren en vitaminen die helpen het 'alcoholgif' af te breken. Reset is bekend als het blauwe antikaterdrankje dat je gebruikt na het drinken van alcohol en voor het slapengaan. Het is geen offi-cieel geneesmiddel, maar het helpt wel om je de volgende ochtend weer helemaal fit te voelen. Vier jaar geleden heb ik het ontwikkeld, en getest op studenten en zeilvrienden. 80 procent van de mensen die het drankje voor het slapengaan innamen, zei geen tot vrijwel geen last meer te hebben van een kater. Het flesje bestaat uit een vloeistof en een poeder die je moet mengen en daarna meteen opdrinken. Dat is voor sommige drinkers met dan een onvaste hand een probleem: daarom ben ik nu bezig met het ontwikkelen van een nieuwe fles, waar het poeder al in de dop zit. Die hoef je dan alleen nog maar los te draaien." Zijn klandizie? ,,Toeristen, veel Engelsen en mensen die het kennen."
De Nieuwe Amsterdamse Spuitwaterfabriek
Tekst gaat door onder de foto
Eigenaar: Ari Hoekstra (52) Adres: Westerstraat 145 Product: Amsterdams spuitwater Meest verkocht: de glazen fles Prijs: plastic fles €3,50, glazen fles €10 statiegeld, 1 liter spuitwater €1
Achterin deze pijpenla, die vol staat met flessen spuitwater en diverse ranja's, staan een zuiverinstallatie waarin Amsterdams leidingwater wordt gefilterd en een 120 jaar oude, onlangs gerestaureerde koolzuurproducerende machine, waarmee de klant zelf zijn spuitwaterfles kan vullen met bubbelwater. Ari Hoekstra: ,,Mensen vinden het romantisch om spuitwater te schenken, het geeft een soort James Bond-gevoel, zei een klant. Oudere mensen kennen het van vroeger, toen er veel spuitwaterfabriekjes waren. Die zijn na de oorlog verdwenen door de opkomst van de kroonkurk. Ik verkocht altijd veel spuitwaterflessen in mijn tweedehandszaak, maar die waren leeg en dienden als decoratie. Toen ik het in Boedapest in een restaurant op tafel kreeg, kwam ik op het idee: waarom vullen we die flessen niet? Ik heb me verdiept in de techniek en bij de Hongaarse Sodawaterfabrieken 15.000 flessen gekocht. Die zijn allemaal in omloop in de horeca en worden opgehaald en hervuld. Maar ik mis nu al 2.000 flessen. Worden ze toch weer gebruikt als decoratie!"
Gerelateerde artikelen
Klanten uit het hele land in speciaalzaak voor doelmannen
