Nieuws Actueel
Designer in de jungle
Na een leuke maar slopende carrière als modeontwerper houdt Wilbert Das zich bezig met duurzame architectuur en design. Dat schrijft het AD.
Al in 2004 ging ontwerper Wilbert Das (52) plat voor de charme van Trancoso, een dorp aan de kust in het zuidelijkste puntje van de Braziliaanse provincie Bahía. Hij is dan nog creative director van het Italiaanse mode-imperium Diesel; alle creatieve uitingen - van de collecties tot de campagnes en de winkelinterieurs - vallen onder zijn verantwoordelijkheid. Het contrast kan niet groter: de hectiek van zijn baan en de rust van het ongerepte dorpje. Een kleine gemeenschap van oorspronkelijke bewoners, uitgebreid met hippies die er in de jaren 70 neerstreken en daar in hun blote kont over het strand banjerden. Pas twintig jaar geleden wordt het dorp ontsloten voor de buitenwereld met een geasfalteerde weg door de jungle. ,,Ik wist meteen: ik moet hier terugkomen'', vertelt Das - van oorsprong Brabander - via Skype vanuit Brazilië, waar de ontwerper inmiddels flink is gesetteld in zijn paradijsje. Hij begon er een designbureau en ontwierp en runt er een exclusief en zeer succesvol hotel: Uxua, spreek uit oesjoewah.
(Lees door onder de foto)
Je leven zal er flink anders uitzien nu?,,Het is vooral een langzamere wereld. Een bewuste keuze, na twintig jaar Diesel; elke week intercontinentaal vliegen en minstens zes dagen per week twaalf uur per dag werken. Heel leuk, maar wel slopend. Ik wilde het heel graag langzaamaan doen. En ik wilde dingen maken die compleet lokaal en sustainable, duurzaam, zijn. Alles wat in het hotel gebeurt, iedereen die er werkt, alles wat we er kopen en verkopen is lokaal.''
(Lees door onder de foto)
Je zei ooit in een interview dat je een schuldgevoel had overgehouden aan het overladen van de wereld met spullen?,,Ja, dat is altijd een beetje blijven steken. Vooral die laatste tien jaar van mijn carrière bij Diesel is de mode in een raar soort versnelling geraakt. Aanvankelijk maakten we gewoon elke zes maanden een nieuwe collectie. Toen elke drie maanden, elke twee maanden, elke maand. Uiteindelijk waren er soms wekelijkse acties: nieuw-nieuw-nieuwer-nieuw. Het werd steeds lastiger om passie te voelen voor het ontwerpen van dingen die eigenlijk niet nodig zijn. Er is een enorme overproductie, en wel zodanig dat bepaalde merken hun spullen verbranden om het merk omhoog te houden - maar ondertussen blijven ze maar produceren en produceren. Dat gebeurt heel veel.''
En nu ontwerp je... spullen?,,Ja. Maar toen ik hier kwam dacht ik: ik wil iets maken waarbij ik alleen werk met mensen van het dorp, in het dorp. Om lokale mensen een beter leven te laten krijgen - in Brazilië is veel armoede. En om een wereld te creëren die langer meegaat. Wat we hier maken, heeft een veel langere levensduur. Het is gebaseerd op simpel leven, maar wel luxe. Het heeft niks te maken met bling en overconsumptie, maar met lokalisme en een heel humane manier van toerisme."
In datzelfde interview zei je dat je eigenlijk klaar bent met 'zogenaamd design'. Klinkt dat niet wat tegenstrijdig voor een designer?,,Nee, ik ben niet klaar met design. Mensen die creatief bezig zijn, dat blijft interessant en daar kan veel goeds uit voortkomen. Dingen maken is een leuke bezigheid en het is de mens eigen, dat zal altijd blijven. Maar waar ik iets op tegen heb, is hoe globaal design is geworden.
,,Een poos terug was dat overigens heviger dan nu; je ging naar Tokio, LA of het midden van Afrika en je hoorde dezelfde muziek, zag dezelfde designstoeltjes. Een monosmaak die over de hele wereld heerste. Dat vond ik afschuwelijk. Je had nooit meer het idee dat je ergens was. Ik wil daarom ook absoluut geen loungemuziek in mijn hotel. Alleen Braziliaanse muziek en uitsluitend Braziliaans design. Of eigenlijk: spullen.''
Fantaseer je toch niet ook over een boetiekje in Milaan?,,Nee, nee, nee, absoluut niet. Maar sinds ik een paar weken geleden in het Amerikaanse magazine Architectural Digest heb gestaan met een woning, begint het nu toch weer op een heel vreemde manier te trekken - en aan te trekken. Geïnteresseerden die onze spullen en creativiteit elders in de wereld willen gebruiken.''
Die betreffende woning is het vakantiehuis van CNN-anchorman Anderson Cooper. Hoe kwam hij op je pad?,,Hij kwam al een aantal jaar in het hotel en we zijn bevriend geraakt. Hij viel op precies dezelfde manier voor Trancoso als ik - en hij reist nog veel meer dan ik. Het klikte en hij vroeg of ik een stuk land voor hem kon vinden.''
(Lees door onder de foto)
Zijn er andere klinkende namen waarvoor je werkt?,,Eén naam die ik prijs mag geven is Ivor Braka. Dat zal niet iedereen wat zeggen, maar hij is een van de allergrootste art dealers, kunsthandelaars, in Londen.''
Een interieur is heel persoonlijk, intiem eigenlijk. Moet je feeling hebben met iemand om zijn woning te kunnen ontwerpen en inrichten?,,Het eerste contact ontstaat omdat zij feeling hebben met mij. Het hotel speelt daarin een belangrijke rol. Omdat ze in mijn omgeving hebben verkeerd, weten ze waar ze aan toe zijn als ze me benaderen. De volgende stap is dat ik me in hen verdiep. Bij Anderson ben ik thuis geweest in New York, om zijn leven daar te bekijken. Met Ivor heb ik in zijn buitenhuizen gelogeerd. Zo krijg je een idee waar iemand voor staat. Daar geef ik dan mijn eigen draai aan, met Brazilië en Bahía steeds in het achterhoofd.''
Is het wel eens intimiderend, dit type cliënt?,,Niet echt. Wat me opvalt: het dorp heeft een bevrijdende werking op de mensen die hier komen. De eerste dag vinden ze het nog lastig om hun urban environment, hun stadse instelling, los te laten, de tweede dag merk je dat ze zich openen en wordt alles ineens makkelijk. Ik heb zo veel beroemdheden hier gezien en de meest stomme dingen met hen gedaan - en de meest normále dingen ook.''
En dan graag een voorbeeldje van de 'stomme' dingen?Lachend: ,,Stomme, dat is niet helemaal het juiste woord. Solange Knowles, de zus van Beyoncé, was hier op huwelijksreis. Op de een of andere manier raakte ik bij hen betrokken. Het klikte en ik heb vrolijk meegevierd; vijf dagen dronken worden op het strand en niemand die ernaar omkijkt. De lokale mensen hier kennen bijna niemand, ten eerste, en ten tweede kan het ze ook niks schelen.''
Op het strand van Trancoso komen de miljardairs en de mensen die het met aanzienlijk minder moeten stellen dichter tot elkaar?,,Dit is een dorp waar niemand laat zien wat-ie heeft. Het wordt je ook niet in dank afgenomen als je dat wel zou doen. Iedereen gaat naar dezelfde vier cafés. Er is hier ook wel royalty geweest en het is ongelooflijk hoe dat mixt, je lacht je dood. Er zijn geen vip area's. De dag waarop dat gebeurt, ben ik weg.''
(Lees door onder de foto's)
Maar is je eigen hotel niet juist dát: exclusief voor vips?,,Mijn hotel is totaal geïntegreerd. Er staat geen logo op, aan niets is te zien dat het een hotel is. Ook onze strandbar is compleet open en niet afgesloten voor de plaatselijke bevolking. De vissers lopen er rond, schorriemorrie.
,,Het is best een uitdaging geweest om dat te doen in Brazilië, een land met zulke grote tegenstellingen. Maar we zijn al acht jaar open en het gaat prima.''
Mis je de mode weleens?,,Nee, nooit. We zijn wel bezig met textiel. We hebben een jongen gevonden wiens familie al generaties werkt met een oud weefgetouw. Hij weeft daarmee onze eigen stoffen. Maar elk ding, elke meter is verschillend.''
Voorlopig geen collecties?,,Laten we hopen van niet.''
Moet je jezelf ook weleens tegen jezelf beschermen?,,Het is soms moeilijk om nee te zeggen als ineens iedereen wil hebben wat je maakt. Dat is nu aan de hand, dus daar moet even over nagedacht worden - ook omdat daarmee andere mensen geholpen kunnen worden. Een Indiaan uit een nabij gelegen reservaat beschildert onze kussens. Zo brengt hij zijn cultuur samen met onze kennis van stoffen, en kan hij een huis bouwen voor zijn familie. Dat is mooi, toch? Maar ik denk dat we kleinschalig blijven.
,,Ik heb dit opgezet omdat ik een ander leven wilde hebben: rustig, en in een plaats waarvan ik hou. Niet om weer een groot globaal merk te bouwen.''
Gerelateerde artikelen
Internationaal ondernemen: Ticketswap bedient heel Europa
