Pasen 2022: overuren voor Brabantse chocoladefabriek Albèrt

Terwijl door meterslange leidingen honderden liters vloeibare chocolade stromen, houdt Kim Hultermans zich bezig met het fijne werk: de witte chocoladeveren van dit paaskuiken. Met haar wijsvinger strijkt ze de witte chocolade over de binnenkant van de plastic mal. ,,De kleurtjes kosten de meeste tijd,’’ vertelt ze aan het Brabants Dagblad.

En tijd, daar heeft de chocoladefabriek Albèrt in het Brabantse Udenhout, juist een gebrek aan, vlak voor Pasen. Klanten hebben zich volgens Hultermans nu pas bedacht dat ze nog chocolade paashazen, eierschalen en paaskuikens willen hebben. Dus spoeden de werknemers in witte jassen met blauwe haarnetjes zich door de fabriek vol roerende en chocolaspuitende machines.

Van Pasen naar sinterklazen en pieten

Terwijl eigenaar Albert van Helvert het allemaal gadeslaat, houdt hij zich al bezig met de productie van over een paar weken. Als de temperaturen buiten stijgen tot zomerse waarden, beginnen ze bij Albèrt met de sinterklazen, pieten en vooral de chocoladeletters.

Met het sinterklaasfeest begon het ook voor Van Helvert, nu meer dan 40 jaar geleden. Zijn vader was snoepverkoper op de markt, toen hij begin jaren 80 was vergeten chocoladeletters in te kopen, waarop vader en zoon besloten om de letters zelf te fabriceren in een schuurtje.

Ze kochten de eerste machines, mengden alle grondstoffen en lieten de chocola in de buitenlucht opdrogen. Dat beviel de klanten zo goed, dat ze het een jaar later weer deden. Van Helvert schoolde zich in onder meer België tot chocolatier en ruim 40 jaar later staat er de fabriek op een industrieterrein in Udenhout. Ze verkopen jaarlijks 220.000 kilo aan chocolade.

Corona: omzetstijging van 50 procent voor chocoladezaken

In de bakkerijsector zijn de laatste jaren flink wat zorgen: jongeren zijn niet geïnteresseerd in het vak, de beroepsgroep vergrijst en opvolgers zijn moeilijk te vinden. Aan de andere kant hebben ambachtelijke speciaalzaken zoals chocolatiers het de afgelopen jaren drukker dan ooit, vertellen ze bij de Nederlandse Brood- en Banketbakkers Ondernemersvereniging (NBOV). Met name door, vertelt Arend van de NBOV. ,,Alsof een stukje chocolade de mensen een beetje troost kon bieden’’, zegt voorzitter Arend Kisteman.

In 2020 kochten Nederlanders 7 procent meer chocolade, in 2021 ging dat zelfs naar 9 procent, bleek uit cijfers van ABN AMRO. Chocoladezaken maakten in de coronajaren omzetstijgingen van 50 procent mee.

Ook ambachtelijke bakkers kregen door veel nieuwe klanten bij die door tijdsbesteding (meer thuiswerken), veiligheid (geen drukke supermarkt hoeven te bezoeken) en verwennen (als compensatie voor de gesloten horeca) niet naar de supermarkt gingen, aldus de Rabobank in een rapport.

Met kwaliteit proberen de ambachtelijke bakkers, patissiers en chocolatiers zich te onderscheiden van de supermarkt. Het is ook de manier om te overleven, zeggen experts. ,,Chocolade is een luxe product, en dan willen mensen toch voor kwaliteit betalen. Je proeft toch het verschil.’’

De branche kent drie drukke perioden: Sinterklaas, Kerstmis en Pasen. De jaarplanning is al jaren hetzelfde, vertelt Van Helvert, terwijl hij langs de lopende banden vol bonbons loopt. ,,In de winter eten mensen veel chocolade, maar als het buiten warmer wordt vele malen minder. Dat geeft ons tijd om te produceren voor de rest van het jaar.’’

Hij vertelt over smaken en vormen: ,,Aan de buitenkant willen mensen het steeds spectaculairder, maar de vulling is conservatief: veel praline en room.’’ Exotische smaken met rode peper en basilicum probeerde hij uit, maar daar is hij snel mee gestopt. Hij had ook een ijsfabriek, en daar kon het niet gewaagd genoeg. ,,Ik denk toch dat bonbons en chocolade een wat ouder publiek aanspreekt. Die kiezen vaak wat ze gewend zijn.’’ Bovendien kan de klant snel weg zijn als het om bonbons gaat: ,,Aan de buitenkant kunnen ze heel mooi zijn, maar als ze van binnen tegenvallen, komen klanten nooit meer terug.’’

Paashazen in een zwiermolen

De hele ochtend worden de eierschalen, kuikens en eendjes in hun mallen heen en weer geslingerd in een zwiermolen om zo de chocolade gelijkmatig te verdelen. Het is de trots van de zaak, want Albèrt heeft heus concurrentie van grote fabrikanten. De supermarkten en groothandels liggen vol met paashazen uit België, Frankrijk en Duitsland.

Naar eigen zeggen maakt Albèrt als een van de weinige chocolatiers In Nederland nog op grote schaal holfiguren, de holle paashazen, eieren en schalen. Met de zwiermolen maakt hij tweehonderd paashazen of kuikens per uur, die naar 350 speciaalzaken in Nederland gaan. ,,Kerst heeft Pasen ingehaald, dus veel grote jongens zijn afgehaakt. Maar wij gaan nog door.’’

Het is niet moeilijk om Van Helvert te bevragen over zijn fabriek. Bijvoorbeeld over de tijd die nodig is om een bonbon te vullen. ,,Niet langer dan één seconde, anders is het chocolaatje niet meer winstgevend.’’ Of de temperatuur van de chocolade, die op de tiende graad nauwkeurig moet zijn, of zelfs de manier waarop ze hier de dozen inpakken ,,Ik keek gisteren nog naar Heel Holland Bakt. Gingen ze chocolade maken, mooi programma. Kon je zien dat het allemaal niet zo makkelijk is.’’