Dijsselbloem waarschuwt in Davos Nederlandse ceo's

Met stijgende verbazing stapte ik de afgelopen dagen door de sneeuw van Davos: aha, dit is dus de elite. Elite, zo'n nietszeggend woord, dacht ik altijd, want in ons - doe maar normaal dan doe je gek genoeg - landje wordt iemand met een goede opleiding die welbespraakt is al elite genoemd. Maar wat daar in Davos rondliep was duidelijk andere koek: miljardairs, mannen met honderdduizenden werknemers of een heel land onder zich, en film- en muzieksterren om de boel op te leuken.

Als totale outsider in deze scene struinde ik rond op straat, hing urenlang in de lobby's van hotels en hengelde een uitnodiging voor een nachtelijk fintechfeestje met Bill Gates binnen. Dat alles met één doel: achterhalen waarover de elite smoezelt achter de schermen. Door de komst van bijvoorbeeld Paul Polman, Bill Gates en Shakira had ik hoge verwachtingen. Zij staan bekend als elite met een zeer sociaal hart. Vleesgeworden Davos eigenlijk. Dankzij Bill Gates en zijn vrouw Melinda zijn miljoenen Afrikaanse kinderen met een simpele wormenkuur niet langer te moe om hun weg door het bos naar school te banen. Wat voor geweldige uitwisselingen zouden er wel niet plaatsvinden als honderden van dit soort mensen samenkomen?

Maar wat ik aantrof was teleurstellend. Onbegrip en angst heerste er. Angst voor het fenomeen Trump. Onbegrip over het volk dat zich tégen de elite heeft gekeerd - waarom in hemelsnaam? Zij hebben toch juist oog voor de gewone man? Opeens wordt hen verweten dat zij alleen de gewone man in Afrika en de armen in eigen land steunen en niet de westerse middenklasse. Die voelt zich verwaarloosd en stemde op Trump.

De elite is ruw wakker geschud, maar het leidt in Davos vooral tot veel abstract gewauwel. Zo heeft Christine Lagarde van het IMF het nu constant over ongelijkheid aanpakken. Want dat vormt een voedingsbodem voor populisme, volgens Lagarde. Maar als je even stilstaat bij wat ze zegt, dan zie je dat het onlogisch is. Ongelijkheid gaat over het verschil tussen arm en rijk. Hoe problematisch dat ook moge zijn, het heeft werkelijk niets van doen met populisme. De stemmers van Trump kwamen juist uit de middenklasse. Dat zijn de armen noch de rijken. Ik durf te beweren dat de gemiddelde Amerikaan geen snars om ongelijkheid geeft. Zolang ze maar in staat zijn om die ongelijke ladder omhoog te klimmen.

Des te verfrissend was daarom mijn gesprek met Jeroen Dijsselbloem woensdagmiddag. Met zijn befaamde nuchterheid maakte hij al dat Davos-idealisme in één klap concreet: hij verzamelde de Hollandse ceo's in een zaaltje en vertelde ze dat ze het niet in hun harsens motten halen om naar het buitenland te verkassen zodra hij de winstbelasting omhoog gooit. En hij denkt erover om techbedrijven die profiteren van het automatiseren van werk, mee te laten betalen aan de bijstand. Davos is dus toch dichter bij huis dan we dachten.

Sandra Phlippen is chef economie

@sandraphlippen

Gerelateerde artikelen:

Effect overheidsbesteding is wél meetbaar