Werkgeversorganisatie VNO-NCW was vorige week klip en klaar: Nederlandse ondernemers worden ‘gek’ van de grillen van Trump. Niet alleen de bedrijven die met Amerika handelen, iedereen houdt zijn hart vast. Komen er nu wel of geen nieuwe handelstarieven, voor welke producten, hoe hoog en per wanneer? Er is geen beleid op te voeren, schrijft het AD.
Bij retailer Amac weten ze er alles van. Het is een ‘zeer actueel’ gespreksonderwerp in de directiekamer en bij managementoverleggen, erkent commercieel directeur Roelof de Rijk. ,,Deze situaties zijn zo extreem, die hebben we met zijn allen nog nooit eerder meegemaakt.’’
Extremiteit en veranderlijkheid handelsbeleid Donald Trump
Het is niet alleen de extremiteit van het beleid, het is ook de veranderlijkheid. ,,Vandaag hebben we dit en vierentwintig uur later is het weer anders of uitgesteld’’, aldus De Rijk. ,,Er is heel veel onduidelijk en dat betekent eigenlijk dat je geen andere keuze hebt dan eerst maar even het stof laten neerdalen en dan kijken of het over een week nog steeds hetzelfde is. Het verandert gewoon zo hard, daar kun je geen beleid op maken.’’
Amac heeft 48 winkels door het hele land, waar jaarlijks gezamenlijk meer dan een miljoen Apple-producten over de toonbank gaan. Hoewel de retailer de Nederlandse markt bedient en dus zelf niet met een Amerikaanse importheffing geconfronteerd zal worden, is het nog wel de vraag wat eventuele Europese tegenmaatregelen voor hun producten betekenen. Alle Apple-toestellen worden in China gemaakt, maar ze hebben wel een Amerikaanse licentie. Wat dat betekent? Niemand die het nog kan zeggen. „We kunnen wel gaan filosoferen, maar dat is bijna Hans Klok spelen’’, zegt De Rijk.’
Lees ook: Amac-topondernemer Ed Bindels opent dan toch zijn Apple-museum
Ondernemers worden gek van onvoorspelbaarheid Donald Trump
Niet voor niets krijgt VNO-NCW ontzettend veel vragen van ondernemers. ,,De zorgen leven breed’’, zegt voorzitter Ingrid Thijssen van werkgeversorganisatie VNO-NCW. ,,Ondernemers worden er gek van. Als ze ergens een hekel aan hebben, dan is het onvoorspelbaarheid. Ze willen graag een stabiel beleid. In Nederland hebben we de laatste jaren al regelmatig beleid dat niet meer zo stabiel is, maar Trump maakt er wel een enorme rollercoaster van.’’
Management via X, noemt ze het, verwijzend naar het socialemediaplatform. „Hij gooit besluiten online die dan meteen een hoop reuring geven, maar twee uur later kan het ook weer anders zijn’’, benadrukt ze. „Daar kun je geen beleid op maken.’’
Lees ook: Nieuwe voorzitter VNO-NCW: van Hans de Boer naar Ingrid Thijssen
Trump-effect: hoe handelsspanningen investeringen en ondernemersvertrouwen lamleggen
Want moet je als bedrijf nu naar alternatieven kijken, of loopt het allemaal wel los? De onvoorspelbaarheid werkt volgens VNO-NCW-voorzitter ‘verlammend’. „Je ziet dat er stilgezeten wordt, dat investeringen niet gedaan worden, dat is natuurlijk wel zorgelijk.’’
Dit soort spanningen leidt altijd tot onzekerheid en dat zorgt ervoor dat er op een heleboel remmen gestaan wordt
Irene Flotman
Dat blijkt ook uit een rapport van NVM Business. De handelsspanningen zetten volgens de makelaarsvereniging een rem op investeringen in commercieel vastgoed. „Dit soort spanningen leidt altijd tot onzekerheid en dat zorgt ervoor dat er op een heleboel remmen gestaan wordt’’, zegt voorzitter Irene Flotman. „Een snelle de-escalatie van handelsconflicten is cruciaal om onzekerheid weg te nemen en het vertrouwen van consumenten, ondernemers en investeerders te herstellen.’’
Dat ook bedrijven die niets met Amerika van doen hebben geraakt kunnen worden in hun bedrijfsvoering illustreert Thijssen met één treffend voorbeeld. ,,Nu de importheffingen voor Chinese producten in de VS nog vele malen hoger zijn is er een serieuze kans dat er een enorme dumping gaat komen van Chinese spullen in Europa’’, zegt ze. Dat kan ook voor ondernemers die niets met Amerika van doen hebben, ineens voor een totaal ander speelveld zorgen.
Lees ook: Ingrid Thijssen (VNO-NCW) maant politiek tempo te maken met verduurzaming industrie
Rust bewaren en koers bepalen: hoe ondernemers omgaan met internationale onzekerheid
Niet voor niets houdt een taskforce van VNO-NCW met onder meer de ministers van Buitenlandse Handel en Economische Zaken alle ontwikkelingen scherp in de gaten. Wat er ondertussen moet gebeuren? Toch blijven onderhandelen met de Amerikaanse regering, daarnaast de Europese interne markt verder harmoniseren en werken aan handelsverdragen met andere landen. Het is belangrijk om zelfbewust te blijven, benadrukt Thijssen. ,,We zijn nog steeds een economische grootmacht in de wereld. We hoeven dus ook niet over ons heen te laten lopen en moeten echt onze eigen koers bepalen.’’
Ik vind sowieso dat we met zijn allen rustig moeten blijven
Ingrid Thijssen
Het advies aan Nederlandse ondernemers? ,,In de eerste plaats rustig blijven’’, zegt ze. ,,Zorgen dat je je markt en je leveranciersketen goed in beeld hebt en weet hoe zij wel of niet getroffen worden door alles wat er nu gebeurt. Maar ik vind sowieso dat we met zijn allen rustig moeten blijven.’’
Bij Amac zit dat laatste wel goed. „We zijn als retailer gewend om snel te schakelen’’, zegt De Rijk. „Zolang het onduidelijk is, raken we niet in paniek en wachten we tot het wat stabiliseert. Dat is het beste wat we kunnen doen hier.’’
