Ondernemer Robbert maakte 1,3 miljoen euro verlies op zijn batterijen, maar hij blijft optimistisch

„Op meer dan twintig van onze locaties liggen zonnepanelen op het dak”, vertelt Robbert Jan Dekker terwijl hij De Ondernemer rondleidt tussen de megastellingen vol hout in een van zijn loodsen in Vianen. Robbert is de vierde generatie van houtbedrijf Dekker Hout. En dat doet hij succesvol. Met zijn vermogen staat hij op plek 347 in de rijkenlijst van zakenblad Quote.

45.000 zonnepanelen door heel Nederland

Sinds 2012 investeert Dekker al in de eigen energievoorziening en in totaal heeft de ondernemer zo’n 45.000 panelen op zijn daken liggen, verdeeld over locaties door het hele land. Tijdens het plaatsen van die zonnepanelen wist Robbert dat hij lang niet alle stroom ervan zou gebruiken. Gemiddeld gebruikte zijn bedrijf maar 20 procent van de stroom die de panelen opwekten.

„Acht jaar geleden vond ik het zonde dat wij zoveel stroom zelf opwekten als de zon scheen, maar dat we alsnog stroom van het net nodig hadden wanneer de zon níét scheen. Het oorspronkelijke idee was: als we grootschalige batterijen hebben, dan kunnen we die stroom opslaan. De stroom die we niet gebruikten, konden we dan verhandelen op een energiemarkt.” Nu heeft Robbert twaalf containers vol batterijen verdeeld over verschillende locaties.

Zonnepanelen, batterijen, handelen in zonnestroom, je kan bijna spreken van een duurzame droom. Maar wanneer hij plaatsneemt in een vergaderruimte bij Dekker Hout in Vianen, vertelt Robbert niet alleen met trots over zijn energieopwekking en -opslag. Er zijn volgens hem meerdere redenen die zijn investering in batterijen minder aantrekkelijk hebben gemaakt.

Lees ook: Na zonnepanelen nu aan de batterij? ‘Levert voor veel ondernemers te weinig op om echt winst te maken’

Megabatterijen voor duurzaamheid

Als eerste had realisatie van de batterijen behoorlijk wat voeten in de aarde. Zo had Robbert eigenlijk acht jaar geleden al het idee om batterijen te plaatsen, maar waren ze destijds nog veel te duur. Pas toen ze rond 2021 goedkoper werden, besloot hij deze aan te schaffen, want ‘alles wat we doen staat immers in het teken van duurzaamheid.’

Dat benadrukt hij nogmaals wanneer Robbert de verschillende houtopslagen in Vianen laat zien. „Uit die pijp komt helemaal geen rook”, zegt hij terwijl hij naar een grote schoorsteen wijst die op een van de daken van de opslag staat. Waar je normaal gesproken zwarte wolken uit een schoorsteen verwacht, valt hier geen pluim te zien. „We gooien geen hout weg. Veel van ons zaagsel verbranden we. Zoals je aan de rook ziet, is dat een van de duurzaamste manieren om warmte op te wekken.”

Hoewel hij een van de eerste ondernemers in Nederland met een batterij was, wachtte hij - vindt hij nu - alsnog te lang met de aanschaf. „We hadden de batterijen besteld, maar het duurde een heel jaar voordat ze in Nederland geleverd werden.” Door de oorlog in Oekraïne in 2022 vlogen de stroomprijzen de lucht in. En dus had Robbert de batterijen destijds al goed kunnen gebruiken.

Pionieren met megabatterijen

Het tweede probleem was het plaatsen van de batterijen, want dan ben je als ondernemer afhankelijk van de netbeheerder. „Die wilde geen transformator plaatsen en geen kabels aanleggen. De netbeheerder had de handen al vol aan netcongestie in de buurt, werd mij verteld. Maar als je het goed bekijkt, dan zouden wij met al onze extra capaciteit juist een enorme oplossing kunnen zijn.”

„Echt alles wat tegen kon zitten, zat tegen”, zegt Robbert. „Het waterschap vertraagde het proces met allerlei vergunningen die we moesten aanvragen en daarnaast liep het project door eikenprocessierups twee maanden vertraging op. Dus toen hebben we gezegd: we doen het zelf wel. We hebben transformators gekocht en alle kabels gelegd. Mede daardoor duurde het twee jaar voordat de batterijen werden geplaatst.”

Verdienmodel bleef niet overeind

Het derde en volgens Robbert het grootste probleem: Robberts plan om in stroom te gaan handelen, kon over boord door veranderingen in landelijk en Europees beleid. „Netcongestie is er door een tekort aan stroomkabels”, legt Robbert uit. „Het uitbreiden van het stroomnet wil de overheid deels betalen met het verhogen van de transportkosten van stroom. Batterijen zijn juist rendabel als je ze meerdere keren per dag oplaadt en ontlaadt met jouw opgewekte stroom. Door de keuze van de overheid om deze kosten vooral niet zelf te betalen, maar te verhalen bij ondernemers, maakt batterijen veel minder winstgevend.”

Daarnaast trad Nederland afgelopen jaar toe tot het zogeheten PICASSO-platform. Om stroomstoringen te voorkomen moeten de vraag en aanbod naar stroom zoveel mogelijk in balans zijn. Door de toetreding tot het Europese platform kunnen verschillende Europese landen stroom met elkaar uitwisselen om het net in balans te houden. „Dat is een logische gedachte, maar niet als je met je batterijen juist wil profiteren van de onbalans op het stroomnet en zo juist denkt te verdienen aan het verschil in vraag en aanbod.”

Lees ook: Mogelijk uren zonder stroom? TenneT waarschuwt voor problemen stroomlevering na 2030

Verlies op megabatterijen

Onder aan de streep maakte Robbert tot nu toe alleen maar verlies op zijn batterijen. „Vorig jaar hebben we op de totale investering van 6 miljoen euro 1,3 miljoen afgeschreven.” Hij adviseert ondernemers die twijfelen om te investeren in batterijen om goed te kijken waarvoor ze die aanschaffen. „Kijk uit met een investering in megabatterijen, want het is op dit moment gewoon totaal niet meer rendabel. Batterijen zijn nog steeds wel interessant om je eigen zonne-energie in op te slaan, maar let dan vooral op de grootte van de batterij. Koop geen dure, grote batterij als je ‘m alleen maar nodig hebt voor de opslag van jouw opgewekte zonne-energie.” In een eerder gesprek met De Ondernemer vertellen adviseurs dat batterijen voor het mkb niet interessant, tenzij je bedrijf anders tot stilstand komt.

Robbert is zich ervan bewust dat hij een risico nam met zijn investering in megabatterijen en dat niet iedere ondernemer die zou kunnen nemen. „Sommige ondernemers zouden het financieel zwaar krijgen door de mindere jaren die wij hebben gehad.” Maar wie denkt dat Robbert negatief gestemd is over zijn geplaatste zonnepanelen en megabatterijen heeft het mis.

Hij blijft kansen zien om zijn batterijen nuttig in te zetten en er toch nog wat aan te verdienen. „Wij kunnen met onze batterijen ervoor zorgen dat het netcongestieprobleem van Vianen wordt opgelost. We zijn met de netbeheerder in gesprek over hoe wij daar een duidelijkere rol in kunnen gaan spelen. Ook kijken we naar de mogelijkheden voor de aanleg van een groot laadplein waar vrachtwagens en bussen elektrisch kunnen laden. Uiteindelijk gaat al het vervoer toch elektrisch rijden. De vrachtwagens die wij nieuw kopen, zijn natuurlijk ook elektrisch.”

Lees ook: Tuincentrum omzeilt vol elektriciteitsnet met eigen zonnepanelen en batterijen