Voor bakkers is de Tegemoetkoming Energiekosten 'volstrekt onvoldoende'

Voor kleine bakkers is de TEK niet goed genoeg, zegt directeur Marie-Hélène Zengerink. ,,We komen niet aan die 12 procent energiekosten die als voorwaarde wordt gesteld. Een goede bakker had in 2021 een kostenpost van energie van rond drie procent.”

Ook met een fikse stijging komt een gemiddelde bakker niet aan het instapniveau van de regeling. Dat is wel vreemd, vindt ze. ,,Telkens als het in de media over compensatie gaat, worden de bakkers genoemd als voorbeeld van de groep ondernemers die zou moeten profiteren van steun. Maar met dit voorstel is dat helemaal niet het geval. We schieten hier niets mee op.”

Geen rendabele bedrijfsvoering mogelijk

Maar eigenlijk maakt het geen verschil, zo geven de rekenmachines van de NBOV aan. Sinds het uitlekken van de plannen worden alle mogelijke scenario's doorgerekend. Zonder soelaas. Als de energieprijzen op het meetmoment zo hoog zijn dat kleine bakkerijen wel voldoen aan de eisen die worden gesteld aan de tegemoetkoming, dan is van een rendabele bedrijfsvoering toch al geen sprake, aldus Zengerink.

,,De gemiddelde bakkerij maakt 5 ton omzet per jaar met een resultaat van 10 procent. Als de energiekosten dan naar 30.000 of soms meer stijgen, houd je volgens onze berekeningen 1.600 euro bruto per maand over. Dat is onder bijstandsniveau. En daar moeten nog de reserveringen voor toekomstige investeringen en dergelijke af. Als je deze rekensom voorlegt aan een middelbare scholier die het vak economie volgt, zou hij zeggen dat het een kansloos bedrijf is. En dat is het ook: kansloos.”

'Kunnen oven niet uitzetten'

Zengerink hoort veel opmerkingen dat de bakkers dan maar kosten moeten gaan besparen, zoals de rest van Nederland. Maar dat kan helemaal niet, aldus de NBOV-directeur. ,,Natuurlijk kijken we naar onze kosten. Maar het is niet zo simpel. We zijn er niet als we net als in de horeca de terrasverwarmers uitzetten of de winkel een graadje minder verwarmen. We kunnen als bakker niet dan maar de oven uitzetten. Die staat aan, want we bakken brood. Dit gaat niet over het maken van winst, maar over overleven.”

Niet alleen de voorwaarden die worden gesteld aan de tegemoetkoming, ook het tijdpad brengt bedrijven in problemen. Het kabinet is voornemens de TEK in april 2023 in te laten gaan. ,,Dat is natuurlijk veel te laat. Wat moet er tot die tijd gebeuren? Lenen? Dan bouw je een enorme schuld op. Nee, het is alsof je huis in brand staat en de brandweer pas over een paar maanden komt om te blussen. En dan neemt de brandweer ook nog slechts een emmertje mee.”

Cor Molenaar deelt haar verbazing. ,,Waarom weer wachten en waarom weer de helft? Moet eerst de helft omvallen? Belasting en energietoeslag, 35 procent, kan morgen afgeschaft worden voor deze groep. Gewoon via de factuur'', zegt de professor economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.

De zorgen van haar leden raken Zengerink. ,,Ik moet oppassen wat ik zeg, want ik zit nog in de emotie. Dat komt omdat we hier op kantoor de noodkreten zien. Sommige leden zijn in paniek, want ze kunnen niet meer rondkomen. Als je inderdaad met je gezin van 1.600 euro moet rondkomen als bakker, dan kun je aan het einde van de maand je eigen brood ophalen bij de voedselbank.”