Bedrijven bezwijken onder torenhoge energierekening: 'Gas is voor ons gestegen met 955 procent'

Rene Kort, directeur Schut Papier, heeft net uitgerekend hoeveel de energiekosten van zijn onderneming zijn gestegen. ,,Hou je vast. Gas is voor ons gestegen met maar liefst 955 procent en elektra met 810 procent. Ik heb het net nog even drie keer nagerekend voor de zekerheid, maar het is ongekend wat we nu zien gebeuren in onze branche”, vertelt hij. ,,En vergeet niet; energie is ook niet het enige. Ook prijzen van energie-intensieve grondstoffen als cellulose zijn drie keer zo duur ten opzichte van vorig jaar. En dan heb ik het nog niet eens over de hoogwaardige grondstoffen die we ook nodig hebben om papier te maken.”

Kort krijgt nu al opmerkingen dat sommige van zijn papersoorten duurder zijn geworden. ,,Wij kunnen als kleine papierfabriek met 43 medewerkers de extreme kostenstijgingen maar heel moeilijk doorberekenen in onze branche en in dit internationale speelveld. Dat maakt me pessimistisch. Wij zijn ook geen ETS-bedrijf (Europees emissie handelssysteem, red.). Dus de compensatie die er voor die bedrijven is in Europa krijgen we ook niet. Ondertussen krijgen concurrenten in Duitsland of Frankrijk blijkbaar wel steun, want de prijzen liggen daar toch echt stukken lager. Er is geen eerlijk speelveld meer.”

'Rol voor overheid om effecten te dempen en maakbedrijven in regio’s te behouden'

Terwijl Kort van nature een optimistisch mens is, ziet hij een sombere toekomst voor zich. ,,Ik zie weinig tot geen perspectief”, gaat hij verder. ,,Wat het geheel extra wrang maakt is dat we ondertussen volop bezig waren te verduurzamen. In 2017 hebben we bijvoorbeeld 1.450 zonnepanelen op het dak gelegd voor duurzame elektra. Maar daar krijg ik - als het allemaal doorgaat - straks minder voor als ik bijvoorbeeld in het weekend teruglever aan het net."

,,Verder verduurzamen met de huidige hoge prijzen voor zonnepanelen en bijvoorbeeld een elektrische ketel is ook geen optie. Nog los van de lange levertijden. Ook hebben we dan een grotere aansluiting op het stroomnet nodig en dat kan momenteel ook tijden duren gelet op alle problemen met de netcongestie. Het is al met al een perfecte storm vol ellende als je het mij vraagt. Er ligt echt een belangrijke rol voor de overheid om de effecten te dempen in Nederland en mooie maakbedrijven in allerlei regio’s te behouden.”

'Overheid harkt geld binnen door energiebelasting'

Van Heelsum in Gelderland, hier zetelt Schut, naar het Noord-Brabantse Waalwijk. Hier is het energieverhaal niet veel anders. Jan Willem Wieringa, ceo van Desch Plantpak, zag zijn energiekosten van zijn vier fabrieken in Nederland met 150 toenemen ten opzichte van vorig jaar. Zijn bedrijf wordt echter dubbel geraakt, vertelt hij.

,,De dramatisch hoge gas- en elektriciteitsprijzen hebben een enorme impact op de tuinbouw. We zien al de eerste faillissementen. Daarnaast laten kwekers hun kassen leeg staan, of zijn veel minder neer gaan zetten. Dat betekent dat ze dus veel minder potten en trays nodig hebben. We verkopen veel minder volume en zijn nu dus hard aan het remmen in onze productie. In twee fabrieken staat de helft van de machines al stil. Dit heeft een enorme impact op onze resultaten. Het is bizar dat ik nu, zodra ik wakker word, eerst kijk wat de energiekosten gaan worden die dag. Het is absurd dat een aantal grote gas- en energiebedrijven nu enorme winsten maken, en de overheid zelf ook enorm veel geld binnen harkt door energiebelasting.”