Ewart van der Horst: Succesproducent (DWDD, Jinek) scoort ook met magazines

De eerste aflevering van een nieuw seizoen Jinek was maandag meteen een succes: 1,2 miljoen mensen keken naar de terugkeer van 'de koningin van de late avond'. Terugkijkend op 2017 heeft anchor Eva Jinek over lauwering niet te klagen. Ze ontving een TV-Beeld voor beste presentator van 2016, een eervolle vermelding van de Nipkowschijfjury en een Zilveren Televizier Ster Vrouw. Waardering van vakgenoten, de pers én het grote publiek. In haar dankwoorden kwam standaard één naam voor: die van Ewart van der Horst.

Van der Horst (46) is een grote vis in de Nederlandse tv-industrie. In 2005 bedacht hij - niet bepaald een typisch Vara-gezicht - met Matthijs van Nieuwkerk De wereld draait door, waarbij Van der Horst de architect was van het programma. Voor die tijd had hij zich nadrukkelijk beziggehouden met de totstandkoming van RTL Boulevard en later zette hij ook Pownews (PowNed) en de WNL-talkshow Vandaag de dag (nu Goedemorgen Nederland) in de steigers. Voormalig tv-criticus Hans Beerekamp noemde zijn stempel op de tv de 'Ewartvanderhorsting' van de Nederlandse televisie, waarbij praatprogramma's die zich laten kenmerken door een enorme snelheid en veel variatie de standaard zijn geworden.

Sinds de tv-producent begin 2016 bij Jineks talkshow kwam als hoofdredacteur, nam het programma een vlucht. Eerst duwde Jinek RTL Late Night verder de afgrond in, om vervolgens ook Pauw wat betreft kijkcijfers te overvleugelen. Sinds maandag heeft ook Van der Horst weer de oversteek gemaakt van de Pilotenstraat - waar zijn productiebedrijf PilotStudio zetelt - naar het Westergasterrein.

Toen we u vroegen voor een interview zei u: 'Als we het alleen over Jinek gaan hebben hoeft het van mij niet'.

"Daar zou ik zowel Eva als PilotStudio tekort mee doen. Een interview geven over Jinek staat sowieso niet in mijn takenpakket, en dat wil ik graag zo houden. Dan moet je Eva bellen."

Er is veel geschreven over Jinek. In het AD stond boven een profiel van u 'Wonderdokter van Hilversum'. Hoe voelt u zich daarbij?

"Hoogst ongemakkelijk. Het is niet zo dat ik een magiër ben met een truc waardoor een praatprogramma gaat draaien."

Kunt u uitleggen wat uw rol is geweest in de opmars van Jinek?

"Allereerst zijn we uitgegaan van de kwaliteiten van Eva. Net als eerder met Matthijs is het vreugdevol om met zo'n talent samen te werken. Met de redactie hebben we, binnen de beperkingen die er zijn, een passend ritme gezocht. In beginsel ging om de daluren die Pauw overliet. Wij zijn aan het werk gegaan om te kijken of we een programma konden maken dat meer bij Eva paste. Voor die tijd zat ze in een keurslijf, vond ik. Heel streng, erg donker, inhoudelijk zwaar, met gasten ongemakkelijk op een bank. In Engeland zweren ze bij de bank, maar Eva is behalve journalist ook een gangmaker. Dan moet je lekker een stamtafel nemen. Met een biertje. Dat is geen hogere wiskunde, Barend & Van Dorp deed dat ook al."

"Al bij al is het moeilijk de veranderingen in een paar zinnen op te lepelen. Het zijn niet een paar pennenstreken. Het duurt lang, maar dat is wat mijn baantje is: samen bouwen."

Uw laatste kunstje als hoofdredacteur was een tijdje geleden. Had u meteen zin om in Jinek te stappen?

"Ik had mezelf beloofd na De wereld draait door nooit meer een daily show te doen. Ik zou DWDD eigenlijk alleen helpen opzetten. Het werden drie seizoenen als hoofdredacteur. Met Dieuwke Wynia kwam er een geschikte opvolger en kon ik weg. Daarna ben ik producent geworden, omdat ik nieuwe programma's wilde creëren. Toen Eva in 2015 een late night talkshow kreeg bij KRO-NCRV en mij voor het eerst vroeg haar hoofdredacteur te worden, heb ik vriendelijk bedankt. Op dat moment werkte er al een team en was het hele programma al vormgegeven. Daar had ik geen zin in. De eerste periode van het programma is haar kennelijk niet heel goed bevallen, want later hebben we opnieuw gesproken. Doordat de omroep een oplossing vond (Van der Horst is behalve hoofdredacteur met zijn bedrijf PilotStudio ook coproducent van Jinek, red.) heb ik ja gezegd. Ook omdat ik me kon voorstellen dat Eva en ik een goed tandem konden zijn. Maar ja, nu lees ik toch weer vijf kranten per dag en kijk ik per maand zo'n 100 uur aan televisie terug."

Uw werkwijze wordt door oud-collega's van u bestempeld als gedreven, rechtdoorzee en veeleisend.

"Ik weet niet wat jij in je hoofd hebt, maar ik ben wel een aanwezige hoofdredacteur. Ik ben niet van de praatgroepjes en lange vergaderingen. Sommige mensen vinden dat fijn, anderen vinden het lastig. Bij Jinek hebben we nu een club bij elkaar zonder dissonanten - een goed team. Eerst waren we de runner-up en werd er weinig van ons verwacht, nu zijn we een arrivé. We moeten bewijzen dat we die verantwoordelijkheid kunnen dragen. Dat kan alleen als je hard werkt. 'Veeleisend' klinkt snel als een dictator, maar ik vind het geen negatieve eigenschap."

Staat Jinek inmiddels als een huis?

"Als ik 'ja' zeg, is het arrogant, als ik zeg dat het beter moet, is het een cliché. We zijn nog altijd niet waar we moeten zijn. Dat zit hem in de continuïteit. Een normaal tv-seizoen duurt minstens negen maanden. Wij beginnen nu, in maanden, pas aan het tweede seizoen. Als je dat afmeet naar de impact en de kijkcijfers, zijn we redelijk op orde. Er is gelukkig veel ambitie, die gepaard gaat met gezonde wedstrijdspanning."

Kijkt u op een bepaalde manier naar RTL Late Night?

"Natuurlijk. Als jij een stuk van een collega leest, zie jij toch ook als het intro niet loopt of er een verkeerde kop boven staat? Dat is een kwestie van beroepsdeformatie. Ik denk dat ik goed en snel analytisch kan kijken naar programma's en kan doorgronden wat goed is of beter kan."

Vertel.

"Dat is flauw. Ik probeer die eigenschappen in te zetten bij de programma's die ik maak."

Hoe combineert u Jinek met PilotStudio?

"Ik maak lange dagen en heb het geluk dat ik niet veel slaap nodig heb. Ik heb een ingebouwde klok voor de kijkcijfers om 8 over half 8, maar ben meestal om half 7 wakker. Dan ga ik de kranten lezen en bellen met de ochtendploeg. Het verschijnen van de kijkcijfers is een lastig moment; dan ben je óf in mineur óf er is vreugde. Het gezegde van 'de kijker heeft altijd gelijk', gaat wat mij betreft op. Om half 10 vergaderen we. Als de dag loopt, kan ik 's middags even langs PilotStudio - op die manier kan ik dubbele diensten draaien. Vanaf 15.00 uur tot middernacht ligt de focus volledig op het programma."

Staat de dagelijkse druk van een talkshow u aan?

"Wat veel mensen zich niet realiseren is dat een dagelijkse talkshow keihard werken is. Er wordt altijd van alles over gezegd, maar het is topsport. Er zijn weleens mensen die denken dat Eva om 20.00 uur komt binnenwandelen, maar als anchor word je geacht in alle conversaties te kunnen meepraten. Het volgen van het nieuws moet 100 procent zijn. Ik ga daarin mee. Een dagelijkse talkshow is absoluut verslavend."

Als producent heeft u altijd te maken met een log proces waarin omroepen ook hun zegje willen doen.

"Als producent moet je lenig zijn: overleggen is the name of the game. Die stroperigheid, daar moet je tegen kunnen. Het is niet per definitie stom wat een omroep zegt. Een compromis klinkt als een knieval naar creativiteit, maar dat is het lang niet altijd. Ik, maar ook John de Mol, kan niet binnenwandelen en eisen dat een programma-idee wordt uitgevoerd. Er zit altijd een Erland Galjaard (RTL) of Frans Klein (NPO) tussen, en negen van de tien keer wordt het daar beter van."

Nu de naam van John de Mol valt, wil Van der Horst meteen iets kwijt over de baas van Talpa. Het stoort hem dat ondernemers als de De Mol, maar ook Joop van den Ende, vaak op een bepaalde manier worden neergezet. "We moeten eens ophouden met doen alsof John de Mol een tycoon is die alles lukraak opkoopt. Nederland mag in zijn handjes knijpen dat mensen als John de Mol en Joop van den Ende zijn opgestaan. Dat zijn grootheden, mediapioniers. Ik vind lang niet alles wat gemaakt wordt even goed, maar als je het hebt over vernieuwing en het koppelen van creativiteit aan zakelijk succes, kom je altijd bij die twee uit."

U bent ineens fel.

"Natuurlijk hebben De Mol en Van den Ende misschien de tijd mee gehad, en natuurlijk hebben ze geprofiteerd van het publieke omroepbestel. So be it. Ze hebben met Endemol een wereldbedrijf gebouwd. Het negatieve sentiment rond de mogelijke overname door Talpa van TMG, waar ging dat over? Het is een Nederlandse ondernemer, die in Nederland belasting betaalt en een bedrijf wilde overnemen. Je kunt zeggen dat het bod te laag was of niet passend, maar verder kun je het toch alleen omarmen?"

U bouwt met PilotStudio aan een kleiner imperium. Met platforms als Franska.nl, FavorFlav en online lifestylemagazine Amayzine - van uw partner May-Britt Mobach - bent u ook uitgever geworden.

"Dingen die je niet kunt, zijn altijd spannend. May-Britt en ik hadden Amayzine eerder bij Sanoma aangeboden toen zij nog hoofdredacteur van Marie-Claire was. Sanoma wist niet zo goed wat ze met het idee aan moesten. De grootste kritiek was dat het nog niet bestond. Een lastig argument. Uiteindelijk hebben ze in hun wijsheid besloten dat ze het niet wilden. Ik heb toen tegen May-Britt gezegd dat we het zelf moesten doen. Dat is de enige reden dat May-Britt en ik samenwerken, want dat was nooit een plan. Zij gaat over de inhoud, ik ben enkel en alleen uitgever. Dat is hartstikke leuk."

Amayzine en Franska.nl zijn beide genomineerd voor de Mercurs, de prijzen voor de magazinebranche.

"Niet om achteraf mijn gram te halen, maar het blijkt een goede zet. Amayzine scoort online als een dolle en de printeditie (oplage 25.000) is genomineerd als lancering van het jaar. Dat is voor een beginnende uitgeverij een enorme opsteker. We gaan met zijn allen naar de uitreiking en we gaan het er flink van nemen."

Komt u nog toe aan het ontwikkelen van nieuwe programma's?

"Te weinig, al hebben we drie grote tv-producties in voorbereiding. In 2018 gaan we ook de uitgeverij uitbreiden met twee titels. Ik wilde altijd klein blijven, maar voor 2018 heb ik gezegd: daar gaan we mee ophouden. Ik heb iemand in dienst genomen om mij zakelijk en financieel te ontlasten. Wat je het minst leuk vindt, blijft het eerste liggen. De facturen die ik moest aftekenen lagen op enig moment óp mijn laptop. Dat gaan we beter regelen. Ik denk liever na wat we kunnen vragen aan premier Rutte die 's avonds bij Eva aanschuift."

CV van Ewart van der Horst

Geboren Amsterdam, 24 mei 1971

Opleiding film- en televisiewetenschappen, UvA

Loopbaan

1988: eindredacteur Club Veronica

1995: creatief directeur TMF

1998: tv-producent bij Endemol

2002: eerste hoofdredacteur RTL Boulevard

2005: bedenker/hoofdredacteur DWDD

2008: tv-producent bij Tuvalu Media

2010: start PowNed

2011: productiehuis PilotStudio opgericht, o.a. Hoe heurt het eigenlijk, Eva Jinek op zondag en De Meesterwerken.

2013: lancering Amayzine.com

2016: hoofdredacteur Jinek