Blog Familiebedrijf

'Dramaserie Succession is een spiegel voor familiebedrijven'

Het echte leven is natuurlijk geen Hollywood, maar de keiharde machtsstrijd die de Roy-familie uitvecht in Succession zal toch – helaas - zeer herkenbaar zijn voor de familiebedrijven die Nederland kent, stelt Albert Hietink van Top Family Care.

Albert Hietink 26 mei 2023

Succession

Rondom de laatste aflevering van Succession besteedt De Ondernemer in een drieluik aandacht aan de populaire HBO Max-serie. Drie experts (lees: fans) van de serie beschrijven Succession ieder vanuit hun expertise. Over entertainment, familiebedrijven, bedrijfsoverdracht, over fictie en werkelijkheid.

Lees via deze link de Succession-expertblog van Christiaan Ruesink, hoofdredacteur van Veronica Superguide. Managing Partner Albert Hietink van Top Family Care zet in zijn expertblog hieronder een aantal thema’s op een rij waar veel van de bijna 300.000 Nederlandse familiebedrijven ongetwijfeld mee worstelen en deze het hoofd te bieden zijn.

Hierboven kun je de trailer van het eerste seizoen bekijken.

Down to earth-kinderen

De kinderen van selfmade men hebben een ander leven dan hun ouders en dikwijls een haaks wereldbeeld. Dat is misschien wel hét sleutelthema van Succession: een vader van Schotse origine, opgegroeid in armoede die alles zelf heeft opgebouwd. Aan de andere kant zijn kinderen die helikopters en private jets gebruiken alsof het taxi’s zijn. Rijkdom doet gekke dingen, maar hoe had Logan Roy zijn kinderen al van meet af aan een nuchtere levensopvatting kunnen geven?

  • Communiceer waarden: Besteed aandacht aan het overbrengen van belangrijke waarden zoals hard werken, integriteit en bescheidenheid. Bespreek regelmatig waar het bedrijf voor staat en hoe deze waarden in praktijk kunnen worden gebracht.
  • Geef verantwoordelijkheden: Laat kinderen verantwoordelijkheden binnen het bedrijf dragen, maar zorg ervoor dat ze hun positie verdienen en niet alleen gebaseerd zijn op hun achternaam.
  • Breng een breder perspectief bij: Moedig kinderen aan om buiten het familiebedrijf ervaring op te doen en hun eigen identiteit te ontwikkelen. Dit kan hen helpen om verschillende perspectieven te begrijpen en te waarderen. In de serie is Siobhan het beste voorbeeld van iemand die haar ‘eigen’ persoon is geworden.

‘Money is the root of all evil’ en vooral binnen families kan onenigheid over geld tot onherstelbare scheuren leiden.

Opvolging onduidelijk

Het kiezen van een opvolger in een familiebedrijf kan een complexe beslissing zijn. Of het moet je natuurlijk goed uitkomen om hier onduidelijk over te zijn zoals Logan dat doet. Maar kijkers van Succession weten natuurlijk dat een van de belangrijkste zaken die je moet regelen duidelijkheid bij overlijden is. Kendall, Roman en Siobhan hebben alle reden om te strijden voor hun eigen positie als CEO, wat de familiebanden zacht gezegd niet ten goede komen.

Als je nog geen definitieve beslissing hebt genomen over opvolging, is het belangrijk om open en eerlijk te zijn over onzekerheid. Door open communicatie, het betrekken van belanghebbenden en een goed uitgedacht plan voor opvolging en transitie voorkomen bedrijven dit soort scenario’s.

Lees ook: Christiaan Ruesink (Veronica Superguide): waarom Succession een van de beste dramaseries ooit is

Is opvolging direct voorbestemd aan de oudste zoon?

Historisch gezien valt de beurt echter toch vaak op de oudste zoon. Terwijl tradities en normen van familiale erfenis een sterke invloed uitoefenen, kan blindelings gehoorzamen aan deze normen zowel de familie als een bedrijf in gevaar brengen. Kijk maar naar Connor en zijn betaalde vriendin. Niet per definitie de gedroomde opvolger…

Dit betekent niet per se dat eerstgeborenen niet kunnen strijden voor de positie van CEO, maar dat beslissers binnen de familie zorgvuldig de competitie onder opvolgers moeten waarborgen om de beste en meest geschikte kandidaat te laten floreren. Enkele tips zijn de competenties en vaardigheden van elk kind te bepalen wie het beste past bij de vereisten van de leidende rol. Kijk naar hun opleiding, ervaring en capaciteiten om te zien wie het meest geschikt is. Neem daarin ook oprechte interesse in het familiebedrijf mee. Is er passie? Dit zorgt voor een grotere betrokkenheid en toewijding aan het succes op lange termijn. Of juist een minderwaardigheidscomplex (Hoi Roman). Als geen van de kinderen op dit moment geschikt lijkt voor de leidende rol, dan is een ontwikkelingsprogramma of externe coaching of mentorschap mogelijk nuttig.

Wat als er heibel komt?

‘Money is the root of all evil’ en vooral binnen families kan onenigheid over geld tot onherstelbare scheuren leiden. Welke familie kent bijvoorbeeld geen ingewikkeld erfenis-verhaal? Laat staan binnen familiebedrijven en als verkoop, overname of opvolging ter tafel komt, kijken opeens vele ogen mee. Net als bij het bepalen van opvolging moet vastgelegd zijn welk bezit en vermogen er is en welke bestemming dit heeft. Toch zijn conflicten in familiebedrijven talrijk, maar ze kunnen worden aangepakt en beheerd.

Als verkoop, overname of opvolging ter tafel komt, kijken opeens vele ogen mee.

Hier zijn enkele tips om de familie bij elkaar te houden, zowel zakelijk als privé:

  • Communicatie en transparantie: Moedig open communicatie aan tussen familieleden. Creëer een veilige omgeving waarin meningen kunnen worden geuit en problemen kunnen worden besproken.
  • Externe bemiddeling: Overweeg het inschakelen van een externe bemiddelaar of familietherapeut om te helpen bij het oplossen van conflicten. Een neutrale derde partij kan objectieve begeleiding bieden en de communicatie verbeteren.
  • Duidelijke rollen en verantwoordelijkheden: Definieer duidelijk de rollen, verantwoordelijkheden en besluitvormingsprocessen binnen het bedrijf. Dit helpt om misverstanden en conflicten te verminderen.
  • Familiestatuut: Stel een familiestatuut op waarin regels en richtlijnen worden vastgelegd met betrekking tot eigendom, opvolging, conflictoplossing en andere belangrijke aspecten van het familiebedrijf. Dit kan helpen bij het voorkomen en beheren van toekomstige conflicten.

De tips hierboven zijn voor de rationale geest waarschijnlijk makkelijk te volgen, maar we hebben het hier natuurlijk over de patriarch en zijn kroost die een broertje dood hebben aan safe space, wederzijds goedvinden en empathie. Zoals Christiaan Ruesink al schreef in zijn expertblog over Succession, de Roy’s zijn geen makkelijke mensen en laat ze dus vooral niet als voorbeeld dienen.

Albert Hietink

Top Executive care

Albert Hietink is managing partner van praktijk Top Executive Care en helpt samen met zijn team van coaches teams en professionals. TEC opende onlangs de deuren van hun familietherapie-kantoor, Top Family Care.

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws voor ondernemers.

Ontvang dagelijks onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van het laatste ondernemersnieuws