Waarom critici Bitcoin waarschuwen voor World Online-scenario

In de hoop een graantje mee te pikken van de in waarde geëxplodeerde, elektronische munt, stappen veel mensen in. Politiek Den Haag vreest financiële drama's, vergelijkbaar met de rampzalig verlopen beursgang van World Online of het omvallen van de IJslandse spaarbank Icesave.

Tulpenmanie

Op voorstel van VVD, D66 en PvdA komt er snel een hoorzitting over de vraag of en hoe deze investeerders in bescherming kunnen worden genomen. ,,Nederlanders moeten doen waar ze zin in hebben, maar het zou wel heel zuur zijn als ze met hun hele hebben en houden in de nieuwe tulpenmanie zijn gestapt", zegt VVD-Kamerlid Roald van der Linde.

Gokken

Volgens D66'er Jan Paternotte is het van het grootste belang dat mensen zich goed laten informeren. ,,Als iemand wil gokken, dan mag dat, maar daar hebben we casino's voor." De Kamerleden wijzen erop dat de koersstijging van de bitcoin 'niet normaal is'. Van der Linde: ,,Een goed betaalmiddel is een stabiel betaalmiddel en iets dat in een jaar tijd twintig keer over de kop gaat, is niet stabiel." Volgens Paternotte moeten toezichthouders als De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) hun verantwoordelijkheid nemen. Zeggen dat zij bevoegdheden ontberen, is volgens SP-Kamerlid Renske Leijten onbevredigend, omdat bijvoorbeeld de AFM in andere gevallen wél waarschuwt voor riskante, financiële producten. ,,Wat we nu zien, is gewoon speculatie. Ze moeten zeggen dat er risico's aan zitten", meent zij.

Piramidespel

Volgens Leijten is sprake van een piramidespel, omdat de bitcoins actief aan de man worden gebracht. Andere partijen durven die kwalificatie nog niet in de mond te nemen.

Risico's

PvdA'er Henk Nijboer denkt ook aan andere risico's. ,,Ik maak me zorgen over de mogelijkheid die bitcoins bieden voor criminaliteit, witwassen, belastingontduiking en financiering van terrorisme." Daarover heeft hij, samen met Paternotte, Kamervragen gesteld.

Banken

Is de hele bitcoinmania een piramidespel, een zeepbel? Het heeft alle kenmerken, zeggen critici. Mensen betalen een prijs voor iets waarvan ze onmogelijk kunnen inschatten wat het waard is, omdat de munt in de 'echte' wereld amper wordt gebruikt. Nobelprijswinnaar Joseph Stiglitz vindt dat de bitcoin moet worden verboden. Die wordt volgens de econoom alleen gebruikt door witwassers, die profiteren van het gebrek aan toezicht. Maar er is ook veel belangstelling voor de technologie. Die maakt banken in betalingen tussen twee partijen overbodig en is erg veilig.