Eigenaar Gazelle wil met overname Batavus grootste wereldspeler worden

"Nee, een afscheidscadeau kun je het niet noemen’’, lacht René Takens, vertrekkend Accell-topman. "Accell heeft niet het initiatief genomen voor de gesprekken." Op 25 april, tijdens de aandeelhoudersvergadering, zou Takens zijn taken overdragen aan zijn opvolger. Zou, want nu er een bod op de onderneming ligt, kan het zomaar zijn dat Takens die klus nog klaart voor hij vertrekt.

Takens tempert de verwachtingen. "Het is nog onzeker of we er uitkomen, de gesprekken moeten nog beginnen." De logica van een samengaan ziet hij wel. "Vooral internationaal vullen we elkaar goed aan. Deels is er overlap, maar in veel markten niet. We worden de grootste wereldspeler."

Schaalvergroting

Gazelle deelt die analyse. "We kunnen internationaal flink groeien, omdat we over een uitgebreid internationaal distributienetwerk beschikken", zegt de woordvoerder. Hij wijst nog op een ander aspect. "Internationaal zie je een consolidatieslag onder fietsfabrikanten. Schaalvergroting is noodzakelijk om te voorkomen dat je opgekocht wordt. Met het samengaan van de twee bedrijven behouden we een Nederlandse fietsfabrikant voor de toekomst."

De zorgen liggen vooral in Nederland. Wat betekent het als straks bijna alle merkfietsen uit dezelfde fabriek komen? Is er dan nog wel verschil tussen een Sparta en een Gazelle? Fietsfabrieken zijn nu al niet meer dan assemblagefabrieken waar onderdelen die wereldwijd worden ingekocht in elkaar worden gezet. Takens zegt stellig dat er geen eenheidsworst zal ontstaan. "Wij hebben juist veel geïnvesteerd in onze merken. Batavus is echt een andere fiets dan Sparta. Gazelle positioneert zich ook weer anders. Dat blijft zo."

Ook de woordvoerder van Gazelle zegt dat er geen merken verdwijnen of de keuze kleiner wordt. "Eerder groter." Juist met de inkoop van onderdelen kan de nieuwe combinatie veel kosten besparen, denken analisten. "Mogelijk wordt een deel van die kostenbesparing doorgegeven aan de consument in de vorm van lagere prijzen", zegt Joost van Beek, analist bij zakenbank Theodoor Gillissen.

Ontwikkelingen

Saskia Kluit, directeur van de Fietsersbond, ziet andere voordelen. "Er is veel aan de hand met de ontwikkeling van de moderne fiets. Gechipte fietsen die kunnen praten met verkeerslichten, fietsen met gps-tracking zodat ze niet te stelen zijn, free floating bikes met digitaal slot, waardoor je met een app je fiets kunt open maken en fietsen kunt delen. De kansen om daar goede research and development op te doen, nemen toe naarmate je meer omzet hebt." Dat is ook exact de kant die Gazelle op wil.

De ACM, de kartelpolitie, kan nog wel - eens het grootste struikelblok worden. Samen hebben de merken van Accell en Gazelle een groot marktaandeel, al weigeren ze bekend te maken hoe groot. Takens en Van Beek verwachten dat de ACM daar ‘kritisch naar zal kijken’. "Daar zitten mogelijk wat haken en ogen", erkent Takens. Of dat betekent dat de nieuwe combinatie merken moet afstoten, wil Takens niet zeggen. "Dat soort vragen speelt nog helemaal niet."

Over Pon

Wil je als Nederlander ergens heen, dan wordt het steeds lastiger om dat niet te doen in een vervoersmiddel van Pon. Handelsbedrijf Pon – bekend geworden met de import van Volkswagen, maar ook eigenaar van bekende fietsmerken als Gazelle, Union en Cervélo – wil Accell Group overnemen, de maker van Batavus, Sparta en Koga.

Directeur van de Fietsersbond Saskia Kluit: "De overname hoeft niet slecht te zijn, maar voor Nederland ontstaat er wel een gekke situatie. Gazelle, Batavus, Koga, Sparta, eigenlijk álle grote fietsmerken in Nederland zijn dan in dezelfde handen." Kluit benadrukt dat die ene speler dan ‘een wel héél groot marktaandeel heeft’. "De Fietsersbond vindt daar niets van, maar de ACM zal er ongetwijfeld een mening over hebben."

Het in 1928 opgerichte familiebedrijf Pon werd groot als importeur van Volkswagen. Later kwamen Audi, Skoda, Seat en Porsche erbij. "Pon is in de beeldvorming nog vooral de importeur van Volkswagen", beschrijft hoogleraar Transportbeleid Bert van Wee van de TU Delft. "Maar inmiddels is het een veel groter en machtiger bedrijf geworden met bijvoorbeeld Greenwheels en heel veel fietsen en e-bikes.’’

Sinds 2012 is Pon eigenaar van autodeelbedrijf Greenwheels. Met de bekende rode auto’s in het straatbeeld domineert Pon het ‘klassieke’ autodelen. Toch is Pon niet de grootste meer op dat gebied, verklaart Van Wee, omdat vooral het autodelen tussen consumenten onderling sterk opkomt. Moeten we bang zijn dat we straks niet meer om Pon heen kunnen als we een nieuwe fiets zoeken? Van Wee: "Volkswagen was in de onderhandelingen al heel sterk: met het mes op de keel, take it or leave it. De fietsmarkt groeit nu zo, dat ik verwacht dat anderen de concurrentie aangaan als Pon de markt in handen krijgt."