Geen kraters in de winkelstraat

Als V&D verdwijnt, hoeven we daar niet om te treuren, stelt Het Parool. We kwamen er nauwelijks meer en winkels die wél populair zijn, komen ervoor in de plaats. Wie heeft nog heimwee naar Maison de Bonneterie of de Free Record Shop?

Zeg eens eerlijk: wanneer bent u voor het laatst in een V&D geweest? Natuurlijk, als V&D niet doorstart na zijn faillissement zou dat vreselijk nieuws zijn voor de medewerkers, die dan hun baan verliezen. Maar voor veel Nederlanders is V&D niet meer dan een herinnering aan een schoolagenda, of de eerste voetbalschoenen. Naar de winkels zelf gaan, deden ze allang niet meer.

V&D zit niet voor niets in de problemen: de filialen van de warenhuisketen zijn kennelijk niet aantrekkelijk genoeg, waardoor ze minder klanten trekken. Toch veroorzaakt het faillissement een schok. De een waarschuwt voor kraters in onze winkelstraten, de ander rept over nationaal erfgoed dat verdwijnt. Het Ministerie van Economische Zaken overweegt zelfs te hulp te schieten.

Krokodillentranen"Krokodillentranen", concludeert winkeldeskundige Rik Eysink Smeets. "Veel Nederlanders treuren om de dreigende ondergang van V&D, maar zijn daar tien jaar geleden voor het laatste geweest voor een paar wanten."

De werkelijkheid is: voor V&D vele andere. Waar de naam van de warenhuizen van de gevel verdwijnt, zullen daar in Amsterdam nieuwe winkels voor terugkomen. "Ook voor winkels geldt een survival of the fittest", aldus Eysink Smeets.

DyamischWinkelstraten in Amsterdam zijn dynamisch. Vorig jaar sloot warenhuis Maison de Bonneterie na 125 jaar noodgedwongen de deuren. Treurnis alom: zo'n traditionele winkelketen, wie was daar niet mee opgegroeid?

In de enorme ruimte die het warenhuis achterliet, zit nu een megawinkel van modeketen H&M, die veel meer publiek trekt.

Nieuwe gebruikersDe afgelopen jaren namen we vaker afscheid van ketens van weleer. Maar lieten ze echt zo veel gaten achter in de winkelstraat? Free Record Shop was een fenomeen in de stad, maar verloor uiteindelijk de strijd van internet. In de Free Record Shopwinkel in de Kalverstraat zit inmiddels Big Bazar. De zaak op het Buikslotermeerplein ging naar Boekenvoordeel. Mexx, nog zo'n bekende naam die teloorging, sloot zijn winkel in de P.C. Hooftstraat. Kort daarna opende op dezelfde plek het luxere Hugo Boss de deuren.

En denkt iemand nog wel eens aan Megapool, de elektronicaketen die ruim tien jaar geleden failliet ging? De winkels vonden snel een nieuwe gebruiker: Kruidvat, dan wel Jamin. Ook hifi-expert Raf verdween. De winkel in de Rijnstraat is ingenomen door Hi-Fi Klubben. Ondertussen rukt Mediamarkt op in de stad. De Duitse elektronicaketen werd in eerste instantie met de nodige argwaan bekeken, inmiddels kopen Nederlanders daar toch hun televisie.

Buitelandse ketens"Als winkelketens verdwijnen, komt daar in Amsterdam altijd wel iets voor terug", zegt Gertjan Slob van Locatus, een bedrijf dat data verzamelt over winkels en klanten. "Genoeg partijen zitten te azen op de plek waar nu V&D zit."

Veel buitenlandse ketens komen naar Amsterdam en nemen de plek in van oer-Hollandse merken, zoals Forever21, Abercrombie & Fitch en in een verder verleden H&M, MediaMarkt en Zara. Daarnaast ontwikkelen zich in de Negen Straatjes of in de Haarlemmerbuurt allerlei kleinere ketens met een duidelijk profiel, denk aan Tenue de Nîmes, We are Labels of Bendorff.

In de supermarktsector maakten stoffige concerns als Super de Boer en C1000 in Amsterdam plaats voor populaire nieuwkomers Jumbo, Marqt of Stach.

De Amsterdamse binnenstad vult zich vanzelf. Maar in omliggende gemeenten liggen de zaken anders, zegt Slob. "In Zaandam of Beverwijk zal het lastig zijn om de plek van V&D op te vullen."

Noord in de liftV&D heeft in Amsterdam ook een grote vestiging buiten het centrum: in winkelcentrum Boven 't IJ in Noord. Winkelexperts Eysink Smeets en Slob verwachten beiden dat ook op die plek weer een nieuwe keten zal neerstrijken. "Noord zit in de lift", aldus Slob. "Als de Noord/Zuidlijn gaat rijden en de bioscoop op het Buikslotermeerplein de deuren opent, trekt dat winkelcentrum meer bezoekers dan ooit," zegt Eysink Smeets.

Uiteindelijk zal de sluiting van V&D voor Amsterdam gunstig kunnen uitpakken, voorspelt Slob. Grotere publiekstrekkers nemen de plekken in van het wankele warenhuis. En consumenten uit Zaandam en Beverwijk zullen sneller naar Amsterdam trekken, waar de winkelstraten wel zijn gevuld. Survival of the fittest in optima forma.