Nieuws Actueel
Hagelschade: ondernemersrisico of overmacht?
Heeft een akkerbouwer met hagelschade en overstroomde landerijen wel of geen recht op noodsteun? De discussie komt op stoom. Ook het wijzen begint, schrijft het ED.
Staatssecretaris Martijn van Dam gooide als eerste olie op het vuur. Ondernemers die getroffen zijn door het noodweer hoeven niet te rekenen op steun uit de staatskas. Volgens hem is de water- en hagelschade verzekerbaar.
Geen keusOm akkerbouwers te helpen werd in 2010 in samenspraak met diezelfde boeren, verzekeraars en de overheid de brede weersverzekering in het leven geroepen. Reden: belastingbetalers hoeven niet op te draaien voor de risico's van de landbouwers. Meedoen is vrijwillig en verkleint het ondernemersrisico. Glastuinbouwers hebben geen keus. Zij zijn verplicht een hagelverzekering af te sluiten.
Van Dam wil de mogelijkheid voor werktijdverkorting wel bespreken. Op deze manier behouden mensen hun baan. Een succesformule, want menig bedrijf werd zo door de crisis geloodst.
OvermachtVolgens getroffen boeren heeft wat gebeurd is niets met ondernemersrisico te maken. Er is sprake van 'overmacht' en ze spreken van een 'ramp'. Dat zou de deur naar financiële steun openen via de Wet tegemoetkoming schade.
Dat de immense hoosbuien en de hagelstorm een zeldzaamheid zijn, bevestigt het KNMI. Dat het water en de ijsklompen in hetzelfde gebied vielen, maakt wat gebeurd is uniek. De wijzende vinger ging na de eerste hoosbuien al snel richting de waterschappen. Zij zijn volgens de boeren schuldig aan een falend maaibeleid, het niet anticiperen op het weer en een natuurlobby die goed waterbeheer in het buitengebied onmogelijk maakt.
DramaDe waterschappen zelf houden vast aan bestaande regels en beleid. 'Ons treft geen blaam. Regels zijn regels.' Toch wordt overleg opgestart om plannen voor de toekomst te maken. Watergraaf Peter Glas van De Dommel bekende dat de huidige wetgeving wellicht is ingehaald door een veranderend klimaat.
Terug naar de problemen van nu. Een vernietigde oogst is voor elke boer een drama. Marien Boersma, directeur van verzekeraar AgriVer vraagt zich daarom af waarom boeren hun huis wel tegen brand verzekeren, maar hun gewassen niet tegen hevige regenval of hagel.
ImpactVolgens de ZLTO kunnen veel boeren geen cent missen. Ze moeten alle zeilen bijzetten om te overleven en laten de verzekering aan zich voorbij gaan. Maar een aardappelteler met een perceel van honderd hectare betaalt hiervoor ongeveer 3.000 euro premie per jaar, zo rekent Boersma voor. Daarvan wordt een groot deel (65 procent) ook nog eens door Van Dam vergoed.
Feit is dat volgens de ZLTO tientallen bedrijven in de regio zonder noodsteun naar de knoppen gaan. En als boeren omvallen, heeft dat grote impact op de betrokken gemeenschappen. 'Maatschappelijke ontwrichting' noemt ZLTO-voorman Hans Huijbers het. Boeren die buiten het getroffen gebied hun akkers bewerken, ruiken hun kans. Als de aardappels op de ene plek verzuipen, stijgen de prijzen voor de knollen die elders op de velden staan. Eigen portemonnee eerst, zo lijkt het.
