Nieuws Actueel
'Het einde nadert voor Rotterdam Mainport'
Rotterdam verliest zijn leidende rol als containerhaven, waarschuwt onderzoeker Klara Paardenkooper. De ondernemers kijken te veel naar hun eigen bedrijf, schrijft het AD.

Ondernemers in de Rotterdamse haven moeten keihard nadenken over de toekomst van de haven, want de mainportfunctie die Rotterdam nu heeft, is er over enkele jaren niet meer. Dat stelt Klara Paardenkooper (47), die met haar deze zomer verschenen boek Teureka! de werkgevers in de haven wakker wil kussen. Teureka! is een vervolg op haar proefschrift van twee jaar geleden, waarin de toenmalige bedrijfshistoricus aan de Erasmus Universiteit een inktzwart beeld schetste: Rotterdam verliest de slag om het achterland.
Inmiddels is Paardenkooper docent en onderzoeker aan de Rotterdam Mainport University (RMU) van Hogeschool Rotterdam. In Teureka! is Paardenkooper nog even kritisch, maar biedt zij ook handvatten voor verbetering. Zo beschrijven enkele ondernemers een toekomstvisie voor de haven en is er bij het boek een website gelanceerd als discussie- en informatieplatform, waar havenwerkgevers terechtkunnen met hun toekomstplannen en ideeën.
U bent er niet optimistischer op geworden, de afgelopen jaren.,,Dat ben ik niet met u eens. De RMU werkt samen met aan de haven gerelateerde bedrijven en Havenbedrijf Rotterdam. Waarom zou ik me binden aan een sector waarin ik niet geloof? Ik concludeer dat het achterland van de Rotterdamse haven krimpt en Rotterdam zijn huidige leidende rol als doorvoerhaven van containers waarschijnlijk kwijtraakt. Wat is daar negatief aan? De Rotterdamse haven heeft zich in het verleden al een aantal keren opnieuw uitgevonden. In het begin was de haven gericht op kolen en staal naar het Roergebied. Later kwamen daar olie en containers bij. De wereld blijft veranderen en er komen nieuwe kansen. Daar gaat het boek op in.
Ondernemers doen maar wat, vandaar het boek en het platform?,,Het is een wake-upcall. In de haven werken veel mensen die zijn opgeklommen van sjouwer naar directeur van het bedrijf. Dat is natuurlijk heel mooi, maar deze mensen kijken vaak niet verder dan hun eigen bedrijf. Ondernemers van de 21ste eeuw kijken naar het geheel, de hele vervoersketen."
Wat zien ze dan?,,Productie- en distributiepatronen veranderen razendsnel door politieke en economische oorzaken. Er is een trend naar lokale productie, bijvoorbeeld 3D-printing. China verandert van een productiemaatschappij naar een consumptiesamenleving. In Duitsland verplaatst het economisch zwaartepunt zich van het Roergebied naar Zuid-Duitsland. Je ziet een enorme groeiontwikkeling in Midden- en Oost-Europa. Die regio's zijn vanuit de Duitse havens veel makkelijker te bereiken dan vanuit Rotterdam. Daar moet op worden ingespeeld."
Daarom is toch de Betuwelijn aangelegd?,,Die is in Duitsland aangesloten op een door personenvervoer overbelaste verbinding. Dat zegt toch genoeg? Pas in 2022 wordt de Betuwelijn efficiënt aangesloten op het Duitse spoornet. Tegen die tijd zijn de kansen voor Rotterdam waarschijnlijk al verkeken."
Dat is het einde van Rotterdam Mainport. ,,Ja, misschien einde van Rotterdam Mainport als plek waar containers worden gestapeld en doorgeschoven.''
Wat betekent dat voor andere logistieke knooppunten in Nederland?,,Logistieke knooppunten als in Brabant en Venlo redden zich wel. Die zijn flexibel genoeg.''
Hoe ziet de Rotterdamse haven er over tien jaar uit?,,Dat kan ik echt niet zeggen. Maar er zijn heel veel mogelijkheden, zoals in energie of ict. Er is ook veel geld te verdienen in dienstverlening, zoals in de maritieme verzekeringsbranche of logistieke en transportverzekeringen.''
Vertel dit tegen de vrachtwagenchauffeur die dagelijks naar de haven rijdt of de havenwerker op de terminal. Voor hen is er toch niets positiefs aan?,,Ik weet niet of dat voor hen slecht uitpakt. Voor elke deur die dichtgeslagen wordt, gaat er weer een andere open. Er zullen nieuwe banen ontstaan.''