Het verhaal over de Aldi lijkt sterk op een bekende slechte grap: Ken je de mop van die man die naar Parijs ging? Nee? Hij ging niet. Waarschijnlijk kunnen maar weinig mensen op Noord-Beveland erom lachen. De komst van de Duitse grootgrutter splijt niet alleen het dorp, maar het hele eiland. De farce begint al in 2000 bij de wens om het centrum van onder meer Wissenkerke op te knappen. De leegstaande garage De Moor is de gemeente een doorn in het oog. Plannetjes om projectontwikkelaars woningen te laten bouwen zijn miljoenen euro's te duur en dus niet haalbaar.
Om te voorkomen dat de boel verpaupert, pakt de gemeente de dorpsvernieuwing zelf op. Ze weet dat het een lieve duit gaat kosten. Deze keer krijgt ontwikkelaar Blijvend goed uit Rotterdam de hoofdrol. Maar plannen voor de bouw van (sociale woningen) met RWS en Marsaki stranden, net als het idee voor een mini-Hema. En dan, in 2010, komt Blijvend goed met prijsvechter Aldi op de proppen. Het begin van alle ellende. Want in gedachten zien ondernemers in omliggende dorpen hun klanten al boodschappen gaan doen in Wissenkerke. Ze krijgen steun uit onverwachte hoek: de dorpsraad van Wissenkerke. Ook die vreest dat kleine ondernemers hun boeltje wel kunnen pakken en keert zich tegen de Aldi. Of die super - zoals de gemeente roept - 'een upgrade is voor het dorp' of niet.
Andere geluidenWie de straat op gaat, hoort ook andere geluiden. De meeste Wissekerkenaren die ernaar worden gevraagd, verwachten veel van de komst van een goedkope super. Niet alleen omdat ze dan niet meer naar Goes of Kapelle hoeven met de auto, maar ook omdat het wellicht wat leven in de brouwerij kan brengen. Want laten we eerlijk wezen: op Wissenkerke kun je een kanon afschieten, zeggen ze. Ook zijn er ondernemers die geloven in het plan.
De gemeente - die de Aldi heel graag ziet komen - gooit er een onderzoek tegenaan. De uitkomsten wekken geen verbazing: een Aldi in Wissenkerke is gunstig voor de bestedingen op heel Noord-Beveland. Dan moeten bestaande winkels wel met hun tijd meegaan, stellen de onderzoekers. Maar dat moest toch al, pareert wethouder Adrie van der Maas. De gemeenteraad laat zich overtuigen en stemt in april 2011 in met de Aldi.
Naar de rechterGeregeld? Dus niet. Het is alsof olie op het vuur wordt gegooid. Verschillende bewoners stappen naar de Raad van State, het hoogste rechtscollege. Ze willen de Aldi tegenhouden. Niet alleen vrezen ze concurrentie voor buurtsuper Attent, ook vinden ze het gebouw lelijk. De rechter wil dat de gemeente beter uitlegt dat andere supers geen last krijgen van de Duitse prijsvechter. De bouw loopt daardoor minstens een jaar vertraging op.
Noord-Beveland en Blijvend goed houden vol dat Aldi een aanvulling is en geen gevaar vormt voor de (buurt)supers op het eiland. Daar denken de ondernemers echt anders over. Opnieuw stappen ze naar de Raad van State. Inmiddels is het september 2014.
De rechter stelt de gemeente en de ontwikkelaar in het gelijk. De Aldi mag komen. Wel moet het gebouw worden aangepast. De weg lijkt nu echt vrij. Tegen een nieuwe vergunning voor het aangepaste gebouw komen geen bezwaren. En de Raad van State veegt een bezwaar tegen de nieuwe vergunning van tafel.
Toch wel...of niet?Na een jarenlange juridische strijd lijkt het er dan toch van te komen: Aldi komt naar Wissenkerke. Of toch niet? Voor 1 maart 2016 moet de nieuwe super opengaan, klinkt het in juni 2015 nog. Bouw in oktober van start, zingt het in augustus 2015 rond. Maar er gebeurt niets. Totdat in november het verlossende woord klinkt: bouw begint in het eerste kwartaal 2016. Weer blijft het stil.
Een oorverdovende knal doorbreekt de stilte begin deze maand. Drie supers - Albert Heijn in Kamperland, Spar Baaijens in Kortgene en Spar Sturm in Colijnsplaat - stappen naar het Europese Hof van Justitie. Ze vinden dat de gemeente onterecht steun heeft verleend aan Aldi en ontwikkelaar Blijvend goed.
Het is de welbekende druppel. Aldi heeft er genoeg van en opent geen filiaal in Wissenkerke.
KostenEn wat heeft dit grapje gekost? Volgens een raming van de gemeente: bijna 1,5 miljoen voor dorpsvernieuwing (aankoop grond, sloop, sanering, aanleg parkeerterrein). En ruim 516.000 euro om de Aldi 'binnen te halen' (aankoop pastorie, infra, juridische kosten).
De gemeente verwacht de kosten nog te kunnen drukken door panden te verkopen. Reken je dat mee dan komt de geschatte schade uit op 1,4 miljoen voor dorpsvernieuwing en een kleine drie ton voor het binnenhalen van de Aldi. "Het was opdracht van de gemeenteraad om het zo te doen", zegt wethouder Adrie van der Maas. "En het is gedaan in het belang van Wissenkerke."
Wordt ongetwijfeld vervolgd.
