Redt maaltijdbox deze kerstdagen de horeca? Het is een succes, maar het is keihard werken

Qua volume schiet Middelweerd er bovenuit maar hij is zeker niet de enige chef-kok die komende week peentjes zweet in de keuken. Nu ze de deuren verplicht dicht moeten houden vanwege corona, proberen veel restaurants toch nog wat omzet te draaien met kerstmenu's voor thuis. Belangstelling is er genoeg want bij veel restaurants zijn ze nu al uitverkocht.

Zo ook bij Pezzaz in Nuenen waar ze een streep trokken na zeshonderd verkochte menu's. ,,Vooraf weet je niet hoe groot de vraag is maar na iedere maatregel van de overheid ging de telefoon vaker”, zo vertelt eigenaar Sandra Vorstermans. ,,We hebben het redelijk simpel gehouden. Een gewoon menu en een vegetarisch menu. De voorbereidingen zijn al in volle gang.”

Vorstermans besloot in november al dat het restaurant deze kerst gesloten zou blijven. ,,Toen was nog onduidelijk of we open mochten maar we wilden zelf duidelijkheid. Voor de gasten maar ook zodat we ons helemaal op de afhaalmenu's konden richten. Je gaat van restaurant naar productielijn. Het is een hele uitdaging maar we zijn blij dat we aan het werk zijn.”

'Mensen willen niet nog uren de keuken in'

Een rondje langs tientallen websites leert dat een groot deel van de restaurants in deze regio iets doet met kerst. Soms een uitgebreid aanbod maar vaak een speciaal kerstmenu met beperkte keuze. Meestal moeten klanten thuis nog een paar handelingen verrichten. Een half uurtje in de oven of de garnering of saus toevoegen bijvoorbeeld.

,,Je moet er wel goed over nadenken”, aldus Middelweerd van de Treeswijkhoeve. ,,Als mensen iets afhalen willen ze niet nog uren in de keuken staan. Ons hoofdgerecht is een flinke beef wellington. Die kan zo de oven in, kan echt niet mislukken.”

Koelcontainers van Bavaria

De grootste uitdaging voor Middelweerd zelf was de opslag. ,,We zijn met twintig man personeel dus die menu's, dat komt wel goed. In onze koelcel is echter geen plek voor 1.500 menu's. Ik heb Bavaria gebeld met de vraag of ik een koelcontainer kon huren. Ze waren meteen enthousiast en nu staan er zelfs twee in de tuin van het restaurant. Ze hebben nog een dag werk gehad om de biertanks eruit te halen maar ik mag ze gratis gebruiken. Geweldig toch.”

De vraag naar menu's mag dan groot zijn, financieel is het voor de restaurants een pleister op de wonde. Zelfs voor Middelweerd, die voor bijna een ton aan menu's verkocht, blijft er onder aan de streep veel minder over dan tijdens een normale kerst. ,,Ik denk dertig procent van wat we verdienen als we open zijn. Het is veel geld maar de marges zijn laag. Je hebt geen verkoop van wijn en verpakkingsmateriaal is duur.”

Tekort aan bakjes en schaaltjes

Over die bakjes en schaaltjes gesproken. Die zijn dus nauwelijks nog te krijgen. Dat ondervond Corinne Wouterse van restaurant Boon in Eindhoven. ,,Wij hebben alleen voor de kerstdagen een afhaalmenu maar bij de Hanos zijn de schappen met verpakkingsmateriaal zo goed als leeg. Misschien is dat voor ons nog wel de grootste beperking bij het verkopen van heel veel kerstdiners.”

Volgens Mandy de Waal van de Eindhovense Hanos is de voorraad er inderdaad bijna doorheen. ,,En wij krijgen het ook nergens meer besteld. De vraag is enorm in het hele land. Meestal lukt het nog wel om iets te vinden maar niet altijd de eerste keus van de klant. Een andere maat of een iets minder duurzaam materiaal. Ondernemers willen tegenwoordig alles milieuvriendelijk verpakken maar dat gaat nu soms even niet.”

Sinds twintig jaar vrij met kerst

Omdat de restaurants dit jaar dicht blijven, vieren eigenaren, koks en ander personeel kerst voor het eerst in jaren thuis. Zo ook Paul van Thiel van restaurant Schevelingen. Vorige week nog in het nieuws omdat ze hun afhaalpunt buiten van de gemeente moesten sluiten. Kerstmenu's heeft Van Thiel tot dusver zestig verkocht. ,,Maar we zijn pas een paar dagen bezig. Het wordt een bijzondere kerst dit jaar. Mensen kunnen tijdens de kerstdagen overdag afhalen maar daarna zijn we vrij. Voor het eerst in twintig jaar. Ik ga thuis koken met mijn dochter. Dat is ook waardevol.”

Dat vindt ook Middelweerd. ,,Mijn kinderen zijn 20 en 23 maar de kerst hebben we nog nooit als gezin gevierd. Ik heb een box van collega Sergio Herman besteld. Als ik dan toch een keer vrij ben ga ik niet de hele dag in de keuken staan.”

Warme choco en een fikje

Ook in Harlingen zijn maaltijdboxen een succes. Sytske Oosterhof van restaurant Nooitgedacht is zo goed als uitverkocht. Het organiseren van meer dan tweehonderd viergangenmenu's om thuis af te maken was een logistieke uitdaging. Daarnaast gaat het Oosterhof vooral om het ondernemersgevoel en de binding, direct contact, met gasten. ,,We hebben een pop-up buiten met warme choco en een fikje. Dat doen we met restaurantbonnen samen met andere ondernemers.”

Oosterhof houdt er financieel netto niet echt iets aan over. Restaurant Nooitgedacht staat wel in de picture en Oosterhof is actief op zoek naar nieuwe vormen. ,,Voor de toekomst is het mooi dat we boeren en hun lokale producten hebben opgezocht waarmee we kunnen samenwerken.”

Bestelplatformen draaien overuren

Thuisbezorgd.nl verwachten deze kerst ook goede zaken te doen. Zo zullen met name lokale restaurants profiteren van de stijgende vraag naar een kerstmaaltijd op bestelling en worden er speciale feestmaaltijden aangeboden. Thuisbezorgd.nl rekent op een "behoorlijke stijging" in het aantal bezorgmaaltijden. Het bedrijf zet daarom extra bezorgers en callcentermedewerkers in zodat de bestellingen goed doorkomen naar de restaurants. Het bezorgplatform denkt dat de meeste van de tienduizend actieve restaurants op het platform open zijn op tweede kerstdag, voor het platform de drukste dag van de feestdagen.

Bezorgdienst Deliveroo is dit jaar voor het eerst 'open' met kerst. Restaurants stonden daar eerder niet voor open en er was nauwelijks vraag naar, maar momenteel door corona wel. Na de lockdown in maart kwamen er in totaal achthonderd nieuwe restaurants bij op het platform. Deliveroo ziet meer bijzondere maaltijden en kwalitatieve restaurants op zijn platform.