Kledingwinkels, geen drank schenken a.u.b.

Het lijkt de kat op het spek binden, de ‘wijnwand’ van Rick Moorman op het Gelderlandplein. Net als de ‘pakkenborrel’, waarmee de mannenmodezaak zich enige tijd afficheerde. De duur ogende champagneflessen in de wand zijn echter dummy’s, sfeerverhogend en wervend bedoeld. En die pakkenborrel slaat op de lezingen die Moorman houdt over herenmode.

Niet dat Moorman klanten desgevraagd geen glaasje schenkt. “Er staat hier een wijnkoelkast met flessen, voor eigen gebruik. Maar als een gast die veel kleding past na het zesde kopje koffie iets anders wil, dan schenk ik wijn voor hem in. Dat gebeurt maar weinig, op een zaterdag misschien twee maal. De gemeente heeft me tot twee keer toe gecontroleerd en het kon door de beugel.”

Daar denkt de Slijtersunie, de branchevereniging voor zelfstandige drankwinkels, heel anders over. Die voert al jaren een kruistocht tegen elke vorm van branchevervaging. Dat lijkt scheef: een slijter die bij een fles wijn een boek verkoopt, wordt immers geen strobreed in de weg gelegd en hippe restaurantsmogen ongehinderd hun meubilair, ingrediënten of huiswijn verkopen aan hun gasten. Maar de ruim vijftig jaar oude Drank- en horecawet is onverbiddelijk: alleen wie over een vergunning beschikt, mag alcohol schenken of verkopen.

ProefMet dat wapen kreeg de Slijtersunie al wijnschenkers in Zwolle, Eindhoven en Amsterdam, al dan niet via de rechter, op de knieën. En vandaag werd getracht de proef van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten te laten verbieden waarbij gemeenten experimenteren met branchevervagende ‘mengvormen’, in de hoop dat winkels daardoor aan levensvatbaarheid winnen. Volgens de kleine slijters doet de VNG daarmee aan ‘opzettelijke uitlokking van overtreding van de Drank- en horecawet’. Het is hun niet zozeer te doen om dat wijntje bij een urenlange fitting, maar de unie wil vooral voorkomen dat oogluikende toestemming leidt tot een algehele erosie van hun laatste bescherming: de drankvergunning. En de unie heeft de politiek vooralsnog mee.Terwijl decennia geleden al veel branchebeschermende wetten zijn gesneuveld, liet het kabinet dit jaar weten niet van plan te zijn de wet die slijterijen beschermt aan te passen.

Overleving Voor de zelfstandige slijters is het een deel van hun overlevingsstrijd. Accijnsverhogingen en een gestage groei van het aantal slijters – vooral ketens – in een krimpende markt, hebben de afgelopen twee jaar 75 miljoen euro omzet weggeslagen. Vorige maand ging slijterijketen Mitra failliet, inclusief 23 eigen zaken en de webwinkel. Nu deze week moederbedrijf Dirkzwager (onder meer van de Florynjenever) is meegetrokken, hebben ook de 150 franchisehouders een groot probleem. “Ik begrijp het niet,” zegt Moorman, “Als het slecht gaat, zoek je toch juist naar nieuwe mogelijkheden? Het is heel erg jammer dat de slijters niet de dialoog zoeken, maar zich verschuilen achter een verouderde wet. Alle winkels hebben het moeilijk, niet alleen de slijters. Dan moet je juist op zoek naar iets nieuws. Waar denk je dat ik mijn wijn vandaan haal? Die komt van een slijter die nota bene lid is van die unie. Als ik geen wijntje meer schenk, krijgt hij er geen klant extra door.”

Toch zijn de twee maar even gestopt met de ‘wijnshop-in-modeshop’ in de modewinkel, de werkelijke reden dat Moorman in het vizier kwam van de Slijtersunie. “Waar gaat dit eindigen? Mag de notaris bij wie je net je akte voor je nieuwe huis hebt getekend dan ook geen champagne schenken? Moet een ziekenhuis mensen wegjagen die na een geboorte een toost uitbrengen? Wie gaat dat allemaal controleren? Als ik nu duizend klachtenformulieren invul, leg ik de hele detailhandelinspectie in Amsterdam jaren lam.”

Lees ook: Aanval op borreltje in boekenwinkel