Wonderboy uit haven keert terug na bankroet

In zijn tienerjaren bezorgde hij Hellevoetsluis een skatepark waarvoor zelfs de scene uit Rotterdam naar de forenzenplaats kwam. Hij reisde de wereld over met de techno- en houseformatie Secret Cinema, was betrokken bij discotheek Now & Wow, werkte als innovatieambtenaar en begon op de Maasvlakte de eerste tropische garnalenkwekerij van Europa. Hij ging failliet en krabbelde op. Wijzer maar nog altijd tomeloos enthousiast is de 44-jarige Curtessi nu in Rotterdam ontwikkelaar en peetvader van bedrijven van de toekomst.

,,Liefst zou ik nog elke dag skateboarden'', bekent Curtessi halverwege het interview, waarin hij probeert zijn gedachten te ordenen. Die buitelen over elkaar heen, terwijl hij ook nog telefoontjes 'móet opnemen' en vragen beantwoordt van de huurders van de werkplaats van de oude E.on-centrale in het Merwe-Vierhavensgebied. Eigenaar Curtessi huisvest er onder de noemer SuGu-club futuristische onderneminkjes. Er is een tweepersoonsonderzeeër gebouwd met een 3D-robotprinter, er staan windmolens die in de woestijn water maken en onderzoekers experimenteren er met bio-plastics. Curtessi is voor de jonge ondernemers zowel de conciërge ('Het koffieapparaat heb ik verstopt, sommigen denken dat het hier gratis is') als inspirator die ze voorziet van levenslessen.

Te ver voorop lopen roept weerstand op. ,,Ik zat stuk na het faillissement van Happy Shrimp. De eerste tropische garnalenkwekerij van Europa middenin de Rotterdamse haven. Ik denk dat de kredietcrisis, die in 2008 begon, ons de das om heeft gedaan. We waren een beginnend bedrijf en natuurlijk hadden we aanloopproblemen, maar de bank wilde plots niets meer. We gebruikten restwarmte van de kolencentrale om onze bassins te verwarmen. Hergebruik van energie is nu een hot item waarin het Havenbedrijf investeert, maar toentertijd konden ze niet wennen aan een kas op de Maasvlakte. Misschien waren we te vroeg. De buis die wij hebben gelegd, gaan ze nu weer gebruiken om een windmolenbouwer te verwarmen. Gaaf!''

Klimaatverandering staat aan de basis van wereldproblemen. ,,Stop met vervuilen. Gebruik restwarmte, reduceer CO2-uitstoot, bespaar energie. Het moet. Klimaatverandering gaat verder dan af en toe een heftige regenbui hier, de huidige vluchtelingenstromen zijn er voor een groot deel op terug te voeren. De oorlog in Syrië begon met een protest van een jongen in Aleppo die geen eten had. Door jarenlange droogte is er een voedseltekort in het Midden-Oosten.''

Leer van je omgeving. ,,Sandra van Riemsdijk, mijn vriendin en moeder van onze kinderen Mika en Nomi, heeft mij overeind gehouden na het failliet van Happy Shrimp. Ik heb veel te danken aan mijn naasten. Ted Langenbach (foto rechts) en Gabrielle Anceaux leerden mij bij Now & Wow verkopen met enthousiasme. Inspirerend vind ik Henk Jan Aarsen en Peter Wolf van Transmare, een Rotterdamse bedrijf dat in zestig jaar groot is geworden in de fossiele industrie en nu de overstap maakt naar bioplastics en biobased-producten als biomassa, houtskool en natuurvezels van bamboe.''

Je kunt niet tegen je opa zeggen: 'ga maar weg.' ,,Roepen dat de kolencentrales en de raffinaderijen in de Rotterdamse haven moeten sluiten, is gemakkelijk en onbeschoft. Het is alsof we tegen opa, die zijn leven lang keihard heeft gewerkt, zeggen: 'Ga maar weg.' We moeten ook geen oude schoenen weggooien zolang wij geen nieuwe hebben en juist bij de gevestigde bedrijven zitten de mensen met kennis en het geld om de hoognodige vernieuwing voor elkaar te krijgen. Omarm ze, en knuffel langzaam hun oude businessmodel dood.''

Bedrijven vragen om milieuregels. ,,Weet je waar ze stappen maken in de aanpak van vervuiling? In landen als China, Indonesië en Singapore. Daar zegt de overheid: tot hier en niet verder. Er is genoeg af te dingen op de regeringen daar, maar ze stellen wel grenzen. In Nederland gebeurt dat niet. Halfslachtig gemodder, dat zelfs bij de bedrijven ergernis oproept. Bedrijven willen en kunnen vernieuwen, maar zolang Nederland geen richtlijnen geeft, zullen ze het niet doen.''

De derde Maasvlakte wordt aangelegd door een Marokkaanse uit West. ,,De kracht van Rotterdam is de multiculturele samenleving. Het eten, de muziek, de uitwisseling van ideeën; het kan mij niet multiculti genoeg zijn. Ideeënuitwisseling is zo belangrijk voor economische groei. Ik maak me echt zorgen om de sfeer met kreten als 'In Rotterdam praten we Nederlands'. Onzin! Laten we normaal doen tegen elkaar. Het klinkt misschien pathetisch, maar ik roep altijd dat de derde Maasvlakte wordt aangelegd door een jonge Marokkaanse vrouw uit Rotterdam-West. Het maakt mij uiteindelijk niet uit, als de stad maar floreert.''

Leg startups niet in de watten. ,,Het slechtste wat we kunnen doen is het in de watten leggen van start-ups, nieuwe veelbelovende bedrijven. Behandel ze als iedere andere ondernemer. Als ze echt goed zijn, komen ze toch wel bovendrijven.''

Economisch beleid: veiligheid, groen en goed openbaar vervoer. ,,Ooit liepen hier he- roïnehoertjes rond, nu gebeuren in het Merwe-Vierhavensgebied fantastische dingen. Kunstenaar Joep van Lieshout zit hier ook en de ontwerpers Richard Hutten en Micha van der Wekke. En havenbedrijven waarmee we veel meer kunnen samenwerken. Zoals de fruitimporteurs die grondstof kunnen leveren voor Stadsgas, een onderneming die biogas en bioplastics wil maken uit groenafval. En wat te denken van het nabijgelegen Schiedam met de jeneverstokerijen. Alcohol is energie hè. Er blijft nog veel te wensen over. Wat de overheid moet doen? Het kan nog veiliger, het moet groener en er moet een goede openbaar- vervoerverbinding komen. Mensen gedijen in een veilige, groene omgeving, die goed bereikbaar is. Het zou fantastisch zijn als de RET hier met zelfrijdende Google-cars kwam experimenteren of het bedrijf Hyperloop, dat werkt aan een transportbuis.''