„Als stotterend kind sta je direct met 1-0 achter. De weg naar het volwassen worden is wat harder. Je wordt uitgelachen, mensen maken achter je rug grappen over je. Dat merk je gewoon. Als kind is het verschrikkelijk om te stotteren. Je bent een outsider.”
Het is de harde realiteit waar Marije en veel andere stotteraars mee te maken hebben. „Het is altijd bij je”, zegt de Arnhemse tegen de Gelderlander. En ook al gaat 98 procent van de mensen er prima mee om, het blijft volgens haar een ding. „Een tijdje terug zei iemand nog dat ik telkens blijf hangen in mijn woorden. Ja... joh! Ik stotter.”
Inmiddels kan ze er ook wel om lachen, maar daar was in haar kindertijd geen sprake van. „Als kind wilde ik de telefoon niet opnemen en ook niet naar de bakker om de hoek gaan. Dan moest ik in de drukke zaak stotterend mijn bestelling oplezen. No fucking way!”
Ik laat mensen gewoon weten dat ik stotter. Zo haal je direct de angel eruit en weet men wat er aan de hand is als je ineens stottert
‘Zeg maar Arije, zonder de M’
Ze groeide op in Opheusden in de Betuwe. Op school probeerden leraren haar goed te helpen. Althans, dat was hun intentie. Leraren gaven haar opzettelijk geen beurt. „Dat deden ze om mij te beschermen. Maar als ik één ding heb geleerd: dat werkt niet. Dat is gewoon niet oké. Want zo help je een stotterend kind niet.”
Bij de logopedist op school werd ze ook in bescherming genomen. „Ik kon mijn naam niet uitspreken zonder te stotteren. Toen kwam de tip: Zeg maar Arije, dus zonder de M. Dat ging beter. Toen mijn moeder dat hoorde, werd ze heel boos. Dat is niet de oplossing.”
Aanval is de beste verdediging
Die oplossing kwam er later wel bij een andere logopedist. Marije noemt dit haar lifesaver. Ze leerde er hoe ze goed moet ademen. Dit helpt veel stotteraars om hun spraak beter onder controle te hebben en minder in woorden te blijven hangen. „Hier kwam ook een stukje psychologie bij kijken. Ik voelde dat ik er mocht zijn. Dat heeft veel gedaan.”
Het is voor stotteraars zó vervelend als mensen dat doen.
Marije ontwikkelde zich al snel tot een zelfverzekerde vrouw die steeds beter leerde omgaan met haar stotteren. Ze accepteerde het steeds meer. Haar tactiek: de aanval is de beste verdediging.
„Ik laat mensen gewoon weten dat ik stotter. Zo haal je direct de angel eruit en weet men wat er aan de hand is als je ineens stottert. Mensen zeggen dat het ook onderdeel van mijn charme is.”
Ze gelooft dat het ook te maken heeft met ouder worden. „Dan heb je er meer vrede mee. Nu denk ik: mijn plaat blijft weleens hangen. So be it.”
Als stotterende ouder loop je tegen problemen aan
Toch loopt Marije als ze ouder wordt ineens tegen andere dingen aan. Geef ik het stotteren door aan mijn kind? Die vraag hield haar lang bezig. „Het was echt mijn grootste angst. Dat gun je niemand. Toen mijn kind begon te praten heb ik dat heel erg in de gaten gehouden. Kinderen haperen soms, dat hoort erbij. Maar als mijn dochter dat deed, zat mijn hart direct in mijn keel.”
Inmiddels zit haar dochter al even in de puberteit en kan Marije met een gerust hart zeggen dat ze vloeiend spreekt. Al heeft Marije nu weer andere zorgen. Want boos worden op je kind als stotteraar, kan voor bijzondere situaties zorgen. „Dan wordt het stotteren erger. Als ik wil dat ze haar kamer opruimt, blijf ik soms al hangen op de k van k-k-kamer. Ja... dan kom je niet meer serieus over. Dan moet ik wel in mezelf lachen.”
Het lastige is dat je er zelf altijd bewust van bent. Je kijkt hoe je ervoor zorgt dat een ander het niet doorheeft
‘Maak zinnen niet af!’
Marije heeft geleerd met haar stotteren om te gaan. Ze runt nu haar eigen bedrijf, stuurt haar team aan en maakt vaak een promotiefilmpje. Dat ze stottert, neemt ze op de koop toe. Hoewel het vaak ook vermoeiend is. „Het lastige is dat je er zelf altijd bewust van bent. Je kijkt hoe je ervoor zorgt dat een ander het niet doorheeft. Het is soms ook wel een soort schaamte.”
Vaak lukt het haar om vloeiend te praten. „En als het een dag niet lukt, dan zeg ik dat gewoon. Het uiten, helpt om de spanning weg te nemen. Acht op de tien keer lukt me dat.”
De ondernemer heeft nog wel een boodschap voor de medemens. ,,Maak zinnen niet af”, zegt ze terwijl de stoom nog net niet uit haar oren komt. „Het is voor stotteraars zó vervelend als mensen dat doen. Ik ben toch geen debiel. Ik kom er alleen even niet uit.”
Lees ook: Omarm je innerlijke kind: een verrassend kompas voor ondernemers
