Medische wereld juicht om Schirris

Schirris (30) woont in Nijmegen maar komt uit Sint Jan-steen. Hij is cum laude gepromoveerd op het onderzoek waar hij zes jaar aan gewerkt heeft. Het heeft wat losgemaakt. ,,Wereldwijd gebruiken 100 miljoen mensen cholesterolverlagers: 25 procent daarvan heeft last van spierpijn en de 60 procent die stopt met de medicijnen, doet dat vanwege de spierpijn." Alleen in Nederland al gebruiken 2 miljoen mensen de cholesterolverlagers, de zogenoemde statines. Een half miljoen gebruikers heeft dus spierklachten.

Schirris en zijn collega's van het Radboudumc toonden aan hoé de medicijnen spierpijn veroorzaken. Hij opent het 'lekenpraatje' op zijn laptop. Het komt erop neer dat de medicijnen de productie van energie in de energiecentrales van cellen in de weg kunnen zitten. Op de computer opent Tom een kaart van een cel. ,,Zie het als een metrokaart. Geneesmiddelen kunnen ervoor zorgen dat de metro sneller rijdt. Ze kunnen echter ook voor de metro gaan liggen, waardoor de rest van de metrolijn vertraging krijgt. Dat zijn de negatieve bijwerkingen." In het geval van de cholesterolverlagers betekent die vertraagde metro: spierpijn. ,,Je hebt niet meer de kracht om spieren te strekken. Vergelijk het met sporters die verzuring in hun spieren krijgen." De gevolgen kunnen groot zijn. Wie met cholesterolverlagers stopt, heeft een aanzienlijk grotere kans op hart- en vaatziekten. ,,Mijn vader gebruikte ook statines en is gestopt vanwege de spierpijn."

Zijn onderzoek moet meer inzichten geven. In de medische wereld is het met gejuich ontvangen. ,,Want het ophelderen van bijwerkingen zal bijdragen aan de veiligheid van geneesmiddelen. En die metrokaarten die we hebben gemaakt, kunnen aanknopingspunten voor behandeling van erfelijke aandoeningen opleveren." Tom werkt het onderzoek nu verder uit aan de universiteit van Cambridge. ,,Daar kijk ik hoé medicijnen de energiecentrales van de cel in komen. Als ik daar achter kom, is er een veel completer beeld over de werking van geneesmiddelen." Zijn proefschrift is alvast een goed begin. ,,Ik krijg veel positieve reacties van patiënten. Daar haal ik veel voldoening uit.''