'Unilever-topman, waarom verkoopt u geen biologische rookworst?'

IJsjes van Ben & Jerry's, drankjes van Lipton. Op zijn Rotterdamse hoofdkantoor aan het Weena verwelkomt Unilever zijn aandeelhouders uiteraard met versnaperingen uit de eigen merkenportefeuille. "Goedemiddag allemaal", zegt bestuursvoorzitter Paul Polman vriendelijk. 'Ik hoop dat de lunch u heeft gesmaakt."

In de zaal luistert Henk Rienks aandachtig toe. Ieder voorjaar bezoekt de Amsterdammer tot wel 25 algemene aandeelhoudersvergaderingen, AVA's in beleggerstaal. "Voor grote aandeelhouders maakt een bestuursvoorzitter altijd tijd vrij, maar als kleine belegger is dit de enige mogelijkheid om iemand als Polman of Herna Verhagen - een CEO met torenhoog salaris - een vraag te stellen. Die kan zich hier niet verschuilen en moet antwoord geven." Van die kans maakt de Amsterdammer gebruik. "Ik probeer altijd een goede vraag te bedenken."

VoorjaarsuitjeRienks is de enige niet: bij zowel Unilever, PostNL, KPN, Philips, Ahold als andere AEX-bedrijven zit de zaal vol met tientallen kleine aandeelhouders. Wat opvalt: bijna allemaal zijn het senioren van 60, 70 tot ver in de 80 jaar. Aandeelhoudersvergaderingen lijken hun favoriete voorjaarsuitje. Ze hebben het geld en de tijd.

"Ik ga ieder jaar, het is heel gezellig, iedereen kent me", zegt de 81-jarige Fred Heinemann uit Den Haag. Eerder was hij al bij PostNL en KPN. "De happen zijn bovendien prima, na afloop is er altijd een borrel."

Tricky aangelegenheidDe aanwezigheid van zoveel senioren maakt de AVA voor iedere CEO een tricky aangelegenheid: antwoorden op vragen over cash flows, EBITDA's en netto marges kunnen ze dromen, stemmingen over benoemingen worden met Noord-Koreaanse meerderheid aangenomen. Maar de vragen die ze hier krijgen hebben bar weinig te maken met hoe hun bedrijf presteert.

Soms zijn ze zelfs enigszins genant, zo blijkt bijvoorbeeld bij KPN in Den Haag. "De synchronisatie gaat mis, mijn beeld en geluid lopen niet gelijk", hakkelt ene heer Spanjaard tegen KPN-baas Blok over zijn tv-abonnement. "Ik erger me hier kleurenblind aan. Mijn rekening is bovendien ook te hoog."

Een volgende vragensteller vindt dat de KPN-directie méér elektrische Tesla's, Audi's en BMW's moet bestellen. Belegger Robert Vreeken noemt het vreemd dat zijn zoon in Thailand geen beltegoed kon opwaarderen omdat KPN's budgetmerk Telfort zijn app opeens wijzigde. "Hij was daardoor voor mij lang onvindbaar."

ComplimentBij Unilever gaan de vragen uiteraard over levensmiddelen. "Het RIVM stelde vorige week dat kinderen door het eten van margarine, sauzen en koekjes te veel van de kankerverwekkende stof 3-MCPD binnenkrijgen. ,"Hoe zit dat met Unilever-producten?", wil de 72-jarige heer J.C. Vermeulen weten.

Even later krijgt ook Rienks zijn moment of fame: "In de supermarkt liggen nu overal biologische producten in de schappen. Goed voor het milieu, maar véél duurder. Bij Unilever zie ik geen Unox bio-rookworst. En bij Calvé zie ik wél pindakaas met extra stukjes noot, maar geen biopindakaas."

Het moet gezegd: Polman van Unilever en Blok van KPN blijven de beleefdheid zelve. "Al onze levensmiddelen zitten ruimschoots binnen alle veiligheidsmarges", krijgt Vermeulen te horen.

Rienks ontvangt een compliment. "Ik stel uw vraag op prijs, zo te horen behoort u tot de weinigen die ons jaarverslag geheel gelezen hebben."

TheecapsulesEven later krijgt de door de wol geverfde Unilever-chef het lastig. "U verkoopt sinds kort theecapsules, die zijn ronduit slecht voor het milieu' zegt een oude belegger. "Hoe past dat in vredesnaam in uw duurzaamheidsimago?"

Polmans antwoord overtuigt matig. "De consument wil het, veel mensen hebben tegenwoordig koffiemachines in huis." Maar, beklemtoont Polman: "Al onze capsules zijn van recyclebaar plastic."

BiertjeNa afloop van KPN's aandeelhoudersvergadering drinkt topman Eelco Blok relaxed een biertje. Het gaat vooruit met KPN, de ceo heeft het wel eens zwaarder gehad. "Ik neem alle vragen serieus," zegt hij. "Pers en analisten hebben conference calls en persconferenties, deze kleine beleggers niet."

Het is voor KPN reden om het journaille uit de vergaderzaal te weren. "We merkten dat journalisten op onze AVA vragen gingen stellen en dat aandeelhouders zich daaraan stoorden", zegt een woordvoerder. Bij Unilever mag de reporter wél in de zaal, maar blijft een zegsman in de buurt.

KlantenserviceKPN en Unilever zullen het oprecht menen, ze kunnen moeilijk toegeven dat triviale vragen van kleine aandeelhouders hen storen. Telecombedrijf KPN merkte dat beleggers wel erg veel vragen stelden over haperende internetverbindingen, kapotte faxen of mobiele telefoons. "Vandaar dat we sinds enkele jaren met onze klantenservice aanwezig zijn", vertelt Blok.

Bij de naast de bar gelegen kraam kunnen mensen eventuele klachten doorgeven. "Die lossen wij dan netjes op."

Als de drank rijkelijk vloeit, ontstaan soms ongemakkelijke situaties. De 90 jaar oude aandeelhoudster Connie uit Sloten klampt Blok aan. Eerder op de middag verhaalde ze hoe leuk ze Shell's voormalige topman Jeroen van der Veer destijds vond. "Kijk maar uit, ik neem je zo in een dubbele Nelson-houdgreep", kirt de vrouw tegen Blok. Die blijft uiterst hoffelijk. "Leuk dat u er bent, mevrouw."

Morgen verhuist het aandeelhoudersvergaderingencircus naar Zuid-Nederland als ASML en DSM hun jaarlijkse meeting houden. Komende maand kunnen beleggers langs bij onder meer Philips, KLM en Aegon. Amsterdammer Rienks zal erbij zijn. "Aandeelhoudervergaderingen blijven me fascineren."