Nieuwe topman Air France-KLM: ondernemer én sociaaldemocraat

De afgelopen jaren maakte ondernemer Jean-Marc Janaillac (63) er een gewoonte van: 's morgens tussen half 7 en half 8 even sporten. In Parijs, vlakbij de Boulevard Saint-Germain, met een personal coach. Goed voor de gezondheid én voor de conditie.

Daarna reist hij met de trein naar zijn werk - altijd 'gewoon' tweede klasse - waar hij bekend staat als een 'mensenmanager'. Bij onenigheid wordt iedereen aan tafel uitgenodigd, om te praten en compromissen te vinden. Op zijn eerste werkdag bij transportbedrijf Transdev, in 2012, liep hij het hele hoofdkantoor door om elke medewerker een hand te geven. Maar zijn vriendelijkheid moet niet verkeerd geïnterpreteerd worden. "Hij weet precies wat hij wil en gaat berekenend te werk om dat te bereiken", aldus een onderneemster.

Onder drukJean-Marc Janaillac is door de raad van bestuur van Air France-KLM voorgedragen als opvolger van de huidige topman Alexandre de Juniac. Op 19 mei stemmen de aandeelhouders en uiterlijk 31 juli moet hij aan het werk. Zijn goede fysieke conditie, zijn sociale stijl van leidinggeven en zijn vastberadenheid zullen hard nodig zijn om de luchtvaartmaatschappij er weer bovenop te krijgen.

De resultaten van Air France-KLM staan al jaren onder druk door de concurrentie van buitenlandse prijsvechters. De relaties tussen de Franse en de Nederlandse tak zijn onder druk komen te staan door bezuinigingen. En Franse piloten weigeren steevast de gevraagde extra vlieguren te maken - met stakingen als gevolg. In oktober vorig jaar volgde een publiekelijk dieptepunt: boos personeel scheurde toen letterlijk de kleren van het lijf bij twee Air France-managers, die aan de woedende menigte konden ontkomen door half ontbloot over een hek te klimmen.

TopfunctiesJanaillac staat zijn mannetje wel. In 2012 ging hij aan de slag bij de verlieslijdende transportmultinational Transdev, actief in zo'n twintig landen, waaronder Nederland (onder meer Connexxion en Veolia Transport). Vrijwel meteen stuurde Janaillac een hele serie managers naar huis. In ruim een jaar tijd wist hij de bedrijfsschuld bijna te halveren en sleepte hij contracten binnen in China en Australië. Daarvoor werkte hij bij het Franse openbaarvervoerbedrijf RATP. In de 8 jaar dat hij er topfuncties bekleedde, steeg de omzet van 20 miljoen naar 719 miljoen.

Bij Air France zat hij begin jaren '90 al in het bestuur en Nederland kent hij ook: hij is sinds 2014 vicevoorzitter van een werkgroep die de economische, politieke en culturele samenwerking tussen Frankrijk en Nederland stimuleert. Dat hij vloeiend Engels spreekt, komt hem goed van pas bij zijn bemiddeling tussen Parijs en Amstelveen.

IntellectueelJanaillac is ongelooflijk slim. Een intellectueel, zeggen intimi. "Op zijn 15de had hij al alle boeken van Balzac gelezen. Hij wist werkelijk alles", aldus een studiegenoot. Thuis staat een tv omdat hij die ooit cadeau kreeg; tv-kijken doet hij nauwelijks.

Hij studeerde aan de prestigieuze business school HEC en deed daarna de Franse elite-opleiding ENA, waar hij in hetzelfde jaar zat als François Hollande, de Franse president. De afgelopen decennia bleef Hollande een trouwe vriend, die regelmatig bij hem aan huis kwam - waar ze dan samen foie gras aten.

OnderonsjeTel daarbij op dat de Franse staat grootaandeelhouder is van de luchtvaartmaatschappij en de poppen waren aan het dansen. De machtige Franse vakfederatie CGT vreesde een politiek opzetje. De benoeming van Janaillac was 'een onderonsje tussen mannen met macht', twitterde de CGT.

De luchtvaartmaatschappij ontkende dat, maar feit is dat Janaillac en Hollande oude vrienden zijn én op hetzelfde politieke spoor zitten. "Ik ben geen socialist, maar een sociaaldemocraat en dat is ook de koers van de president."