Noodweer nekt conserven

Dat zegt Peter Rijnhout van brancheorganisatie Vigef van de conservenindustrie en tevens woordvoerder van het Zundertse Ardon (het voormalige Groko). Volgens hem heeft de aanhoudende regen in vooral Oost-Brabant en Limburg grote gevolgen voor de conservenindustrie. "Oogsten gaan verloren of mislukken, omdat er door de vochtigheid niet het land op gereden kan worden. Dat is een probleem. Een conservenfabriek draait op een zaaischema. Ze krijgen nu te weinig groenten binnen. Sommige draaien op halve kracht."

Bij Vigef zijn acht grote groentenverwerkende bedrijven aangesloten die, zoals Ardon, vrijwel allemaal beneden de grote rivieren gevestigd zijn. Vigef vertegenwoordigt 3.500 flexibele en vaste werknemers die voor een aanzienlijk deel in deze fabrieken werkzaam zijn. Import uit het buitenland om de haperende aanvoer op te vangen, is niet mogelijk. De fabrieken zijn afhankelijk van vooral de zuidelijke telers.

Rijnhout: "Onze leden hebben seizoenscontracten met de telers. Neem de doperwten. Die worden één keer per jaar geoogst en vervolgens door de fabrieken het hele jaar door uitgeleverd. De schade is nu erg groot en dat is een hele grote tegenvaller."

De overkoepelende brancheorganisatie FNLI voor de voedselindustrie schat dat de aanvoer naar de fabrieken nu tot de helft is teruggevallen. Directeur Philip den Ouden: "Het regent wel vaker, maar dit is zeer uitzonderlijk. De fabrieken hebben kleine hoeveelheden op voorraad, maar dat is niet genoeg. Mislukt een oogst, dan zijn de pakhuizen straks leeg. Vlak na de winter zal dit leiden tot lege schappen in de supermarkten."

Volgens Den Ouden kunnen de fabrieken wel tegen een stootje. "Ze produceren meerdere producten. Zo moet de appelmoes er nog aankomen. En de rode kool. Dat zorgt voor continuïteit in de bedrijfsvoering. Al zullen de winsten dit jaar wel een stuk kleiner zijn. De telers hebben wat dat betreft een groter probleem. Zij zijn vaak afhankelijk van één product."

Maarten Leseman van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) bevestigt dat. "De telers hebben schade aan de gebouwen en het land. Er zijn telers die zeggen dat zij de leveringsverplichtingen niet meer kunnen nakomen. We proberen hen met advies bij te staan, maar onduidelijk is wat precies de gevolgen zijn. We hebben geen volledig zicht op de afspraken tussen fabrieken en telers en op de verzekeringen van de telers tegen noodweer. Er zijn telers die hun leveringsverplichtingen aan de fabrieken proberen na te komen door elders groenten in te kopen", zegt hij.

Dat laatste zal nog niet meevallen, aangezien Nederland marktleider is op dit gebied en het niet alleen in Oost-Brabant en Limburg veel geregend heeft. Philip den Ouden: "Nederland is een bijzonder groentenland. Dat komt door het gematigde klimaat. Na de Verenigde Staten is Nederland de grootste voedselexporteur ter wereld. En 35 procent van de zaden waarmee wereldwijd gezaaid wordt, is afkomstig uit Nederland."

Met andere woorden: het buitenland heeft ook een probleempje nu de productie in Nederland tegenvalt. Komt nog eens bij dat het noodweer zich natuurlijk niet beperkt tot Nederland. Ook in Duitsland, Frankrijk, België en het Verenigd Koninkrijk vallen de oogsten tegen. De schade is immens. Alleen al de land- en tuinbouwsector in Oost-Brabant en Limburg rekent op 650 miljoen euro.