Omstreden CETA-akkoord komt dichterbij

De EU-top is vastbesloten rap meer handelsverdragen te sluiten en de trend naar unilateralisme die de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump voorstaat, te breken. Nu al hangen in Europa 31 miljoen banen van de export af, en de hoop is dat dat er nog veel meer worden.

Handelscommissaris Cecilia Malmström noemt het CETA-verdrag 'een van de meest vooruitstrevende ter wereld'. Een van de grote hobbels was geschillenbeslechting, maar ook die is nu transparant geregeld, aldus D66-europarlementariër Marietje Schaake.

Als het voltallige parlement midden volgende maand instemt met CETA, kan het akkoord in afwachting van de nog jaren durende ratificatie al gedeeltelijk en voorlopig in werking treden. Dan kunnen Europese bedrijven tegen veel lagere tarieven terecht op de Canadese markt, die volgens Brussel groter is dan de Russische.

Toch klonk er ook kritiek op Malmströms stelling dat doorgaan met open en eerlijke handel 'belangrijker is dan ooit'. Volgens linkse parlementsleden zou Brussel niets hebben geleerd van de ellende die globalisering ook aanricht.

,,Door multinationals steeds meer macht te geven ten koste van de burgers rollen we de rode loper uit voor extreemrechts", aldus de Franse Groene Yannick Jadot, ondervoorzitter van de EP-handelscommissie. Milieudefensie, dat protesteerde bij de Canadese ambassade in Den Haag, is daar ook bang voor. ,,Handel is belangrijk", aldus campagneleider Freek Bersch. ,,Maar wij zijn niet voor handel die leidt tot meer teerzanden en kiloknallers. Wij willen handel die onze energie, landbouw en voedsel verduurzaamt."

ström had eerder op de dag tijdens een discussiebijeenkomst geen goed woord over voor het opzeggen van het vrijhandelsverdrag TPP door president Trump. Bij denktank Bruegel toonde de handelscommissaris zich kritisch, zonder Trump telkens bij naam te noemen.

,,Afgelopen tijd zien we dat velen proberen de trend van toenemende globalisering en meer openheid terug te draaien. Zij zien vrijhandel als zondebok, hun reflex is 'Sluit de grenzen, bouw een muur!'. Alsof dat de oplossing van alle problemen is. Wat Amerika écht 'great' maakte, was de wereldorde en de instituties die het na de Tweede Wereldoorlog opbouwde."

Bezorgd is Brussel eveneens over het mogelijke opzeggen door Trump van NAFTA, het vrijhandelsverdrag tussen de VS, Mexico en Canada. Ook veel Europese bedrijven, waaronder autobouwers, zijn gevestigd in Mexico.

,,Als Trump een importheffing van 35 procent op Mexicaanse goederen gaat opleggen, dan dreigt een domino-effect. Dan gaan ook in Europa en de rest van de wereld stemmen op om dat te doen Daar wordt niemand beter van."

Met het aantreden van Trump ligt ook het controversiële TTIP-verdrag, waarover de EU en de VS al sinds 2013 onderhandelen, in de ijskast. Malmström houdt enige hoop. ,,Voorlopig gebeurt er even niets. Ik heb de nieuwe Amerikaanse handelsvertegenwoordiger nog niet gesproken."

Vrijhandel heeft miljoenen levens verbeterd, aldus Malmström. ,,Al mag je natuurlijk vinden dat het te snel gaat. Sommigen missen de goede oude tijd... zelfs als ze genieten van de nieuwste smartphone of van een low cost trip naar een Mediterraans strand."

Wel bekende Malmström dat het onderhandelingsproces over de verdragen nóg opener moet en dat belangenorganisaties en bonden daar in een nog eerder stadium bij betrokken moeten worden.

Gerelateerde artikelen:

CETA gestrand: kloppen de bezwaren?