Wilfred van Elzakker over de Zeeuwse succesformule van Agrimarkt

,,Ik ben een Zeeuw, maar heb lange tijd elders in Nederland en Duitsland gewerkt. De provincie heeft echter een enorme zuigkracht. Nergens voel ik me zo prettig als in Zeeland. Dat is niet alleen de reden waarom ik Agrimarkt verkoos boven Albert Heijn. In deze baan kan ik pionieren, nieuwe concepten ontwikkelen waar de klant blij van wordt. Bijvoorbeeld streekproducten die de leden van de coöperatie produceren in de schappen zetten. Zo geef je hen een podium. Kwaliteitsvoedsel uit de regio, dichtbij en dus duurzaam. Bij AH heb je die vrijheid niet. Daar zit je veel meer vast in protocollen.''

Slager in Bergen op Zoom

Een grijze donderdagmiddag in Wemeldinge. Van Elzakker komt net aan bij het hoofdkantoor van CZAV. Kale bol, pretoogjes, roze wangen, een geblokt postuur. Type slager, denk je dan. Warempel, het klopt nog ook. ,,Na de havo wilde ik gaan werken. Als zestienjarige kreeg ik een baan bij slagerij Leenaars in Bergen op Zoom. Ik ben opgegroeid in Terneuzen, maar op mijn achtste verhuisden mijn ouders, Brabanders van origine, naar Tholen. Ze wonen er nog steeds, met veel plezier.

In het begin was het wel wennen. We woonden aan een straat waar de reformatorische kerkgangers altijd doorheen liepen. Op zondag de auto wassen liet je wel uit je hoofd. Daar kreeg je geheid opmerkingen over. Maar goed, mijn vader zei dat ik het vak moest leren. Zo kwam ik terecht op de Slagersvakschool in Goes.''

Je vader was accountant, je moeder dreef een campingwinkel op Stavenisse. Je trad niet echt in de voetsporen van je ouders...

,,Nee, maar ik viel voor het ambacht. En in die tijd werd de slager ook cateraar. De koude buffetten kwamen erbij en tal van eigen bereidingen. Dat vond ik interessant. Na een gezellenopleiding van vier jaar werd ik op mijn negentiende chef slager bij de Plus in Halsteren. Superjong nog. Ik kon leidinggeven, managen en goed rekenen. Met een vader als accountant zit dat in je genen. Daarnaast ben ik ambitieus en een harde werker. Dat heb ik van thuis, maar het zit ook in mijn bloed. Ik werkte als jochie altijd al. Verdiende zo geld om een brommer te kunnen kopen. Aanpakken, niet zeuren, beide benen op de grond. Misschien is dat ook het Zeeuwse dna.''

Waarom ben je geen eigen slagerij begonnen?

,,Ik kon versadviseur worden bij groothandel Boon in Zwijndrecht. In die jaren studeerde ik bij in de avonduren. Marketing, communicatie en bedrijfskunde. Ook dat heb ik van thuis: blijf jezelf ontwikkelen, gebruik je talenten. Mijn moeder hamerde op een brede algemene ontwikkeling. We moesten verplicht naar de muziekschool. Ik speel nog steeds piano. Het liefst Für Elise van Beethoven. Voor mijn jongste twee kinderen - ik heb er vier - natuurlijk kinderliedjes. Ik heb ook jarenlang in het Stichts Mannenkoor in Driebergen gezongen. Toen woonden we vanwege mijn baan bij de Sperwer Holding, de organisatie achter de Plus-supermarkten, in Wijk bij Duurstede. Klassieke muziek, delen van opera's. Ik zong dikwijls solo. We gingen ermee op tournee naar het buitenland.''

Nooit gedacht aan een professionele muziekcarrière?

,,Nee, het is nu een prima combinatie. Zingen is de beste therapie als je een drukke baan hebt. Mijn vrouw Laura is ook gek van muziek, al houdt zij meer van latin. Dat staat elke dag aan bij ons. Ik kom zingend thuis, ja het is net een sprookje.''

Laura is niet je eerste vrouw?

,,Nee, ik ben gescheiden. Het is niet de oorzaak, maar mijn werk ondermijnde destijds wel mijn relatie. Na Boon en Plus ging ik aan de slag voor de Duitse keten Marktkauf. Die wilde uitbreiden naar Nederland. Door de week zat ik in een hotel in het voormalige Oost-Duitsland en later Zuid-Duitsland. Zaterdagochtend racete ik naar huis. Pakte nog even een lokale voetbalwedstrijd mee, ontbeet met het gezin en zondagavond vertrok ik weer. De balans tussen werk en privé was totaal zoek. Ik zag mijn kinderen niet opgroeien. Dat knaagt nog steeds wel. Toen Marktkauf toch niet de Nederlandse markt opging, stapte ik over naar Unigro in Houten. Om dichter bij mijn gezin te zijn.''

'Geluk zit niet alleen in je werk'

,,Laura, een Roemeense die ik via mijn werk heb leren kennen, is thuis de keizerin. Met haar heb ik twee kinderen gekregen. Ze heeft een sterker karakter dan ik. Desondanks zijn we een goed span. Ik heb geleerd dat geluk niet alleen in je werk zit, dat vind je vooral thuis.''

Fusies zorgden voor een snelle promotie. Unigro fuseerde met De Boer Winkelbedrijven en vervolgens met de Vendex Foodgroup. Dat werd Laurus. Toen kreeg je een nog hogere functie: directeur in- en verkoop. Voor duizend winkels deed je de versinkoop.

,,Op zich was het spannend. Je reisde de wereld over. Ik ken bijvoorbeeld alle slachthuizen in Ierland. Ik sprak er zowel met de boeren als met directies van grote bedrijven. Het ging om miljoenen kilo's vlees per jaar.'

We kennen de talloze vleesschandalen. Let je op veilige en duurzame productie?

,,Zeker. Niet alleen op de productie, maar ook op het personeelsbeleid. Zo heb ik geweigerd zaken te doen met een Chinees zoetwarenbedrijf. Dat behandelde zijn medewerkers erg slecht. Stapelbedden van acht hoog... Ik ben meteen op het vliegtuig gestapt. Je moet goed voor je mensen zorgen. Dat is ook een Zeeuwse kwaliteit. Mijn vader werkte als vrijwilliger voor de Kinderbescherming. Mededogen kreeg ik van thuis mee.''

Waarom ging globetrotter Van Elzakker dan toch terug naar Zeeland?

,,Laurus werd verkocht. Edah, Konmar, Super de Boer, al die merken gingen op in de grote drie van nu: AH, Jumbo, Lidl. Ik ben een entrepreneur, ik wil ondernemen. Dat kon bij Agrimarkt, waar ik sinds 2009 commercieel directeur ben. ''

Agrimarkt past als een handschoen?

,,Ik hou van de landbouw. En bij Agrimarkt voelt het goed en ik ben nu eenmaal een gevoelsmens. Ik kon ook de formule naar mijn hand zetten. We hebben een flinke omslag gemaakt. Een ander logo, een beter en groter assortiment, scholing van personeel. We hebben een missie. We noemen die Grôôs: de beste, leukste en klantvriendelijkste winkel. We hebben inmiddels veel streekleveranciers in de schappen. Prei uit Kamperland, kaas van Schellach, puur tarwebrood van Bliek. Dat bewijst dat je een regionale formule bent, dat je de taal van Zeeland spreekt. Zeeland heeft zoveel te bieden: groenten, aardappels, vlees, eieren en ook schelpdieren en vis. Goede kwaliteit van hightechbedrijven. Jammer dat Zeeuwen dat zo weinig uitdragen. Agrimarkt laat in elk geval de boer op de verpakking het verhaal vertellen. De klant weet waar zijn prei vandaan komt en als supermarkt stimuleer je de regionale economie.''

Wat is de trend in supermarktland?

,,Voor de Agrimarkt geldt dat we nog meer streekproducten gaan voeren. Ook vers gemaksvoedsel zal toenemen. Online bestellen zal beperkt groeien. De hoofdmoot wordt gekocht in de winkel. Een rol toiletpapier kun je aan de deur bezorgen, een krop sla wil je eerst zien. We bouwen liever nieuwe winkels, zoals in Terneuzen. We zijn net als onze boeren: beide benen op de grond.''

Je bent sinds januari voorzitter van de Stichting FoodDelta Zeeland. Welke missie heb je?

,,Ik was al betrokken bij Pieken in de Delta en Lekker Regionaal Product. Dat valt nu allemaal onder de vlag van FoodDelta Zeeland. De hele Zeeuwse foodsector zit er achter. We hebben bijna 200 leden. Wij proberen ondernemers, kennisinstellingen en overheid met elkaar te verbinden. Dat doen we om de voedselproductie- en verwerking in Zeeland te innoveren en duurzamer te maken. Op dit moment gaat 70 procent van agrarische productie verloren in de keten. Dat kan veel beter.''

,, We kijken ook naar nieuwe gewassen zoals zoete aardappel, honingbes, quinoa en yacon en hoe je die regionaal op het bordje van de consument kunt krijgen? Er is nog veel werk te doen, zoals veel meer samenwerking met Belgische spelers. We kunnen onze kennis exporteren . Ik ben het oliemannetje in het netwerk. Mijn voordeel is dat ik het boerenbedrijf, de supermarktbranche, de consumentenmarkt en talloze foodbedrijven ken. Dan is één plus één drie. Ik zei toch dat ik goed kan rekenen...''

Over Wilfred van Elzakker

Wilfred van Elzakker (53, Terneuzen 1964) is commercieel directeur van de Zeeuwse supermarktketen Agrimarkt. Hij werkte daarvoor bij grote landelijke supermarktketens. Van origine is hij slager. Van Elzakker is tevens voorzitter van de Stichting FoodDelta Zeeland, het platform dat werkt aan vernieuwing van de Zeeuwse landbouw en voedselverwerkende industrie. Van Elzakker is getrouwd met Laura, zijn tweede (Roemeense) vrouw met wie hij twee kinderen heeft. Uit zijn eerste huwelijk heeft hij ook twee kinderen. Naast eten - het liefst een ribeye - is muziek zijn grote passie. Hij zingt graag klassieke werken.

Over voedsel maak je Wilfred van Elzakker niks wijs. De commercieel directeur van Agrimarkt werkt al bijkans zijn hele leven in de supermarktbranche. Dan word je vanzelf connaisseur. ,,Laat mij blind een droge worst proeven en ik vertel je wie de producent is!''