In 2002 wandelt er tijdens de jaarlijkse TED (technology, entertainment, design) Conferentie in het Californische Monterey een man het podium op. Het jaar daarvoor kocht hij met zijn idealistische stichting (doelstelling: ideeën verspreiden) TED van medeoprichter Richard Saul Wurman. Uit pure zenuwen grijpt de, naar eigen zeggen verre van briljante, spreker Chris Anderson een stoel en begint te vertellen over zijn ambities.
LoserWat volgt is geen verzameling van generieke managementbeloftes, maar een zeer persoonlijk verhaal. Over hoe zijn mediabedrijf Future - bestaande uit meer dan 150 magazines en verschillende websites - twee miljard dollar waard was en begin 2000 na de Nasdaqcrash opeens flink verliesgevend werd. Hij moest in totaal duizend mensen ontslaan en achttien maanden lang werd zijn bedrijf elke dag een miljoen minder waard. "Ik dacht dat het altijd goed zou gaan en van de ene op de andere dag droeg ik een bril met heel groot het woord 'loser' erop."
BovenopAnderson legde op die dag in 2002 uit hoe de jaarlijkse TED-bijeenkomst hem er twee jaar daarvoor weer een beetje bovenop hielp. "Ik vond mezelf eerst heel zielig, maar begon weer een beetje te lezen en tijdens het congres werd mijn wereld weer wat groter door al die visies en ideeën die mijn problemen ver overstegen."
World of ideasHij vertelde over zijn ambities met TED: zo veel mogelijk bijzondere ideeën verspreiden over een zo groot mogelijke groep mensen. "Ik wilde onbeperkt toegang bieden tot de 'World of ideas'."
KeukentafelVan Chris Anderson, die woord hield en het concept over de hele wereld uitrolde (geholpen door de opkomst van YouTube), verschijnt deze week zijn boek in de Nederlandse vertaling: De TED-methode. Hij is bovendien donderdag in Nederland voor een TEDx-speech en in dat kader spreken we hem via Skype.
Achttien minutenIn het boek legt hij op een relativerende, nergens pathetische manier uit hoe je een goede speech kunt geven - van achttien minuten, want zo lang duurde de legendarische I have a dream-speech van Martin Luther King bijna.
KeukentafelKan iedereen zo'n speech houden? "Als je aan je vrienden een verhaal kunt vertellen aan de keukentafel, kun je ook een goede speech houden, want dat is eigenlijk hetzelfde. Je moet je goed voorbereiden, een leuke rode draad verzinnen en vooral heel erg dicht bij jezelf blijven. Voor het geven van speeches zijn eigenlijk geen wetten."
KritischHmmm... bij jezelf blijven? In het voorwoord staat het verhaal van Jimmy Stolze, die het TED-concept in 2010 naar Nederland haalde onder de noemer TEDxAmsterdam. Stolze legt uit uit hoe kritisch Anderson is op sprekers in de voorbereidingsfase; dat hij een dag van tevoren zeer intensief oefent en ingrijpt als het nodig is; vooral als er te veel voor eigen parochie wordt gepreekt zonder groot idee of interessante gedachtegang.
Origineel idee meegevenAnderson glimlacht. "Als je zóveel speeches hebt gezien als ik, doe je wel een beetje ervaring op over hoe het zou moeten. Het belangrijkste is dat er een centraal en vooral origineel idee moet zijn dat je mensen wilt meegeven. Je publiek weet iets niet en je biedt inzicht door kennis te geven en dat doe je op een persoonlijke manier."
OnderwijsgrappenHumor wil ook nog weleens helpen, trouwens. Hoog op de lijst in de top 20 van populairste speeches aller tijden staat die van Ken Robinson uit 2006 over de manier waarop onderwijs de creativiteit kan aantasten. Sir Ken Robinson begint eerst met veel relativerende onderwijsgrappen, waarna hij zijn punt maakt.
OntspanningAls je die speech bekijkt, valt trouwens de typisch TED-iaanse openingsgrap op, waarmee hij voor ontspanning zorgt. Tegen de zaal over de rest van het congres en zijn bijdrage, met Britse onderkoelde toon: "How are you? I've been blown away by the whole thing. In fact I'm leaving." Anderson over zo'n typisch Engelse grap: "Het kán heel goed werken, maar je moet wel bij het onderwerp en bij jezelf blijven want schoonmoedergrappen of grappen van internet werken niet. Het publiek voelt het onechte op mijlenverre afstand en straft het direct af."
De truc van MonicaEen mooie case was de speech van Monica Lewinsky, maart 2015. Zij kreeg de mogelijkheid om een speech te geven over internetpesten en ze wist natuurlijk dat er veel van afhing. Het was een voorname kans om haar hardnekkige imago van de stagiaire die iets te gretig voor de charme van de macht viel om te buigen in dat van een ervaren, gestudeerde vrouw die echt iets kan.
MantraHaar grootste probleem waren de zenuwen, die haar bijna verlamden. "Ze deed wat oefeningen daartegen, maar het belangrijkste was dat ze een mantra had die ze in zichzelf bleef herhalen en die ze ook op de bovenkant van haar speech had gezet. 'Dit is belangrijk' stond er in grote letters. De speech werd een groot succes en Lewinsky is nu een veelgevraagd spreker over cyberpesten, bijvoorbeeld binnenkort in Tilburg tijdens Festival Mundial.
Miljard viewsSinds Andersons speech in 2002 en de wereldwijde status van TED nu is er behoorlijk wat gebeurd. De ambities om de wereld beter te maken door veel verschillende ideeën te verspreiden kreeg een vlucht toen in 2006 de eerste speech online werd gezet. In juni 2015 verscheen de 2000ste 'talk' online en in 2012 werd het totale aantal van een miljard views gehaald.
TrotsBovendien werden, in navolging van de langs grote steden trekkende TED Conferenties, in 2009 de TEDx-speeches geïntroduceerd waarbij lokale mensen zelf een TED Congres kunnen organiseren. Daarvan zijn er al ongeveer 16.000 geweest. Anderson is er trots op.
Inspiratie"Ik denk oprecht dat de wereld een betere plek wordt als je toegang biedt tot andere ideeën, tot visies waar je eerder nog niet aan gedacht hebt. Terwijl nieuwsmedia ons het negatieve wereldbeeld meegeven van alle rampen, leveren onze TED Talks inspiratie op om met nieuwe gedachten te komen. Ik voelde me rond 2000 echt een enorme loser, maar door naar de verhalen van anderen te luisteren, kwam ik er weer bovenop."
SponsorsKunnen die grootse ambities nog steeds op idealistische basis? "We vragen toegang tot de zaal, hebben wat sponsors, maar het wordt wel steeds iets lastiger want we hebben grootse plannen om nog veel groter te worden. We hebben de ambitie om iedereen toegang te bieden tot iedereen met een sprankelend idee; of het nu een geslaagde zakenman is, een schrijver of een arme boerin uit Afrika."
Chris Anderson
Chris Anderson werd in 1957 geboren in Pakistan, waar zijn vader werkte als chirurg en geestelijke. Hij groeide op in Pakistan, India en Afghanistan. In 1978 studeerde hij af aan de universiteit van Oxford waarna hij aan de slag ging als journalist. In 1985 lanceerde hij een uitgeverij voor computerbladen onder de noemer Future Publishing. In 1996 richtte hij de Saple Foundation op waarmee hij in 2001 TED kocht en begonnen de conferenties en speeches, die ook online kwamen.Vanaf 2005 wordt jaarlijks de TED Prize uitgereikt.
Populaire TED Talks
1. Ken RobinsonDo schools kill creativity? (35 miljoen views)%VIDEOWIDGET%
2. Amy CuddyYour body language shapes who you are (28 miljoen)%VIDEOWIDGET%
3. Simon SinekHow great leaders inspire action (24 miljoen)%VIDEOWIDGET%
4. Brené BrownThe power of vulnerability (22 miljoen)%VIDEOWIDGET%
5. Jill Bolte TaylorMy stroke of insight (18 miljoen)%VIDEOWIDGET%
6. Mary Roach10 things you didn't know about orgasm (17 miljoen)%VIDEOWIDGET%
7. Tony RobbinsWhy we do what we do (15 miljoen)%VIDEOWIDGET%
8. Pranav MistryThe thrilling potential of SixthSense technology (14 miljoen)%VIDEOWIDGET%
9. Dan PinkThe puzzle of motivation (14 miljoen)%VIDEOWIDGET%
10. David GalloUnderwater astonishments (12 miljoen)%VIDEOWIDGET%
