Telers vinden strengere eisen van Jumbo en AH niet eerlijk

Het akkoord houdt in dat Jumbo en Albert Heijn vanaf 2020 enkel groente en fruit afnemen van telers met het Milieukeur-certificaat. Die gebruiken minder bestrijdingsmiddelen. Dat moet volgens Greenpeace wilde bijen, hommels en vlinders ten goede komen. "Terwijl Nederland wereldwijd koploper is als het gaat om het minder gebruiken van bestrijdingsmiddelen", zegt LTO-portefeuillehouder Joris Baecke. "De milieubelasting van gewas- beschermingsmiddelen is het afgelopen decennium met 85 procent afgenomen."

Zijn organisatie baalt dat de achterban niet is betrokken bij de gesprekken. Kersentelers Jan en Johan Hoekstra uit Luttelgeest snappen dat gevoel. Het familiebedrijf levert aan handelshuis The Greenery, dat weer zaken doet met Jumbo. "We hebben nu topdrukte. Het grootste deel van onze oogst gaat naar Jumbo", vertelt Jan tijdens een rondgang op zijn bedrijf. Hij heeft zich jaren geleden al over Milieukeur gebogen, maar besloot niet voor het certificaat te gaan. "Je draagt dan het label, maar het kost een hoop tijd en geld. Terwijl we aan dezelfde eisen voldoen."

KersenHet zijn ook niet de strengere eisen van Milieukeur waar de telers en hun belangenorganisaties over vallen. De boosheid bij LTO zit hem in de oneerlijke concurrentie met het buitenland. En dat is precies wat vader en zoon Hoekstra steekt. "Supermarkten willen zo vroeg mogelijk kersen in de winkel. Het seizoen in Griekenland begint eerder, dus haalt Jumbo daar de kersen vandaan. Ons fruit ligt pas half juli in de winkel", licht Jan toe. "Gelden voor ons straks strengere eisen en voor de Grieken niet, dan ben ik bang dat wij nog later in beeld komen. Omdat de Grieken goedkoper kunnen leveren."

Precies, stipt LTO'er Baecke aan. "De markt bepaalt de hoogte van de prijs. Een minder duurzaam geteeld product is goedkoper, waardoor de prijs zakt. Dat geldt dan voor alle kersen, ook die van telers die wel aan de strenge eisen voldoen. Terwijl het in feite niet om hetzelfde product gaat. Zo zet je de verduurzamende Nederlandse teler op achterstand, in plaats van hem te stimuleren", zegt Baecke.

InvesteringZo'n keurmerk kost namelijk geld. Er moeten nieuwe technieken worden geïntroduceerd. Een investering op zich, maar de manier van telen wordt ook zodanig anders dat de oogstzekerheid kan dalen. De Hoekstra's schatten in dat het percentage 'Klasse 1'-kersen daalt van 95 naar 80. "Terwijl Jumbo alleen de beste kersen koopt. Daar schieten we dus gewoon bij in." De onderbouwing door Greenpeace dat de strengere milieu-eisen de bij en hommel in stand houden wekt bij de kweker uit Luttelgeest al helemaal wrevel. "Alsof er een fruitteler is die middelen gebruikt waarmee bijen worden verdelgd. We hebben die dieren juist nodig voor de bestuiving. Zodra de bomen beginnen te bloeien laten we de dieren hun werk doen. Zelf zetten we zowel wilde bijen in als hommels en honingbijen. Die laatste komen van een imkersfamilie die hier al vijftig jaar komt. En in al die jaren is er nog geen bijenvolk gestorven."

Volgens Greenpeace hebben de supermarkten wel bij hun leveranciers gecheckt of de strengere eisen haalbaar zijn. Toch hoopt LTO dat nog wordt gesproken over de eisen voor buitenlandse telers van groente en fruit. Baecke: "Voor biologisch gelden wel in alle landen dezelfde eisen. Doe dat dan ook voor niet-biologisch."