'Belgentol': Weer chaos door tolheffing voor trucks

Lange rijen vrachtwagens bij de Belgische grens, gefrustreerde chauffeurs, apparatuur die niet werkt. Bij grensovergang Hazeldonk liep de invoering van de Belgische tolheffing voor vrachtwagens gisteren uit op een puinhoop. "Het is een ongelooflijke chaos. Er is echt van alles mis met dit systeem. Het werkt voor geen meter. En de truckers? Die snappen er he-le-maal niks meer van." Een medewerker van de Belgische belastingdienst hecht aan zijn baan, dus heeft hij liever niet dat zijn naam in de krant komt. Maar anoniem wil hij wel kwijt dat de Viapass, de tolheffing voor vrachtwagens in België, op de dag van invoering al is ontaard in een gigantische puinhoop, schrijft PZC.

Met een camper staat hij voor het douanekantoor aan de Vlaamse kant van de grenspost bij Hazeldonk. In principe kunnen truckers hier het kastje kopen dat de gereden kilometers registreert. Dat is de basis van de tolheffing.

Het zou een simpele banktransactie moeten zijn. Maar dat is het dus niet. Voorlopig accepteert het Viapass-systeem geen enkel pasje. Van welke bank dan ook.

Een Bosnische trucker vraagt zich af of hij op korte termijn nog wordt geholpen bij de camper. In zijn beste Engels moppert hij: 'Problem. Always problem...' Achter hem loopt het verkeer op de Transportzone Meer helemaal vast. Tientallen vrachtwagens blokkeren de doorgang.

"Al dat gedoe. Het levert truckers zóveel frustraties op. Maar je kunt niets anders doen dan je bij de situatie neerleggen", zegt Sjors van Mechelen. Hij staat met een lading boter uit Staphorst te wachten totdat hij verder kan, maar zit muurvast tussen zijn collega's. Af en toe wandelt er een chauffeur langs met een Viapass-kastje in de hand. Dan is het systeem blijkbaar weer even in de lucht geweest. "Ik moet om 11.00 uur in Bornem zijn, een paar kilometer onder Antwerpen. Dat gaat me dus niet meer lukken", zegt Van Mechelen om 10.40 uur. "Het zijn altijd weer de chauffeurs die in de problemen komen. En wat heeft het voor zin? Al die uren dat ik stilsta, moet mijn lading worden gekoeld. Die draait op diesel. Niet erg goed voor het milieu, hè?"

Terwijl de file bij Hazeldonk alleen maar groeit, is het bij tankstation Total in Wernhout rustig. Daar staat een speciale Viapass-automaat. Handig, voor wie nog even snel aan de Belgische tolheffing wil voldoen en geen zin heeft om op de Transportzone Meer in de rij te staan voor een kastje. Was het maar waar, verzucht Metcha Bos: "Hij accepteert mijn registratie niet. Toch weet ik zeker dat ik alles goed heb gedaan. Dit is een drama. Verschrikkelijk!"

Bos is directeur van Mebo Transport op Hazeldonk en heeft een Viapass nodig: een van haar vijf wagens moet met een lading pallets naar België. Maar de automaat in Wernhout werkt niet mee. "Nu pakt-ie mijn wachtwoord weer niet", sombert de ondernemer, terwijl ze voor de zoveelste keer contact probeert te maken met de weerbarstige machine.

Maar ze had toch kunnen weten dat vandaag de tolheffing zou ingaan? "Ja, dat klopt", zegt Bos. "Ik ben er al weken mee bezig, maar het is een ontzettend bureaucratisch systeem. Trouwens, ik vind dat de Nederlandse overheid ook wel iets meer informatie had mogen geven."

Intussen weigert de automaat elke medewerking. Hoe moet dat nu met de lading pallets? Bos: "Ik weet het niet. Ik kan wel gaan rijden, maar dan riskeer ik een boete van 1.000 euro. De Belgen zeggen dat we genoeg tijd hebben gehad om ons voor te bereiden. Ze tonen geen enkele coulance."

TLN wil schade tolheffing verhalen

De invoering van de kilometerheffing wordt door de Belgische transportfederatie Febetra bestempeld als 'een volledige mislukking' en een 'complete chaos'.

Transport en Logistiek Nederland gaat onderzoeken of het mogelijk is de schade door vertragingen en overlast te verhalen. De Vlaamse minister van Mobiliteit Ben Weyts toont weinig begrip. Uitstel is wat hem betreft niet aan de orde: "Vrachtwagenbestuurders konden al sinds oktober 2015 een 'bakje' aanvragen."

Er is een breed scala aan tarieven, gebaseerd op gewicht en milieulast. Ze variëren van 0,074 tot 0,267 cent per gereden kilometer. In Wallonië is dat exclusief btw.