Winkeliers laten Spuistraat links liggen

Zeven van de 54 winkels (13 procent) staan leeg in de Spuistraat. Dat is meer dan in de omliggende Venestraat, Grote Marktstraat en Vlamingstraat. De leegstaand is met name in het eerste deel van de Spuistraat, tussen Spui en Passage.

Hoewel de huurprijzen in de Spuistraat nog altijd hoger zijn dan in andere Haagse winkelstraten - in juni zo'n 11.000 euro per maand voor een pand van 100 vierkante meter - daalden ze in een jaar tijd met 7,1 procent.

VerklaringChris van Kaam van het vastgoedbedrijf JLL - dat onderzoek doet naar de aantrekkelijkheid van winkelgebieden - kan wel verklaren waarom de Spuistraat de afgelopen jaren aan populariteit verloor bij winkeliers. "In de binnenstad zijn de afgelopen jaren veel nieuwe retailontwikkelingen geweest búiten de Spuistraat," zegt hij. "Voorbeelden: de nieuwe Passage, de Grote Marktstraat en openingen van winkels als Zara, H&M en Primark. Die ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat retailers een afwachtende houding aannamen ten aanzien van huren in de Spuistraat."

Van Kaam denkt dat de lege panden op termijn wél weer opgevuld worden. "Het V&D-pand biedt kansen. Het grote metrage is gunstig voor (mode)retailers of warenhuizen die op zoek zijn naar grotere panden die maar beperkt in de binnenstad voorhanden zijn."

Eurowinkels en belshopsV&D, Invito, Claire's, Tamaris. In de Spuistraat sluit de ene na de andere winkel de deuren. Dumpwinkels, telefoonshops en pop-upstores komen er voor terug. Volgens retaildeskundige Cor Molenaar ligt verpaupering op de loer. "Laat je de boel verloederen, dan trek je een verkeerd soort mensen aan."

Moda Paris - alles voor 9,99 euro - heeft de etalageruit volgeplakt met postertjes. 'Alles moet weg.' Een paar deuren verder zit de SoLow XXL store: veel voor weinig. Invito doet alle schoenen weg met 70 procent korting, sneakerwinkel Pro 070 is 'gesloten wegens omstandigheden', het enige dat nog rest van Desigual - de fleurige Spaanse modegigant op de hoek van de oude Passage - is de afdruk van de letters die hier ooit op de pui geplakt zaten. Kledingwinkel J&L houdt leegverkoop. 'Vanaf 5 euro'. Net als de outlet van mannenmodemerk Arya Boy. 'Alles moet weg. 4,99 euro.'

Hier, wijst filiaalmanager Wali Barakzai, van Arya Boy, op een klassieke grofgebreide wollen trui in zijn zaak. "Kost maar 20 euro. En dat T-shirt daar: 5 euro." Mismoedig: "Nóg vinden mensen het te duur."

De winkel aan de Spuistraat is een outlet, waar restanten uit de 62 winkels die het merk Wam denim in Nederland heeft, worden verkocht. Voor dumpprijzen. Alleen: in de Spuistraat zijn het geen dumpprijzen. Want hier struikel je over de 10-euro-winkels. "De kleding moet goedkoper. Maar dat kan niet, want Arya Boy betaalt een enorme huur voor dit pand, rond de 9000 euro per maand," vertelt Barakzai. Gisteren hebben we overlegd met de makelaars. Als ze niet willen zakken in hun huurprijs, gaan we verhuizen. Of beter gezegd: moéten we verhuizen. We halen te weinig omzet binnen voor deze locatie."

De smalle Spuistraat, hartje binnenstad, is van oudsher dé winkelstraat van Den Haag om in te slaan bij de grote ketens. Van Blokker en Etos tot WE, Diesel en Hunkemöller: ze zitten er allemaal. In deze straat werd vroeger het meeste verdiend: de huurprijzen ligger er vandaag de dag dan ook nog steeds relatief hoog. In juni betaalden huurders 1300 euro per vierkante meter per jaar, dat komt neer op zo'n 11.000 euro per jaar voor een pand van honderd vierkante meter. Ter vergelijking: aan het Noordeinde vragen de huurbazen 700 euro per vierkante meter en in de Grote Marktstraat zo'n 1000 euro. Uit cijfers van vastgoedbedrijf Cushman & Wakefield blijkt echter dat die huurprijzen in de Spuistraat wél sterk aan het dalen zijn. In een jaar tijd namen ze af met 7,1 procent.

OutletwinkelLekker gíng het al niet in de Spuistraat, maar sinds de sluiting van V&D 'loopt het helemaal niet meer', zegt Barakzai van Arya Boy. De zaak zit recht tegenover de sombere gevel van het compleet verlaten warenhuis, dat onlangs failliet ging. "De positieve energie is weg."

Gezondheidswinkel De Tuinen, die al zo'n acht jaar aan de Spuistraat zit, loopt wél goed. Maar het zou nog beter kunnen, weet filiaalmanager Sharon van Velzen. "We weten dat de groei erin zit, maar niet op deze plek."

Hun klandizie - al neemt die heus wel de moeite om naar de Spuistraat af te zakken - loopt rond in de Grote Marktstraat. De laatste jaren is hier 'een ander soort klant opgedoken', signaleert ze. "Mensen die minder te besteden hebben. Mensen uit alle lagen van de bevolking. Er wordt meer gestolen dan toen we hier net zaten."

Zelf winkelt Van Velzen niet voor haar plezier in de Spuistraat. "Ik ga liever naar boetiekjes. Hier zijn het vooral marktwinkels die het straatbeeld domineren." En dat is precies het probleem, weet retailprofessor Cor Molenaar, die de ontwikkelingen in winkelgebieden in Nederland op de voet volgt. "Het Bijenkorfpubliek komt niet in de Spuistraat," stelt de professor. Door de vele leegstaande panden, dumpwinkels en tijdelijke zaken, ligt volgens hem verpaupering op de loer. "Zeven van de 54 winkels staan leeg: niet weinig", zegt hij. "Laat je de boel verloederen, dan trek je straks een verkeerd soort mensen aan. Die verspreiden zich over de stad en kunnen zelfs zorgen voor meer gewelddadigheid.'' Om dat te voorkomen moet de gemeente volgens Molenaar actief de regie voeren. "Het stadsbestuur moet om de tafel met alle betrokkenen.''

De gemeente Den Haag kon hier gisteren niet op reageren. Wel laat een woordvoerder weten dat de stad leegstand bestrijdt. "In algemene zin voert Den Haag al jaren consequent en consistent retailbeleid. Daarbij wordt ingespeeld op nieuwe trends en veranderende marktomstandigheden."

Wat dat ook moge betekenen, in de Spuistraat merken ze er weinig van. En Chris van Kaam van vastgoedbedrijf JLL kan wel verklaren waarom. Zijn bedrijf doet onderzoek naar de aantrekkelijkheid van winkelgebieden. "In de binnenstad van Den Haag zijn de afgelopen jaren veel nieuwe retailontwikkelingen geweest,'' hij. "Voorbeelden hiervan zijn de nieuwe Passage, het Sijthoff-gebouw en de openingen van winkels als Zara en Marks- &Spencer in de Venestraat, H&M in de Bonneterie en Primark op het Spui. Deze ontwikkelingen - die allemaal plaats hadden in ándere straten dan de Spuistraat - hebben veel retailers doen besluiten om een afwachtende houding aan te nemen aangaande het huren van winkels in de Spuistraat, met name het deel gelegen tussen de V&D en Burger King," aldus Van Kaam.

HuurprijsEen (te) hoge winkelprijs. Dat is voor Claire's in de Spuistraat 69A de reden het huurcontract niet te verlengen. Na tien jaar gaat de vestiging van de wereldwijde keten - gespecialiseerd in de verkoop van mode-accessoires en juwelen - weg uit de Spuistraat. "We betalen nogal veel voor deze locatie," zegt een medewerkster, die bezig is de laatste oorbellen, haarbandjes en cosmeticaspullen in dozen te stoppen. "Onze vestiging in de Vlamingstraat even verderop blijft wél bestaan, maar in de Spuistraat keren we niet terug."

Ook voor schoenenzaak Tamaris aan de overkant is het einde in zicht. "We hebben het twee jaar geprobeerd," zegt filiaalmanager Anya Mohsen.

Tevergeefs, daarom houdt de zaak, ingeklemd tussen Belcompany en Arya Boy, nu een leegverkoop. "Een zaak met relatief dure schoenen, werkt niet meer op deze plek, dat hebben we wel gemerkt," vertelt Mohsen beteuterd. "Zelfs nu we uitverkoop houden en de schoenen een stuk goedkoper zijn dan normaal, loopt het nog niet storm. Over een maandje of twee, wanneer het grootste deel van de schoenen toch weg is, sluiten we onze deuren."

Søstrene GreneScandinavische leuke-dingen-winkel Søstrene Grene had er overigens géén problemen mee om een vestiging nabij de V&D te openen. Sinds oktober is de zaak met meubels, knutselspulletjes en servies 'voor een prikkie' er te vinden. Franchisenemer Luuk Kramer heeft nog geen seconde spijt gehad van zijn keuze voor de Spuistraat. "Het is een mooie straat, centraal gelegen en vlakbij de tramhaltes," zegt hij. "Er lopen bovendien heel veel passanten doorheen. Inderdaad: we zien her en der wat leegstand, maar waar niet? Ik vertrouw erop dat voor die lege panden weer wat gevonden wordt."

Vastgoedman Kaam deelt die mening. Retailers wilden volgens hem even afwachten wat de ontwikkelingen en vestigingen van nieuwe trekkers in andere Haagse winkelstraten zouden betekenen voor de frequentie van het aantal passanten in de Spuistraat. Nu de doorstroom nog steeds prima in orde lijkt, kan volgens hem verwacht worden dat de bestaande leegstand weer door retailers opgevuld wordt. "Het leegkomen van de huidige V&D kan hierbij aangemerkt worden als kans," stelt hij. "Het grote metrage biedt wellicht ruimte voor een (internationaal) warenhuis of voor (mode) retailers die op zoek zijn naar grotere winkels die beperkt in de binnenstad voorhanden zijn."

De vastgoedman gelooft dat de problemen zich uiteindelijk vanzelf oplossen. "Als bijvoorbeeld in de V&D straks een nieuwe, aantrekkelijkheid formule komt, dan wordt de aantrekkelijkheid van de straat voor de consument en retailer vergroot."

BoetiekjesVolgens retaildeskunige Cor Molenaar moet de Spuistraat af van ketens die overal te vinden zijn. Er moeten exclusieve boetiekjes komen. "À la de 9 straatjes in Amsterdam", zegt hij. "Denk aan duurzaam ondernemerschap, antiekachtige winkeltjes, zaken die kleding op maat maken voor de man. Daarmee trek je het Bijenkorfpubliek naar de Spuistraat." Den Haag, zegt hij, 'is een hele leuke stad'. "Het is de stad van allure. Daar moet de Spuistraat op aansluiten. Laat die goedkope prijzenwinkels maar verhuizen naar Zoetermeer en Rijswijk."