Zakenreizigers kiezen voor kamers bij local

Het is een jaarlijks feestje voor de reisindustrie en inspiratiebron voor duizenden vakantiegangers: de Vakantiebeurs (11 tot en met 15 januari in de Jaarbeurs in Utrecht).

De beurs heeft dit jaar als motto 'Alsof je er al bent'. De organisatie belooft dat die slogan wordt waargemaakt door nog nadrukkelijker dan voorgaande jaren bezoekers actief te laten proeven, ruiken, beluisteren en bekijken van verre en dichtbije bestemmingen.

Wie dacht dat bij de Vakantiebeurs 'de hele wereld' al onder handbereik was, heeft het mis: dit jaar zijn toch weer drie nieuwe landen aanwezig om de vakantiegangers te verleiden: China, Bosnië-Herzegovina en Mauritius.

Ook nieuw dit jaar is het gefingeerde continent Outfreeca. In Outfreeca kunnen waaghalzen onder meer kitesurfen, deltavliegen, sneeuwscooteren, bergbeklimmen, raften en aanschuiven bij een kampvuur.

In de schaduw van de Vakantiebeurs wordt dit weekend (7 en 8 januari) voor de zesde keer de Vakantiebeurs voor Bijzondere Reizen gehouden, in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Deze beurs is bedoeld voor mensen die de gebaande paden links willen laten liggen en oren hebben naar 'onbekende' bestemmingen als Turkmenistan en de Solomon-eilanden. Naast veel reisaanbieders zijn er in Amsterdam ook meer dan tweehonderd presentaties.

De beurs wordt herhaald op 21 en 22 januari, in de Grote Kerk van Breda.

Natuurlijk doet niet iedereen (mee) aan reistrends. Maar bewegingen en ontwikkelingen zijn er natuurlijk wel. Tessa aan de Stegge brengt ze in kaart. Als reistrendwatcher en eigenaar van het pr- bureau Cherry LAB doet ze onderzoek naar reisgedrag (onder meer in samenwerking met ANVR) en geeft ze lezingen, bijvoorbeeld volgende week op de Vakantiebeurs.

Het analyseren van de reiseconomie wordt er in het digitale tijdperk niet eenvoudiger op. ,,Iedereen is tegenwoordig reisagent'', zegt Aan de Stegge. ,,De invloed van blogs en sociale media op onze reiskeuzes wordt steeds groter."

Het betekent ook dat grote reisaanbieders, die voorheen hun klanten misschien nog konden binnenhalen met een gelikte brochure, creatiever moeten zijn. Bijvoorbeeld door zich te presenteren als 'vriend', die jou al je reisrompslomp uit handen neemt. Of door bloggers in te huren die laten zien en beschrijven wat er in één vakantie allemaal al mogelijk is: een deel van je vakantie vrijwilligerswerk op een boerderij doen, een nachtje slapen in een designhotel om de dag erna voor het goedkoopste onderdak te kiezen dat er bestaat. Dat werkt inspirerender dan een logge website met een overstelpend aanbod aan rondreizen.

Het gegeven voorbeeld raakt ook een andere trend. Volgens Aan de Stegge wordt het aloude People Planet Profit ingewisseld door People Planet Purpose. Waarbij Purpose in dit geval staat voor 'bezieling', persoonlijke verrijking en 'iets bijdragen aan de levenskwaliteit van de locals'. ,,Mensen zoeken en boeken online en gaan steeds vaker zelf op zoek naar all-exclusive, naar een verhaal waarbij de gunfactor een belangrijke rol speelt en de local de belangrijkste smaakmaker is.'' Via snel groeiende online platforms kun je couchsurfend makkelijk in contact komen met 'echte' locals, die ter plekke ook nog eens een authentieke reisgids blijken te zijn. En die je niet alleen op dat nieuwe eettentje wijzen, maar ook voordoen hoe je dat exotische gerecht het beste kunt eten. Of die je niet alleen meenemen naar een bruiloft, maar je ook leren meedansen. Aan de Stegge: ,,Doel van de reis wordt vaker: terugkeren als een ander mens. En omdat ons normale leven vaak al helemaal gepland is, wil je juist op vakantie worden verrast door spontaniteit, door echt bijzondere verhalen en door zelf iets wezenlijks bij te dragen aan de lokale economie.''

Daarbij past volgens de trendwatcher het woord 'extremer'. Ook al omdat 'we' de hele wereld inmiddels wel hebben ontdekt. ,,Het valt niet meer mee om reizigers te verrassen. Vroeger gingen we kijken hoe locals leefden, later gingen we vrijwilligerswerk doen met locals. Dat laatste levert vaak wel leuke selfies op met kinderen, maar uit onderzoek blijkt ook dat je de lokale bevolking helemaal niet helpt door twee weken mee te lopen in het weeshuis.''

Nu is er een next level: de karma-vakantie. Waarbij karma staat voor 'goede daden', iets goeds doen voor de wereld dus. Aan de Stegge wijst op WWOOF, een online platform, min of meer opgezet volgens het aloude kibboets-idee. Daarbij werk je vier tot zes uur per dag tegen kost en inwoning, zoals dieren voeren op een boerderij, en vervolgens neem je deel aan 'het echte leven' ter plekke. ,,Of denk aan champing, church camping: slapen in een kerk, en met het geld dat daardoor binnenkomt, kan de kerk opengehouden worden.'' Met dat soort reizen help je de wereld en jezelf, het is goed voor je karma.

En dan is er de fixvakantie, de vakantie waarbij je 'beter' wordt. Waarbij 'beter' kan staan voor een nieuwe knie, botox-behandeling of ander medisch/cosmetisch ongemak, dat op een - uiteraard zonovergoten - bijzondere bestemming wordt 'gefixt'. De escapevakanties en solovakanties vallen min of meer in deze categorie, want daarbij gaat het erom dat de drukte in je hoofd wordt gefikst. Aan de Stegge: ,,Denk aan yogaweken voor moeders van drukke gezinnen - het aanbod op Bali explodeert - of mannen die een week lang zelfvoorzienend door de Zweedse wouden trekken.''

Slecht nieuws voor de reisaanbieders - die immers willen weten waar ze aan toe zijn bij het inkopen of reserveren van accommodaties - is dat we ook steeds spontaner gaan reizen. ,,Bij instantvakanties boek je bijvoorbeeld last minute een verre vlucht, waarbij je alleen de eerste hotelovernachting regelt. Eenmaal ter plekke kijk je wel wat je gaat doen. Er is een snelgroeiend aanbod aan apps waardoor je dat makkelijk kunt regelen.'' Summum van spontaan reizen: bij een reisorganisatie als srprs.me krijg je pas bij vertrek te horen wat je bestemming wordt.

Ook een trend is de camperroadtrip. De caravan - te log, te veel gedoe - is passé, maar het moderne broertje, de camper dus, staat als huis op wielen voor vrijheid en natuurbeleving. Waarbij de moderne mens geen camper koopt - millennials en steeds meer andere generaties vinden bezit immers niet belangrijk - maar huurt via een online platform als Camptoo.

En misschien wel verrassend in dit verhaal: riviercruises. Aan de Stegge: ,,Cruises waren voor veel mensen lange tijd synoniem aan 'Caribisch gebied' en 'ouderen'. Vandaag de dag is de riviercruise misschien wel de nieuwe all inclusive, ook voor jongeren: je vaart elke dag op een luxe manier naar een nieuwe bestemming, terwijl je vooraf weet hoeveel geld je kwijt bent, waarbij je ook elke dag nieuwe avonturen kunt beleven in die stad.'' Ook de themacruises, zoals de culinaire cruise, de bridge- of de breicruise, mogen zich verheugen in toenemende belangstelling.

Een andere ontwikkeling die al langer gaande is, is het vermengen van werk en privé. 'Werken waar wifi is' is niet alleen onder zzp'ers populair en wordt volgens Aan de Stegge alleen maar een grotere trend. Maar ook zakenreizigers ruilen hun strakke hotel vaker in voor een appartementje of kamertje bij een local, om verder te gaan als working nomad. Aan de Stegge: het past allemaal bij de bredere ontwikkeling waar veel mensen naar snakken: work less, play more.''

Brussel heeft al een prachtig stripmuseum; vanaf Pasen heeft Antwerpen een themapark over strips. Comics Station Antwerp, waaraan nog volop wordt gebouwd, presenteert zich als eerste 'belevingspark' rond Belgische stripfiguren. In het park, gevestigd in een prachtig treinstation uit 1874, komen themazones over vier verdiepingen met ruim 6000m2 vloeroppervlak, inclusief een bioscoopzaal en een theater. comicsstation.be

Themavakanties zijn in opkomst en daar speelt TUI handig op in. Met de lancering van TUI Sports hoopt de grootste reisaanbieder van Nederland vooral amateurhardlopers, wielrenners en hun fans te bedienen. Sportliefhebbers - actief of passief - kunnen via TUI Sports eenvoudig een ticket plus verblijf boeken naar bijvoorbeeld de marathons van Berlijn, New York, Londen, Tokyo, Chicago of naar de wielerrondes Tour de France en de Giro d'Italia. De reizen zijn inclusief gegarandeerde startbewijzen, begeleiding, transfers en keuze uit verschillende hotelcategorieën. Voor amateurfietsers biedt TUI Sports ook trainingsstages en wielervakanties naar onder meer Girona, de Franse Alpen (Alpe d'Huez, Mont Ventoux) en de Italiaanse Alpen met de Stelvio, Gavia en Mortirolo.

Een 'klimaatreis' die milieuclubs doet gruwen: afgelopen jaar gleed voor het eerst een cruiseschip van Crystal Serenity van Seward (Alaska) via the North-West Passage naar New York. De 'poolroute' van het schip, met duizend vakantiegangers aan boord, was tot vorig jaar niet begaanbaar vanwege het ijs. Door het smeltende ijs had Crystal Serenity de primeur, waarvoor veel belangstelling was. Natuurorganisaties vrezen dat de afkalving van het ijs kan leiden tot massatoerisme richting het poolgebied. Dit jaar staat de 32-daagse cruise - ijs en weder dienende - weer op het programma in augustus. Prijzen vanaf een kleine 22.000 dollar.