Ziggo Dome nu al dé popzaal van Nederland

Een imposant rijtje is het. Tussen internationale toplocaties als de Londense O2 Arena en het fameuze Madison Square Garden in New York staat de Ziggo Dome (17.000 plaatsen), gevestigd in de Bijlmer, als vijfde geklasseerd in de rangschikking van succesvolste concertzalen ter wereld. Wereldsterren als U2, Taylor Swift en Paul McCartney traden er afgelopen jaar voor het eerst op.

Mede dankzij hen verkocht de poptempel in het eerste halfjaar van 2015 ruim 400.000 kaarten. Cijfers over de tweede helft van het jaar zijn nog niet bekend, maar zullen vermoedelijk nog imposanter zijn. In sprinttempo komt de grens van een miljoen kaarten per jaar dichterbij. Zeker nu de concertmarkt sterk groeit en Nederlandse artiesten niet meer bang zijn om een grote zaal te boeken.

Het succesverhaal van de in juni 2012 geopende Ziggo Dome is ook het relaas van de worsteling van de andere locaties voor grote concerten in Nederland. Vooral de Rotterdamse Ahoy en de Gelredome in Arnhem hebben de afgelopen jaren moeten inleveren. Ahoy, tot de komst van de Ziggo Dome met afstand Nederlands nummer één concertlocatie, is niet meer terug te vinden in de mondiale top honderd. Ondanks een intensieve verbouwing die in 2011 de capaciteit van 10.000 naar 15.000 oprekte. De Gelredome (33.000) verloor lucratieve series als Symphonica in rosso (verplaatst naar de Ziggo Dome) en Night of the proms (te weinig publieke belangstelling).

De sleutel van de verschuiving ligt bij concertorganisator Live Nation, die met zijn Nederlandse tak Mojo Concerts dominant is op de livemarkt. Moedermaatschappij Live Nation is eigenaar van het bedrijf dat de Ziggo Dome exploiteert. Is dat de reden waarom Mojo vrijwel al zijn artiesten daar laat optreden? "Nee," benadrukt Mojo-woordvoerster Marjanne Manders. "We zijn internationaal gezien inderdaad familie en het initiatief voor de bouw van de Ziggo Dome kwam ook vanuit Mojo, maar de artiest maakt de keuze voor een bepaalde zaal. Wij leggen altijd verschillende opties voor."

De wensen van artiesten en hun managements zijn daarbij volgens Manders leidend. "Neem Bruce Springsteen. Die gaf vooraf duidelijk aan op een buitenlocatie te willen spelen. Dan vallen bijvoorbeeld de Ziggo Dome en Ahoy meteen af. Springsteen wilde ook geen stadion, maar een plek in de openlucht. Dus hebben we ook de Amsterdam Arena en de Gelredome niet voorgesteld. De keuze ging tussen het Goffertpark in Nijmegen en het Haagse Malieveld. Omdat hij nog nooit in Den Haag heeft gespeeld, leek het ons leuk als hij nu het Malieveld probeerde."

Zo gaat het volgens Manders bij alle concerten: capaciteit, beschikbaarheid én geografische locatie zijn bepalend. "Als een artiest aangeeft graag in Rotterdam te willen optreden, zullen we hem Ahoy aanbieden."

Maar feit is dat die wens nou net weinig op tafel komt. Manders somt desgevraagd de voordelen van de Ziggo Dome op: "Die heeft in korte tijd internationaal een heel goede reputatie opgebouwd. De zaal is voor muziek gebouwd en Amsterdam heeft als stad nu eenmaal een grote aantrekkingskracht op artiesten."

Dramatische vooruitzichten dus voor Ahoy? Directeur Peter van der Veer ziet dat heel anders. Hij wijst op succesvolle evenementen als Vrienden van Amstel Live en North Sea Jazz én de voor november binnengehaalde MTV Awards. "En Michael Bublé kwam in 2014 terug naar Ahoy nádat hij in de Ziggo Dome had gestaan."

Toch kwam uit de categorie van de internationale artiesten in 2015 alleen de licht vergeelde Marc Anthony naar Ahoy. Zelfs namen als Elton John, Bryan Adams en Rod Stewart, vroeger een vanzelfsprekendheid voor Ahoy, kiezen dit jaar voor de Ziggo Dome. Heeft Van der Veer nog wel hoop op een terugkeer van de mondiale toppers naar Rotterdam? "Hoop? Ik ben ervan overtuigd dat ze terug gaan komen. Hoewel we veel omzet halen uit andere evenementen, hebben internationale artiesten voor ons nog steeds een hoge prioriteit."

Om die ambitie kracht bij te zetten, werkt Ahoy aan een nieuwe zaal die afwisselend een theater voor 2500 mensen en een concertarena voor 7000 bezoekers kan zijn. De laatste is een slag groter dan die van de Amsterdamse Heineken Music Hall (daar passen 5500 mensen in). Manders van Mojo: "Dat kan voor artiesten zeker interessant zijn."

Op de markt voor stadionconcerten slaat de Amsterdam Arena (60.000 plaatsen) deze zomer verrassend toe met vier shows (Rihanna, Beyoncé en twee keer Coldplay). Vorig jaar huisvestte het Ajaxstadion geen enkel concert. Directeur Henk Markerink maakte zich er toen en nu geen zorgen over: "We zijn afhankelijk van het aanbod van artiesten die op tournee gaan. Dat fluctueert nu eenmaal. Nee, we proberen artiesten nooit rechtstreeks over te halen. Zij praten met Mojo. En daar weet men wat we kunnen."

Zou een verlaging van de stadionhuur helpen meer artiesten binnen te halen? "Ik weet dat Duitse gemeentes soms gratis openluchtlocaties ter beschikking stellen," zegt Markerink. "Maar we hebben onze huur niet verlaagd. We weten dat veel artiesten iets met Amsterdam hebben. Dat blijft een voordeel."