Geld kwijt door prutsers? Niet druk over maken, maar afboeken

Jaren geleden leende ik 30.000 euro aan een biologische slager. Hij had tegenslag gehad met zijn pand, en had het geld hard nodig om weer te kunnen ondernemen. Ik dacht: ik help die man. We maakten een contractje, inclusief afbetalingstermijnen en een datum waarop het volledige bedrag terugbetaald zou zijn. Appeltje-eitje zou je zeggen.

Herinneringsmailtje

Maar na één termijn stopte de slager met betalen. Elke week stuurde ik hem een herinneringsmailtje. Eerst kreeg ik nog een reactie ‘Sorry, sorry, het wordt iets later.’ Maar de slager maakte geen geld over. Mijn mailtjes werden steeds kwader, en aan de andere kant van de lijn werd het steeds stiller.

Ik besprak de kwestie met Piet Mars, één van de oprichters van ons bedrijf. Hij zei: ‘Bas, niet meer druk over maken. Afboeken.’ Nou, dat kon ik zó niet verteren. We hadden toch een afspraak? Dus ik heb een incassobureau gebeld. Die vond de zaak behoorlijk kansrijk, en sprong er bovenop.

Lang verhaal kort: het werd een rechtszaak. Die heb ik dik gewonnen. Maar de slager heeft geen geld, dus tot op de dag van vandaag heb ik niet meer dan de eerste 5.000 euro ontvangen. De rest heb ik alsnog afgeboekt.

Je verliest sowieso

Van een gang naar de rechter word je zelden beter. Allereerst omdat jouw recht niet hét recht is. Dat je weet dat je gelijk hebt, betekent niet dat je het volgens de wet ook krijgt. Ons rechtssysteem heeft eigen regels, met eigen wegen, spelers, eigenaardigheden en zelfs een eigen taal. Zo’n zogenoemde onbetwiste vordering zoals ik had, is vaak nog wel helder. Maar veel andere zaken zijn dat niet. Dan verlies je gewoon. Of moet je alsnog schikken. En voor je begrip: dat laatste gebeurt in 30 procent van de zaken waarin mensen een juridisch probleem met elkaar hebben. Terwijl in jouw beeld van wat recht is, alleen 100 procent genoegdoening past.

Daarnaast kost een rechtszaak bakken met tijd, geld en vooral negatieve energie. Ons rechtssysteem zit verstopt, dus je bent zomaar een jaar bezig. Met tussenpozen van een paar maanden moeten er stukken opgeleverd worden. En iedere keer laait je woede weer op. Zo blijf je continu in het rood. Als je dan ook nog verliest, ben je niet alleen boos op je tegenpartij, maar ook op de rechter, en misschien wel op het systeem. Wat dat ook moge zijn.

Mensen verander je niet

Wat je natuurlijk het liefst wilt, is dat de ander welgemeend sorry zegt. Dat ie tot inkeer komt, en zijn leven betert. Maar dat gaat via de rechter niet snel gebeuren. Als je eerst maandenlang modder naar elkaar gooit, wordt daarna de draai naar ‘o ja, sorry’, wel heel groot.

Mensen verander je hoe dan ook niet zo snel. Of ze nu op het verkeerde pad zijn (zo’n 30 tot 50 procent van de veroordeelden, recidiveert binnen twee jaar alweer) of gewoon hartstikke onkundig. In beide gevallen zullen ze het niet ineens anders gaan doen na een ‘foei’ van de rechter.

Ratio boven emotie

Nu hoor ik je denken: ‘Ja, Van der Veldt, jij hebt makkelijk praten, met jouw succesonderneming. Maar als ik 30.000 euro niet terugkrijg, heb ik een serieus probleem.’ Dat snap ik helemaal. Maar dat op zich maakt de kans dat jij je geld wél terugkrijgt, niet groter. Sommige problemen kun je niet oplossen. En in die problemen moet je je niet vastbijten.

Wat dan wel? Zoek een mentor. Een soort Piet Mars. Iemand die vaker met dit bijltje gehakt heeft, en je kan helpen om je ratio boven je emotie te stellen, en af te wegen wat in jouw geval verstandig is (je hoeft natuurlijk ook niet van álles te zeggen: ach, laat maar). Zoek die raad in ieder geval niet bij vrienden en kennissen. Die zullen allemaal zeggen dat je wél naar de rechter moet gaan, omdat zij – net als jij – denken dat hun recht hét recht is.

Zoek desnoods een advocaat op. Vertel diegene wat je probleem is, dat hij of zij je zaak niet gaat doen (zo blijft ie onafhankelijk) en vraag hoe groot de kans is dat je juridisch én bovenal emotioneel genoegdoening krijgt.

Lekker geld verdienen

En vooral: richt je aandacht op waar je wél plezier uit haalt. Realiseer je dat je nu misschien een paar weken een rotgevoel hebt, maar dat dit zomaar jaren wordt, als je de kwestie niet loslaat. Die tijd kun je mooi gebruiken voor wat je het liefste doet: lekker ondernemen. Dat levert ook nog eens geld óp!