Een fabriek of productielijn kun je als groot bedrijf nog wel weghalen uit Nederland. Maar horecaondernemingen ‘verplaats’ je niet zomaar naar het buitenland. Mkb-ondernemers die plaatsgebonden zijn, zijn precies dat: plaatsgebonden. Deze lokale binding maakt hen, los van hun eigen ondernemingskracht, ook afhankelijk van hoe de maatschappij én de politiek omgaan met ondernemerschap.
Horecaondernemers die het moeilijk hebben of gedesillusioneerd zijn verhuizen dus niet massaal, maar wat doen ze dan wel? Het antwoord is even eenvoudig als triest. Ze stoppen. Het aantal faillissementen valt wellicht in absolute aantallen nog wel mee, maar wat we niet in deze getallen terugzien is de stopgolf die nu al een tijd aan de gang is. Overigens niet alleen in de horeca, maar ook in andere sectoren.
De ondernemer die dacht met zijn of haar zaak een pensioen veilig gesteld te hebben, komt in deze moeilijke jaren vaak bedrogen uit
Menigeen moet in loondienst doorwerken om rond te komen
In veel gevallen merk je als gast geen verschil. Een horecabedrijf wordt overgenomen en opent de volgende dag opnieuw zijn deuren, soms met dezelfde naam en hetzelfde personeel. De ondernemer die dacht met zijn of haar zaak een pensioen veilig gesteld te hebben, komt in deze moeilijke jaren vaak bedrogen uit. De waarde van goodwill en inventaris is vaak lager dan waar ze jaren geleden rekening mee hielden, de noodgedwongen verkoop zorgt ervoor dat ze van een koude kermis thuiskomen. Rentenieren zit er niet in. Sterker nog, menigeen moet in loondienst doorwerken om rond te komen.
Natuurlijk zijn er ondernemers die wel een goede deal maken. Maar wat me steeds vaker opvalt, vooral in kleinere steden en dorpen, is dat er gewoon een rolluik dichtgaat zonder verkoop of overname. Een paar dagen geleden sprak ik zo’n ondernemer in een prachtig dorp in Drenthe. Zij ging ook stoppen. Niet vanwege het harde werken of de lage marges, maar door een gebrek aan waardering en begrip vanuit de politiek, die in haar ogen alleen naar de grote bedrijven kijkt. Ze onderneemt al 21 jaar met plezier. Maar na corona is dat plezier niet meer teruggekomen.
Ondernemen doe je zelf en niet iedereen kan dat even goed, dat is het risico van ondernemen
Het rolluik gaat dicht
Deze ondernemer is heel realistisch. Ze weet dat de pandemie en oorlogen niet te wijten zijn aan de Nederlandse politiek. Maar als je weet dat ondernemers het door die omstandigheden al zwaar hebben, probeer dan rekening te houden met waar je wél invloed op hebt. Zoals de enorme stijging van het minimumloon en de gigantische regeldruk. De drie werknemers die deze ondernemer op de loonlijst heeft zijn een te groot risico geworden voor haar. ,,Als een van hen langdurig ziek wordt, kost dat me als ondernemer mijn kop”. Veel kans op verkoop van haar bedrijf heeft een makelaar haar niet gegeven. Daarom gaat het rolluik dicht. En zo zijn er helaas nog genoeg voorbeelden.
Ondernemen doe je zelf en niet iedereen kan dat even goed, dat is het risico van ondernemen. Maar liefde en goede aandacht voor de kleine ondernemer is essentieel. Een klimaat waarin ondernemen beloond en gewaardeerd wordt ook. En dat is vandaag de dag niet altijd terug te zien.
Lees ook: Horeca in de lift? ‘Omzetgroei ja, maar winst onder druk door kosten en loonstijging’
