Kaalslag in de winkelstraten? 'Overheid: voorkom het verdwijnen van de middenstand!'

Voor mij is dit wederom het bewijs voor een oude stelling van mij, Als je alles wil managen met een excelsheet zul je vaak op basis van cijfers hele verkeerde conclusies trekken! Je mist gewoon de belangrijke context. Die bakkers, slagers, groenteboeren, cafetariahouders, palingrokers en al die andere kleine ambachtelijke bedrijven die veel energie verbruiken, worden hierdoor ernstig tekort gedaan.

De waarde van dit soort bedrijven is veel meer dan de kille optelsom van afgedragen belasting en btw. In sommige gevallen gaat het zelfs om een stukje cultureel erfgoed. Traditioneel vakmanschap gaat verloren. Bakkersbedrijven die al meer dan 160 jaar bestaan sluiten hun deuren omdat ze de ongekende energiekosten niet meer kunnen opbrengen. De smaakmakers in onze winkelstraten verdwijnen hiermee in een onvoorstelbaar tempo. Personeel verliest werk, de ondernemers zien hun bedrijven ten onder gaan en gaan een zeer onzekere toekomst tegemoet.

Kleine ondernemer heeft meer lokale binding

Je zult maar vijf generaties een goede boterham hebben verdiend en nu moeten stoppen omdat je geen droog brood meer kunt verdienen. Hoeveel persoonlijk leed gaat daarachter schuil? Kun je de schuld en dit risico dan kil neerleggen bij deze keihard werkende ondernemers? Natuurlijk niet! Ook de overheid heeft deze energiecrisis niet kunnen voorzien, laat staan dat zij deze crisis onder controle hebben gekregen. Dan mag je dat ook niet verwachten van kleine ondernemers. Maar het drama is nog veel groter.

Met het verdwijnen van deze kleine ondernemers verdwijnt ook de smaak en geur uit onze winkelstraten. Juist kleine ondernemers maken winkelcentra aantrekkelijk en leefbaar. Naast alle filiaalbedrijven en franchise-organisaties geven kleine zelfstandige ondernemers karakter aan een centrum. Zij zijn doorgaans de trekkers achter de winkeliersverenigingen. De organisatoren van de Sinterklaasintochten en dergelijke. Wat te denken van de sociale functie van die kleine ondernemers? Zij zijn diegenen die zich afvragen hoe het toch met tante Annie gaat, want die hebben ze al drie dagen niet gezien? Ze verzorgen de straat rondom hun winkels. Let maar eens op het verschil tussen hoe de straat eruit ziet bij een kleine ondernemer en bij het groot-winkelbedrijf. Logisch, want die kleine ondernemer heeft veel meer lokale binding dan die filiaalmanager van een grote keten.

Natuurlijk heeft de overheid geen onuitputtelijke geldbron. Vanzelfsprekend moet ook minister Kaag op de centjes letten, maar heeft ze bij het maken van de afweging wel alles in beeld? Het wegvallen van die kleine ondernemers kost volgens mij veel meer dan alleen wat minder inkomsten aan btw, inkomsten- en loonbelasting.

Maatschappelijke kosten wegvallen retail

Wat als we proberen om de maatschappelijke kosten eens te bekijken? Wat betekent het wegvallen van deze winkels voor de leefbaarheid van de buurt? Wat doen leegstaande panden met de aantrekkelijkheid van de overgebleven winkels? Wat is dus het mogelijke sneeuwbaleffect? Welk effect hebben leegstaande panden op verloedering van een wijk en hoe welig ontwikkelt de straatcriminaliteit zich dan? Hoeveel geld moet er dan extra naar politie en maatschappelijk werk? Wat kost de geestelijke opvang van die ondernemers die hun toekomst in duigen hebben zien vallen? En wat gaat straks de herontwikkeling van het winkelgebied kosten om al die lege panden weer te herontwikkelen? Dit zijn nog maar een paar zaken waar vermoedelijk geen ambtenaar aan heeft gedacht. Zelf vrees ik dat deze lijst gemakkelijk nog veel langer zal blijken.

Graag wil ik hierbij een krachtige oproep doen aan consumenten en politiek. Laat de kleine ondernemers niet zomaar verdwijnen. Als ze weg zijn komen ze niet meer terug! Ik voorspel dat we allemaal zullen ontdekken dat die verdwenen winkels toch wel heel erg fijn, aantrekkelijk en nodig waren. Voorkom dat wij straks enorm veel spijt hebben door nu deze kleine ondernemers te steunen met betrokkenheid, een extra aankoop en steun waar mogelijk. En overheid, voorkomen is beter dan genezen. Beter nu investeren in het helpen overleven van deze ondernemers. Al was het maar omdat het ook gewoon mensen zijn en geen regels op een spreadsheet.