Blog Jan Meerman

Financieel herstel voor ondernemers: het tienjarenplan van INretail

Het openingsplan ligt er. De opmerking van demissionair premier Rutte dat versoepeling ook zomaar pas half mei kan plaatsvinden schiet volledig in het verkeerde keelgat. Maar voor het economische herstelplan dat bij het openingsplan hoort, heeft Jan Meerman (ook) nog een paar dringende eisen. En de overheid moet vooral niet alles zelf willen doen. Want, schrijft hij in zijn nieuwe blog, dan gaat er te veel mis.

Jan Meerman (INretail) 16 april 2021

Binnenstad bruisend financieel tien jarenplan I Nretail

Naast een financieel tienjarenplan stelt Meerman de vraag: willen we nog een stad- of dorpshart hebben, waar mensen samenkomen? Volgens hem is rond het centrum (hier in Haarlem) honderdduizenden vierkante meters winkelvloer beschikbaar voor wonen. Foto: ANP.

Winkels mogelijk pas half mei open? Lees mee: INretail furieus over uitlatingen Rutte

‘De financiële situatie van veel ondernemers is op dit moment een heel grote, open wond. Ik maak me zorgen over de financiering. Er komt een economisch herstelplan, daar wordt nu aan gewerkt door het demissionaire kabinet, MKB Nederland en VNO-NCW. Wat INretail betreft moeten twee zaken daarin goed worden geregeld: betaling van de tot nu toe uitgestelde belasting en financiering van de overige schulden die door corona zijn ontstaan. Want het ontbreekt ondernemers voorlopig nog aan liquiditeit.

'Ondernemers moeten zich concentreren op het weer gezond maken van het bedrijf'

Lening voor uitgestelde belasting

Voor de belasting willen we dat de overheid vanaf 1 januari 2022 een tienjarige betalingsregeling mogelijk maakt in de vorm van een lening. En daarvan hoef je als ondernemer de eerste twee jaar niets terug te betalen, zodat je je volledig kunt concentreren op het weer gezond maken van je bedrijf én de noodzakelijke investeringen kunt doen. Want dat zal nodig zijn. Alle belastingschulden uit 2020 en 2021 stapelen zich op tot één lening tegen een rente van 0,001 procent.

Lees ook: Wat houdt 'het openingsplan' precies in?

Herstelfonds voor schulden

Daarnaast moet er een herstelfonds komen voor bijvoorbeeld schulden bij leveranciers en verhuurders. Wij denken dat het ondernemers niet gaat lukken om voor die schulden financiering bij de banken op te halen. Als je daar nu komt kijkt een bank naar je bedrijf op basis van de resultaten van 2020 en dat ziet er niet goed uit. Daarom een fonds, iets als de oude NMB bank. Bijvoorbeeld via een organisatie als Qredits. Zij bieden die financieringsmogelijkheid nu al aan. Ze hebben er de mensen voor en het juiste systeem. Want voordat je als overheid een bank hebt opgericht, ben je weer een half jaar verder.

'Schuldeisers beginnen echt zenuwachtig te worden: wanneer worden de rekeningen betaald?'

Eerste twee jaar aflossingsvrij

Dus, politiek: de schuldenberg is echt te groot geworden. Ik verwacht uiterlijk half mei de uitspraak dat er een herstelfonds komt, waarin ondernemers hun schulden gefinancierd krijgen tegen een gunstige regeling. Niet renteloos, maar wel een normale rente, niet tegen tien procent. Een tienjarige, achtergestelde lening. Bij voorkeur ook hier de eerste twee jaar aflossingsvrij. Want ik hoor het overal: schuldeisers beginnen echt zenuwachtig te worden: wanneer worden de rekeningen betaald?

Lees ook: Deze nieuwe wet kan voorspelde golf aan faillissementen voorkomen

Binnensteden weer gezond

Hiernaast moet in het herstelplan veel aandacht zijn voor de vraag hoe we de binnensteden weer gezond krijgen. Dat was voor corona al nodig, maar de crisis heeft die situatie alleen maar verergerd. Ik kijk dan verder dan retail alleen. Het gaat ook om horeca, ambachten, kunst, cultuur. We hebben een groot plan nodig voor vitale dorpskernen, net als een klimaatplan.

Dit is een maatschappelijke vraag: in wat voor type land willen wij leven? Willen we nog een stad- of dorpshart hebben, waar mensen samen willen komen? Nu is er in veel binnensteden leegstand, verloedering. Vroeger concentreerde zich alles in en rond het hart van de stad: winkels, horeca, pleinen, maar ook ambachten, kleine industrie, universiteiten, overheidsinstanties, supermarkten. Alles wat nu meestal naar de buitenkant is verhuisd. Hoe krijgen we dat weer terug? Het risico van verpaupering van de binnenstad ligt op de loer.

'Als je het wonen geïntegreerd bekijkt, dan hebben we misschien wel honderdduizenden vierkante meters winkelvloer in de aanbieding'

Maak van winkels (weer) woningen

Het is ontzettend belangrijk dat de overheid hardop uitspreekt dat binnensteden bruisend moeten worden gehouden. En laat mensen ook zo dicht mogelijk bij dat stadshart wonen, waar ze alles bij de hand hebben voor woongenot: parken, bioscopen, theaters, restaurants en mooie winkels.

In Nederland hebben we een woonprobleem? Ik heb al op diverse plekken neergelegd: als je het wonen geïntegreerd bekijkt, dan hebben we misschien wel honderdduizenden vierkante meters winkelvloer in de aanbieding. Een bruisend binnenstad heeft aanloopstraten waarin je leegstaande of niet florerende winkels kunt ombouwen – wij noemen het omkatten - tot woningen.

Overheid, doe niet alles zelf

Ik merk dat de politiek ook voor zo’n alles omvattend herstelplan is. Er is al een breed draagvlak. Maar de overheid moet niet alles zelf willen uitvoeren. Daar gaat zoveel mis. Laat het door een organisatie uitvoeren die commercieel denkt, gecontroleerd door een stevige raad van commissarissen. De overheid moet ervan af dat ze alles zelf doen. Dat soort denken is zo ouderwets.

Jan Meerman

Algemeen directeur INretail

Jan Meerman is algemeen directeur van INretail, de brancheorganisatie voor non-food retail met 13.000 leden in Nederland.

Hij schrijft tweewekelijks een blog voor De Ondernemer.

Alles over, voor én door ondernemers in je mailbox.

Ontvang twee keer per week onze nieuwsbrief met inspirerende ondernemersverhalen en informatieve artikelen.

Alle expertblogs op deondernemer.nl worden op persoonlijke titel gepubliceerd. De standpunten en meningen van de expertbloggers komen niet noodzakelijk overeen met die van De Ondernemer.