'Brexit-jaar van twee extreme uitersten'

De Britse economie is het tweede kwartaal van dit jaar met 4,8 procent gegroeid. Voor wat het waard is, aangezien veel indicatoren door de pandemie een beetje van slag zijn en een vertekend beeld kunnen geven. Het Verenigd Koninkrijk was vergeleken met veel andere Europese landen vrij diep gezakt en kon dus ook weer flink groeien. Voor zowel optimisten als pessimisten is er op dit moment wat te halen in de laatste economische cijfers.

Britse bedrijven in de uitverkoop

Het aantal overnames van Britse bedrijven door buitenlandse partijen is in veertien jaar niet zo hoog geweest. Een combinatie van een zwakkere pond en lager gewaardeerde bedrijven vanwege onzekerheden rondom Brexit en Covid-19 maken Britse ondernemingen een aantrekkelijke prooi voor buitenlandse partijen.

Vooral de grote verhalen halen de voorpagina’s, private equity-clubs die voor miljarden supermarktketens of aerospace-bedrijven willen overnemen. Dat is natuurlijk maar het topje van de ijsberg, want ook in het mkb zijn er veel bedrijven die al een paar jaar worstelen en voor buitenlandse partijen een koopje kunnen zijn.

De Britse regering speelt ondertussen een mooi-weer-show en bestempelt dit soort overnames steevast als een bewijs van vertrouwen in de Britse economie. ,,Zie de miljarden het land in stromen.” Ik vrees dat de werkelijkheid toch wel iets complexer is.

Er zit een wereld van verschil tussen enerzijds een Amerikaans bedrijf dat voor een miljard in het VK pompt om daar een nieuwe productielijn op te zetten en anderzijds een bedrijf dat voor een miljard een Brits bedrijf koopt, dit flink saneert en de winst naar de VS laat stromen. In beide gevallen stroomt er op papier een miljard het land in, in de praktijk is dat laatste scenario waarschijnlijk per saldo negatief voor de Britten.

Dat hoeft Nederlandse bedrijven natuurlijk niet in de weg te zitten hetzelfde te doen. Ik word regelmatig benaderd door Nederlandse ondernemers die juist nu ook naar het VK willen komen. Omdat de Britse concurrent in zwaar weer zit, omdat de markt juist nu ineens klaar voor ze is of omdat die Brexit in hun geval weinig verschil maakt.

Lastige tijden voor ondernemers

Er komen ook nog vreemde tijden aan, vol met nieuwe complicaties en onzekerheid. En sommige ondernemers gedijen daar juist goed bij.

Vanaf 1 oktober komt er extra papierwerk en controle kijken bij de import van dierlijke en plantaardige producten. En veel schappen in de winkels zijn nu al leeg. Dan komen daar in januari nog extra categorieën bovenop en vanaf maart ook de volledige controle op levende dieren en planten met laag risico.

Vooral de controles op levende dieren gaan nog problemen opleveren. Er is een groot tekort aan veeartsen om keuringen uit te voeren. Britten die diergeneeskunde gaan studeren doen dat om pootjes van honden te kunnen verbinden in een dorpspraktijk, niet om slachtvee klaar voor transport te inspecteren. Veel veeartsen kwamen uit andere delen van Europa en die zijn vertrokken of komen nu de gaten niet meer opvullen.

Breuken in de supply-chain

De beslissing om tweeduizend chauffeurs van het leger in te zetten voor bevoorrading van winkels zal weinig zoden aan de dijk zetten aangezien het tekort op 100.000 chauffeurs wordt geschat. En die combinatie van import- en logistieke perikelen krijgt steeds grotere gevolgen.

Aannemers willen geen offertes meer opstellen voor klussen die niet meteen beginnen omdat de materiaalkosten enorm onvoorspelbaar zijn geworden. Het tekort aan bouwvakkers bemoeilijkt zowel de nieuwbouw als het verbouwen van huizen. Fastfoodketen KFC heeft aangegeven de komende tijd sommige producten niet te kunnen verkopen wegens tekorten aan zowel ingrediënten als verpakkingsmateriaal.

De optelsom van al dat soort specifieke effecten zullen we terug gaan zien in de cijfers voor de laatste twee kwartalen. De eerste helft van dit jaar heeft laten zien dat de economie snel kan herstellen van de pandemie. Het is gelukkig geen reguliere recessie.

Toch zit zo’n 5 procent van de werknemers nog thuis in ‘furlough’ en ligt het aantal gewerkte uren nog 7 procent lager dan voor de pandemie. Het einde van zowel de restricties als de steunmaatregelen betekent waarschijnlijk een selectieve sterke groei in bepaalde sectoren tegelijk met een toename van faillissementen en werkloosheid in andere sectoren. Het wordt nog een stormachtige tweede helft.