Blog Lennard van Otterloo
Onze man in Londen: 'Brexit is niet een moment, maar een proces'
Nu de Brexit-deal aan beide zijden is goedgekeurd zouden knelpunten opgelost kunnen worden. Reken er maar niet op, zegt onze man in Londen Lennard van Otterloo. Sterker nog, een aantal zaken zullen nog lastiger gaan worden.

,,Het afwijken van EU-standaarden en regels is voor de Britten een doel op zich geworden.'' Foto: Shutterstock
De Brexit-deal is nu ook aan de EU-kant goedgekeurd, dus kan er enigszins opgelucht adem gehaald worden. Die ‘No Deal’ is nu echt, zeker, definitief van tafel. Nu kunnen ook de twintig commissies met specialisten uit de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk worden opgetuigd om toezicht te houden op de werking van het verdrag op twintig verschillen gebieden. Ook om eventuele knelpunten op te lossen.
Liever op voorpagina’s van schreeuwerigste Britse kranten
Een aantal Britse sectoren hebben hun hoop op dat oplossen gevestigd. Zowel de CBI (het Britse equivalent van VNO-NCW), de British Chambers of Commerce, als de Food and Drink Federation hebben de wens uitgesproken dat er nu snel iets gedaan wordt aan het oplossen van knelpunten door verder overleg.
''Ik zou er dus niet op rekenen dat plooien gladgestreken gaan worden, integendeel''
Als je het mij vraagt tevergeefs. De Britse regering heeft weinig te winnen in onderhandelingen en haalt liever de voorpagina’s van de schreeuwerigste Britse kranten met symbolische gevechten. De visserijrel rond de Kanaaleilanden is daar een voorbeeld van. Ik zou er dus niet op rekenen dat plooien gladgestreken gaan worden, integendeel.
Serieuze importcontroles aan de Britse kant
We weten dat er nog serieuze importcontroles aan de Britse kant ingevoerd gaan worden. Aanvankelijk zouden per 1 april in fases nieuwe regels gaan gelden voor de import van planten, levende dieren, dierproducten en voedsel met een verhoogd risico zoals gehakt en worstjes. Die zouden allemaal vergezeld moeten gaan van extra douaneformaliteiten. Vanaf 1 juli zouden die controles verscherpt gaan worden met fysieke inspectieposten.
Aangezien er teveel nog niet op tijd klaar was, van procedures en computersystemen tot veeartsen en controleposten, zijn die deadlines verschoven naar respectievelijk 1 oktober en 1 januari. De inspectie van levende dieren en planten met een laag risico is zelfs doorgeschoven naar maart 2022.
Of die deadlines blijven staan, daar durf ik geen geld op in te zetten.
Boven: een boze Franse visser bij het Britse Kanaaleiland Jersey. Foto: Getty
Divergeren om het divergeren
Het had voor het VK relatief makkelijk kunnen blijven. Als ze er voor shadden gekozen om hun standaarden en regelgeving grotendeels gelijk te houden met de EU, dan hadden veel van deze belemmeringen niet bestaan.
Helaas is er voor ideologie boven pragmatisme gekozen en dat zal voorlopig niet veranderen. Het afwijken van EU-standaarden en regels is een doel op zich geworden en is pas net goed begonnen. Al is het alleen maar om achteraf te kunnen beweren dat die hele Brexit een doel had.
Ramp voor bestaande businessmodellen van techbedrijven
Op dit moment zijn bijvoorbeeld de data- en privacy regels zoals de AVG nog gelijk zodat klantgegevens nog eenvoudig de grens kunnen passeren. Een breuk zou een ramp zijn voor de bestaande businessmodellen van techbedrijven. Niet de Facebooks van de wereld, die redden zich wel, maar wel de startups en scale-ups, marketingbedrijven, analyticstools en hun klanten die belang hebben bij vrij verkeer van data. Niet voor niets is dit de eerste keer dat een EU handelsovereenkomst een apart hoofdstuk voor digitale handel heeft.
Toch zie ik het een paar mensen rond de regering het wel bedenken dat al de privacybescherming maar belemmerend werkt en dat een verzwakking ervan een economische impuls zou geven. We hebben de afgelopen jaren wel vreemdere dingen gezien.
''Als de regels grotendeels hetzelfde blijven, hoef je je producten niet aan te passen, hooguit een extra keer laten certificeren''
UKCA-keurmerk in principe vanaf 1 januari verplicht
Het meest concrete waar we divergentie misschien snel gaan merken is het nieuwe UKCA-keurmerk. Zeg maar de Britse variant van het CE-keurmerk. Dat is nu nog optioneel maar wordt in principe vanaf 1 januari verplicht. Aan dubbel labelen, CE én UKCA, ontkom je als producent niet. Maar, als de regels grotendeels hetzelfde blijven, hoef je je producten niet aan te passen, hooguit een extra keer laten certificeren. Iedereen die goederen naar de Britse markt stuurt moet hier nu goed naar kijken en ook toekomstige wijzigingen in de gaten blijven houden.
Ook nieuwe post-Brexit-regels kunnen volgend jaar alweer veranderen
Denk niet dat nu de Brexit overeenkomst geratificeerd is, het ook afgelopen is met Brexit. Brexit is niet een moment, maar een proces. Ook de nieuwe post-Brexit-regels kunnen volgend jaar alweer veranderen en voor wie het VK een belangrijke markt is doet er goed aan de ogen open te houden. Via de exportpagina van het Brexitloket, bijvoorbeeld.