Martin Hersman: 'Investeer nu in vitaliteit, anders ben je te laat'

Ik had ooit een inspirerend gesprek met een oudere man en hij had een wijze uitspraak, waarmee ik vaak word geconfronteerd: ,,Als je wacht tot je er klaar voor bent, ben je te laat." Een zin die ik eerst niet begreep. In de loop der jaren begint deze uitspraak bij mij te landen. Het is een beweging die ik bij veel mensen en in veel situaties terug zie komen.

Het begint bijvoorbeeld al klein en dichtbij. Als je je kinderen iets wilt bijbrengen over drank, blijken ze al jaren stiekem aan de Hugo (goedkoop alcoholisch drankje, red.) te zitten. Ook met gesprekken in mijn vriendenkring. Ik overwoog een tijdje geleden dan toch maar om bitcoins te gaan kopen, maar ze blijken al te duur te zijn. De jonge zoon van een vriend van mij investeert er sinds jaren in en heeft een dikke auto van de winst kunnen kopen.

De oplossing ligt in fit worden met de bijbehorende doelen

De uitspraak van de oude wijze man wordt vaak bij belangrijke beslissingen zichtbaar. Als mens hebben wij de neiging om beslissingen uit te stellen. Met een mooi woord noemt men met dat ook wel ‘procrastinatie.’ Dan klinkt het chique en minder erg.

Wij doen aan uitstellen omdat ons brein liever kiest voor makkelijke taken. We kiezen liever voor 'korte termijn fijn'... Maar dat leidt tot 'lange termijn pijn'. We zijn in de geschiedenis al vaker gewaarschuwd voor het gevaar van te laat reageren. Ook beschavingen komen en gaan. Net zoals de Grieken en Romeinen zijn we als Nederlanders een supermacht geweest. We staan er nu best oké voor, maar we zijn enorm kwetsbaar. Tegelijk nemen we niet de tijd om te vertragen en vooruit te kijken.

We zijn in Nederland en heel West-Europa aan het vergrijzen. Onze actieve werknemer is nu gemiddeld 42 jaar oud en binnen tien jaar heeft de gemiddelde werknemer een leeftijd van 50 plus. In Nigeria ligt dat bijvoorbeeld onder de 25 jaar. Om te zorgen dat we ook over een aantal jaar of decennia nog de concurrentie met die economieën aan kunnen, moeten we nu al vooruit kijken. De oplossing ligt niet in massaal voortplanten of immigratie, maar in fit worden met de bijbehorende doelen.

Als mensen minder fit zijn neemt hun vermogen tot het nemen van initiatieven af

In de meeste organisaties in Nederland geldt de regel dat ruim 70 procent van de uitgaven aan mensen wordt besteed. Dus wat is de les? Wacht niet tot jij of jouw mensen hun fitheid verliezen. Het is wetenschappelijk aangetoond dat als mensen ouder worden en minder fit zijn, hun vermogen tot het nemen en ontplooien van initiatieven afneemt. Wacht dus niet op deze afname of dat andere fysieke of mentale negatieve gevolgen de overhand nemen. Investeer nu en maak een plan met een deadline.

Ook over het vooruitlopen kwam ik laatst een goede anekdote tegen. In de tuin van een kerk in Lisse zag ik laatst een bord met de tekst: ‘Vermijd de kerstdrukte, kom nu naar de kerk’. Die boodschap is superrelevant; vermijd de drukte bij het UWV, investeer nu in jezelf en in jouw mensen. Want fit is het nieuwe rijk.