'Wat is in deze tijd nog normaal, en wat is nog gewoon?'

Pre-covid was normaal een ander woord voor saai, gewoon, burgerlijk, doordeweeks, grijs en grauw. Niet iets waarmee je te koop liep: ‘Lekker normaal, zèg!’ Op de Coöp en Spar na natuurlijk, die met het licht afwijkende huismerk g’woon toch een beetje ongewoon doen. Maar Covid heeft een streep gezet onder onze gewoonlijke afwijzing van normaal. Normaal is fijn geworden. Sterker nog, normaal is heel bijzonder.

In de afgelopen weken werden in alle media euforische bezoekers aan het woord gelaten, die ‘eindelijk weer’ op een terras mochten zitten, of met een select groepje gelukkigen een voetbalwedstrijd of zelfs het Songfestival mochten bezoeken. Op de onvermijdelijke vraag van de verslaggevers: ‘Hoe voelt dit nou?’ roepen alle geïnterviewden als bij toverslag euforisch uit: ‘Dit is zo heerlijk! Het voelt gewoon als normaal.’

Terug naar normaal is sinds april vorig jaar ook een bezweringsformule van onze demissionaire regeringsleiders geworden. Het was natuurlijk niet normaal om de bevolking op te sluiten vanwege de komst van een besmettelijk virus. Zeker omdat diezelfde regeringsleiders het tien jaar lang normaal vonden om te bezuinigen op de volksgezondheid, om het aantal IC-bedden te verlagen en om ziekenhuizen te sluiten. De jammerlijke gevolgen van dat beleid vroegen om ongewoon ernstige maatregelen, zoals de coronarekening van de Algemene Rekenkamer laat zien: 29 miljard extra uitgaven aan steunmaatregelen in 2020.

Met meer ziekenhuizen en IC-bedden was het virus natuurlijk niet minder besmettelijk of dodelijk geweest, maar het sturen op het aantal besmettingen en de capaciteit van de IC’s had normaal gesproken minder paniek opgeleverd. Inmiddels vinden we het normaal dat het demissionaire kabinet ons middels het coronadashboard voortdurend wijst op de besmettingscijfers, het R-getal en het aantal mensen dat is gevaccineerd: 8,5 miljoen al, wat bij iedereen onmiddellijk de vraag oproept wanneer we weer een beetje normaal kunnen leven. Gewoon normaal zal het volgens onze Hugo met z’n niet-normale schoenen de komende tijd niet worden, dus heeft hij ‘het nieuwe normaal’ geïntroduceerd, waar we nu met smart met z’n allen op wachten.

En wat het erge is: wat normaal is, weten we eigenlijk allang niet meer.

Normaal levert plaatjes op zoals in dat fotoalbum van die prachtige vakantie in Toscane. De mooie momenten zijn op de kiek gegaan. En dat onthouden we. Weet je nog, schat? Dat leuke Italiaanse ijs-salonnetje in Lucca. Dat zoonlief vervolgens zijn lievelingsknuffelbeer verloor toen hij over de stadswallen rende, en de rest van de middag ontroostbaar was, jengelend op de achterbank van de auto, zijn we gelukkig vergeten. En daar staan we in San Gimignano, op het Piazza del Duomo, prachtig! Gelukkig waren we op dat moment nog geheel onwetend van het feit dat de auto was opengebroken om de geluidsinstallatie eruit te slopen. En kijk nou hier! Hoe blij we op het strand staan van Marina di Carrara staan, in Massa. Die avond liepen we allemaal een voedselvergiftiging op in die geweldig leuke Pizzeria even verderop van het hotel, met die hele aardige ober, die zo met jou zat te flirten.

Misschien moeten we dát normale leven maar parkeren bij die andere prachtige verhalen van toen het leven nog zo normaal en zo gewoon was.

Toen ik afgelopen weekend de stad inliep, schrok ik van de hoeveelheid mensen die als vanouds aan het shoppen waren. Dicht op elkaar, abnormaal gewoon, alsof er niets aan de hand is. Door voortdurend te strooien met woorden als normaal en gewoon wekken we de illusie dat er zoiets als een gewoon en normaal leven bestaat. En dat wat we nu meemaken uitzonderlijk en niet normaal is. Maar is dat wel zo?

COVID heeft natuurlijk veel meer impact op onze samenleving dan de vorige drie pandemieën, maar de meeste mensen van middelbare leeftijd hebben er in de afgelopen twintig jaar al drie meegemaakt: de SARS-uitbraak in 2003, direct daarna de vogelgriep in 2004 en de Mexicaanse griep in 2009. Eigenlijk zou het dus voor iedereen, overheid, scholen, universiteiten, ondernemers, verpleeghuizen, de normaalste zaak van de wereld moeten zijn dat we rekening houden met de uitbraak van een virus. Altijd.

Gewoon in de rij staan, gewoon op je beurt wachten, gewoon nog een appje voor op je smartphone. Ah, weer een virusalert! Prikje halen, doorgaan. Doodgewoon.

Wie moeite heeft met dát nieuwe normaal kan zich melden bij dit revalidatiecentrum.