Devin Schoor
Founder Token Partners
De jonge ondernemer Devin Schoor (24) is een van de expertbloggers van De Ondernemer. Met zijn Token Partners biedt Devin cursussen voor particuliere, professionele en institutionele beleggers over alle relevante onderwerpen met betrekking tot de implementatie van blockchain in het financiële systeem. Devin studeerde bestuurs- en organisatiewetenschappen aan de VU en werkte bij Circle Partners, een administratiekantoor voor beleggingsfondsen.
Met een tas vol contant geld naar de bank fietsen om dat te storten is al lang verleden tijd. En voor ondernemers wordt het steeds moeilijker om contant geld te storten bij de bank door de afname van bankfilialen. Daarnaast nemen de kosten jaarlijks toe waardoor het duurder wordt om contant geld te accepteren. Is contant geld door deze ontwikkelingen ten dode opgeschreven?
Geld is voor iedereen belangrijk, maar wat geld exact is, houdt weinig mensen bezig. Kort samengevat leven we momenteel in een duaal geldsysteem. Enerzijds is er cash geld en anderzijds is er giraal geld. De centrale bank, die nauwe banden heeft met de overheid, heeft het mandaat voor geldcreatie en kan theoretisch onbeperkt geld bijcreëren. Het verschil tussen cash geld en giraal geld betreft echter de dekking. Cash geld is namelijk gedekt door de centrale bank. Giraal geld wordt slechts gedeeltelijk gedekt door het depositogarantiestelsel en wordt beheert door commerciële banken. In de kern is cash geld dus een claim op de centrale bank en giraal geld een claim op een commerciële bank.
De opkomst van crypto
De opkomst van crypto heeft overheden en banken wakker geschud. Zij zagen een nieuw financieel systeem opkomen waar zij geen grip op hebben. Naast alternatieve valuta’s zoals bitcoin kwamen ook zogenaamde “stablecoins” op de cryptomarkt. Dat zijn tokens waarvan de waarde gekoppeld is aan de euro of dollar. Stablecoins staan echter los van het huidige bankensysteem en kunnen rentes opleveren tot wel 20 procent. Hier kunnen banken niet niet tegen concurreren. Het gebruik van stablecoins kan daarentegen wel extra risico’s met zich meebrengen. Deze ontwikkeling gecombineerd met de afname van cash geld geeft overheden genoeg reden om in te grijpen. Daarom zal naar alle waarschijnlijkheid een digitale euro worden ingevoerd. Maar wat is “de digitale euro” precies? Het klinkt namelijk alsof het al bestaat en onbelangrijk is, echter is het tegendeel waar.
De digitale euro
De digitale euro is een CBDC, ofwel een “Central Bank Digital Currency”. Het is dus digitaal geld uitgegeven door de centrale bank. China zal naar alle waarschijnlijkheid de e-yuan tijdens de Olympische winterspelen van 2022 gaan introduceren. CBDC’s maken net als crypto’s gebruik van de blockchain technologie. Het verschil tussen beiden kan echter niet groter zijn. Crypto’s zijn namelijk decentraal waarbij het onderliggende protocol de hoeveelheid bepaald. CBDC’s worden uitgegeven door centrale banken en zij kunnen onbeperkt munten bijprogrammeren. CBDC’s worden daarom niet als cryptocurrency beschouwd.
Lees ook: Crypto: een terugblik op 2021 en een vooruitzicht op 2022
Wat zou de invoering van de digitale euro betekenen?
De invoering van de digitale euro betekent dat cash geld langzaam zou kunnen worden wordt vervangen door een CBDC. Dit zou werkelijk een systeemverandering teweeg brengen. De centrale bank wordt dan voor een groot gedeelte verantwoordelijk voor het financiële systeem en dit kan voordelen met zich meebrengen. Zo krijgen commerciële banken minder macht, mensen krijgen meer toegang tot het financiële systeem en illegale activiteiten zoals witwassen en drugsdealen kunnen worden teruggedrongen. Ook staat het geld in theorie vrij van een financiële crisis omdat het gedekt is door de centrale bank. Echter is het geld niet immuun voor inflatie. Verder zou de overheid tijdens een crisis sneller kunnen ingrijpen en geld naar een specifieke groep kunnen overmaken.
Aan de invoering van de digitale euro zit ook een keerzijde. Door de invoering van de digitale euro zouden overheden en centrale banken namelijk veel macht krijgen. De blockchain technologie maakt het voor centrale banken mogelijk om inzicht krijgen in eenieder zijn of haar uitgavenpatroon. Ook zijn de geldstromingen exact te volgen. Dit zou betekenen dat de privacy sterk in het geding komt. Daarnaast zou de rente op giraal geld sterk kunnen stijgen, wat op den duur zou kunnen leiden tot schulden en faillissementen.
Programmeerbaarheid
De digitale euro heeft daarnaast door de blockchain technologie en smart-contracts de potentie om geprogrammeerd te worden. Wat kun je je hierbij voorstellen? In de kern komt het erop neer dat geld dan feitelijk niet meer vrij-besteedbaar is maar een soort krediet wordt. De overheid zou bijvoorbeeld voorwaarden kunnen stellen aan de besteding van het geld of een tijdslimiet kunnen instellen waarna het geld zijn waarde verliest. Zo kan een overheidssubsidie voor wonen of studie zo geprogrammeerd worden dat het alleen daarvoor gebruikt kan worden. Door middel van een tijdslimiet zou er feitelijk kunnen worden aangestuurd op de economische activiteit. Al met al zouden overheden en centrale banken het gebruik van de digitale euro theoretisch volledig kunnen controleren.
Conclusie
Alles bij elkaar genomen, zou de invoering van de digitale euro veel voordelen met zich kunnen meebrengen. Ook voor ondernemers. Echter zal er er een discussie gevoerd moeten worden over de hoeveelheid macht en invloed die ligt bij overheden en centrale banken. Een belangrijke voorwaarde voor de invoering van de digitale euro zou moeten zijn dat de privacy op een bepaalde manier gewaarborgd moet blijven. Ook de programmeerbaarheid zal gereguleerd moeten worden. Alleen dan zal de digitale euro een succes kunnen zijn.
