Wesley Terhaerdt
Advocaat
Wesley Terhaerdt is advocaat bij Bierman Advocaten en begeleidt ondernemers die te maken hebben met een problematische schuldenlast. Ondernemers met vragen kunnen geheel vrijblijvend contact met hem opnemen via terhaerdt@bierman.nl.
Gevolgen van een faillissement: jouw vordering blijft onbetaald
Wanneer een onderneming door de rechtbank failliet wordt verklaard, betekent dit dat zij niet meer in staat is om aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Heb je als leverancier producten geleverd, maar nog niet betaald gekregen? Dan kun je jouw vordering indienen bij de curator. Helaas is de kans erg klein dat de curator nog een deel van jouw vordering kan uitkeren.
Lees ook: Dreigend faillissement? Vier tips voor ondernemers in zwaar weer
Als leverancier ben je meestal slechts een zogenoemde ‘concurrente schuldeiser’ en dat betekent dat de vorderingen van schuldeisers die hoger in rang zijn (de zogenoemde ‘preferente- en boedelschuldeisers’, zoals de Belastingdienst of het UWV) vóór de vordering van de leverancier komen.
Uit cijfers van het CBS blijkt dat het percentage van uitkeringen aan ‘concurrente schuldeisers’ in de afgelopen tien jaar is gedaald van grofweg 5 % toen naar zo’n 2% nu
Hoe voorkom je er als leverancier dat je met lege handen achterblijft?
Uit cijfers van het CBS blijkt dat ‘concurrente schuldeisers’ slechts in 2% van de faillissementen hun volledige vordering betaald krijgen. Dat is geen prettig vooruitzicht, maar gelukkig heb je als leverancier drie manieren om ervoor te zorgen dat jouw schade (enigszins) beperkt blijft.
1. Eigendomsvoorbehoud
2. Recht van reclame
3. Verrekening
Eigendomsvoorbehoud
Wanneer je goederen gaat leveren aan een afnemer is het een must om een eigendomsvoorbehoud overeen te komen. Dat kan in de overeenkomst zelf of in de algemene voorwaarden van jouw onderneming. Let er in het laatste geval wel op dat je de algemene voorwaarden vóór het sluiten van de overeenkomst aan jouw afnemer ter hand hebt gesteld.
Lees ook: Dit kan de reddingsboei zijn voor ondernemers met een problematische schuldenlast
Met een eigendomsvoorbehoud blijf je als leverancier eigenaar van de door jou geleverde goederen, tot het moment dat al jouw openstaande vorderingen zijn betaald. Is jouw afnemer failliet en zijn nog niet alle facturen betaald, dan heb je door het eigendomsvoorbehoud de mogelijkheid om de door jou geleverde goederen op te halen. Jij bent tenslotte nog de eigenaar van de geleverde goederen. Het is van belang om een beroep op het eigendomsvoorbehoud zo snel mogelijk na het faillissement bij de curator kenbaar te maken. De curator zal het eigendomsvoorbehoud beoordelen en jou in de gelegenheid stellen om de goederen op te komen halen. Voor zijn werkzaamheden in dit kader zou de curator een kleine vergoeding kunnen vragen (een zogenoemde “boedelbijdrage”).
Recht van reclame
Heb je als leverancier geen (geldig) eigendomsvoorbehoud afgesproken, dan kun je jouw schade proberen te beperken door een beroep op het recht van reclame. Anders dan met een eigendomsvoorbehoud, hoeft een recht van reclame niet in de overeenkomst of in de algemene voorwaarden te zijn opgenomen. Het recht volgt uit de wet.
Het recht van reclame geeft jou als leverancier de mogelijkheid om verkochte en geleverde goederen terug te vorderen (“te reclameren”) als deze niet tijdig door jouw afnemer zijn betaald. Is jouw afnemer failliet en zijn er nog onbetaalde goederen bij de afnemer aanwezig, dan kun je bij de curator schriftelijk een beroep doen op het recht van reclame. Daarmee eis je de onbetaalde producten bij de curator op, waarna de curator jou in de gelegenheid zal stellen de goederen op te komen halen. Zo kun je de schade als gevolg van het faillissement beperken.
Let op: bij het recht van reclame is een snel optreden noodzakelijk. Een beroep op het recht van reclame is namelijk enkel mogelijk binnen zes weken na de vervaldatum van de factuur en binnen zestig dagen na de dag waarop de goederen zijn geleverd.
Verrekening
Wanneer je goederen hebt geleverd aan jouw afnemer, maar ook goederen of diensten van deze partij hebt afgenomen, kan het zo zijn dat je tegelijkertijd een vordering én een schuld hebt. In dat geval is het in principe mogelijk om jouw schuld te verrekenen met jouw vordering. Deze mogelijkheid bestaat zowel in als buiten faillissement, maar in het geval van een faillissement is het verrekeningsrecht wettelijk uitgebreid. Zo voorkom je dat je in de situatie terecht komt dat je jouw schuld hebt betaalt, terwijl jouw vordering – door de concurrente positie – niet wordt voldaan.
Wil je in het geval van een faillissement de mogelijkheid hebben om te verrekenen? Sluit verrekening dan niet uit in de afspraken met jouw afnemer. Check de overeenkomst en de algemene voorwaarden van jouw wederpartij (als die van toepassing zijn) op een verrekeningsverbod en laat een dergelijke bepaling geen onderdeel zijn van de overeenkomst.
BTW terugvragen
Wanneer je goederen of diensten levert, ben je in principe verplicht om een factuur te versturen. De btw die vermeld staat op de factuur dien je direct aan te geven en te betalen. Je betaalt de btw dus geregeld vóórdat je de btw daadwerkelijk hebt ontvangen. Is jouw afnemer vervolgens (door een faillissement) niet in staat om de factuur te betalen, dan heb je onterecht btw afgedragen en kun je de btw bij de Belastingdienst terugvragen. Voorwaarde is wel dat de vordering ‘oninbaar’ is. Dit is het geval één jaar na de vervaldatum van de factuur. Via deze weg kun je de schade in zekere zin toch nog enigszins beperken.
