Blog Maatregelen

Hans van Tellingen: 'Kabinet, red de winkelier en sta afhalen aan de deur toe'

Een oproep aan het kabinet, van Hans van Tellingen. 'Denk creatief. Denk als een ondernemer. Red de winkelier. En red de samenleving. En ga de winkelier niet beletten om überhaupt te kunnen ondernemen.' Als het aan Hans ligt wordt afhalen aan de deur bij winkels officieel toegestaan.

Van onze redactie 16 december 2020

Winkelstraat lockdown corona crisis

Op het raam van een cafe die gesloten is vanwege de lockdown, hangt een verhuurbord. Met de tekst, Binnenkort te huur - horecamakelaardij Rutte & de Jonge. Foto: ANP.

Afgelopen maandagnacht zette ik dit bericht op verschillende sociale media:Afhalen aan de deur (van de winkel). Dát is pas een goed idee. Ga ervoor. Toch veel fijner dan al die busjes in de straat?’ Het was de nacht ná de toespraak van premier Rutte. De toespraak waarin hij een harde lockdown aankondigde. Die vrijwel meteen inging. Naast de horeca, die al dicht was, gaan onder andere ook de scholen én de ‘niet-essentiële’ winkels op slot.

Geen dwangbuis

Nu zijn Nederlanders meestal geen actievoerders. Maar Nederlanders zijn vaak wél uiterst creatief met het vrijelijk omgaan met de regelgeving. ‘Gedogen’ is dan ook het ultieme Nederlandse woord. En als iets net wel mag of als iets net niet ‘mag’, dan gebeurt het sowieso. Dat is nu eenmaal onze volksaard. En onze premier weet dat ook. De Nederlander is namelijk niet in een dwangbuis van lockdownmaatregelen weg te stoppen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat ook de branche-organisatie InRetail een verzoek tot ‘afhaalmogelijkheden aan de deur van de winkel’ indiende bij de regering.

Retailers, die soms 20 tot 30% van hun jaarlijkse omzet in de decembermaand dienen te halen om te kunnen overleven, worden met deze maatregelen ernstig beknot in hun bedrijfsvoering. En kunnen met de dwangmaatregelen van de overheid ook over de rand van het faillissement geduwd worden. En dat is onwenselijk.

Lees ook: Regels aangescherpt voor 'essentiële' winkels als Action en HEMA

Alleen steunpakketten zijn niet voldoende

Online bestellen en thuisbezorgen is meestal geen optie voor de kleine ondernemer. Dat is überhaupt al een grote logistieke uitdaging. Maar nu in dit jaargetijde, en al helemaal met de lockdown, zitten de bezorgdiensten al propvol. En kunnen zij niet nog meer bestellingen aan. Hoe kan de kleine winkelier/ondernemer/retailer nu dan toch aan een beetje noodzakelijke omzet komen? Want steunpakketten zijn welkom. Maar zonder omzet kan geen enkele onderneming voortbestaan. En al helemaal niet als de ingekochte voorraden niet verkocht kunnen worden. Alleen ‘steunpakketten’ zijn niet voldoende.

De maatschappij kan veel meer -verantwoord- open dan menigeen denkt

Nu lijkt het coronadebat in Nederland, en ik heb er al veel over geschreven, soms te bestaan uit twee groepen: die van de toch wat doorgedraaide complotdenkers. Én die van de lockdownfanatici, die ons het liefst continu thuis houden om de verspreiding tegen te gaan. Beide groepen zijn mijns inziens te extreem. En begeven zich buiten de realiteit. De meeste mensen, en ook ik, bevinden zich echter tussen beide extremen in. Waarbij ik mij wel degelijk scherp en kritisch uitlaat over de coronamaatregelen. Maar dat doe ik wél onderbouwd. En ook ‘binnen de lijntjes’.

Nu hoef ik niet perse de straat op om te demonstreren. Maar ik verbaas mij wél over het feit dat de gematigde critici zo weinig van zich laten horen. Want zijn veel maatregelen eigenlijk wel nodig? En werken deze juist niet contraproductief? Kunnen we eigenlijk niet veel meer open qua maatschappij? En leidt dat, als je dat slim doet, juist tot minder doden aan Covid dan dat je van lockdown naar lockdown schuttert? Zoals nu het geval is? Ik schreef er, onder andere, dit over. Een veel gelezen artikel. Dat ook langzaam opgepikt wordt door de landelijke media.

Een lockdown heeft vrijwel geen enkele impact, heeft dus geen zin, zo is te lezen in onder andere dit peer reviewed artikel van The Lancet. Een lockdown wordt zelfs door de WHO (World Health Organization) ontraden. Een lockdown leidt juist direct (hoe langer de epidemie duurt, hoe meer ouderen overlijden) en indirect (alle gevolgschade, onder andere zelfmoorden) tot meer overlijdens. Een lockdown is daarom mijns inziens geen goed idee.

Lees ook: INretail: 'Maak bestellingen ophalen bij winkel mogelijk'

Er is hoop voor de retail

In een ander artikel scheef ik het volgende: ‘Mensen zijn veerkrachtig. En gaan weer consumeren. Winkeliers gaan daarvan profiteren. Net als horecaondernemers en vastgoedeigenaren. Het oude normaal is sneller terug dan menigeen denkt’.

En ach, eigenlijk zag je nu daarvan het bewijs al. In de winkelstraten kwamen de laatste tijd weer bezoekers. Omdat zij het leuk vinden om met elkaar op stap te gaan en te consumeren. En een half uur in de rij staan voor bijvoorbeeld de Zara vormt voor sommigen geen enkel beletsel. Winkelen is een wezenlijk onderdeel van menselijk gedrag.

Maar help de ondernemers door de winkel een beetje te mogen openen

Winkeliers redden het alleen als zij toch wat omzet kunnen genereren. Action, HEMA en Wibra hebben daarom vandaag alweer de winkels open gedaan. Omdat ook zij essentiële drogisterij-producten en schoonmaakmiddelen verkopen. Tja, de branchevervaging ‘is a bitch’. Maar het kabinet en de Tweede Kamer willen deze heropeningen beletten. En voeren (zojuist) een verbod in. Maar in plaats van solidariteit te tonen aan de andere, vaak lokale, ondernemers (door Action, HEMA en Wibra te dwingen hun deuren te sluiten), toon je pas écht solidariteit als juist de andere lokale winkels óók -een beetje- open mogen.

Lees ook: Dit zijn alle steunregelingen voor ondernemers op een rij

Marktkraampjes

En het grappige is, dat mogen ze in feite al. Want ambulante handel is wél toegestaan. Dat wordt blijkbaar wel als coronaproof beschouwd. Een kraampje voor de deur van de winkel (of op een plein in de buurt) moet dan ook mogelijk zijn. Een plek waar je -op een afgesproken tijdstip zodat er gegarandeerd geen grote drukte ontstaat- de bestelde producten ophaalt. En die producten kun je dan van tevoren online (of anders telefonisch) bestellen. Dit is win-win. Er resulteert geen drukte. En de winkelier kan toch omzet creëren. Het wordt ook wel click and collect genoemd. Of anders BOPIS, Buy Online Pick Up In Store.

Een andere mogelijkheid is dat een leegstaande winkelruimte wordt ingericht als afhaallocatie met de bestelde spullen van meerdere winkeliers uit de betreffende winkelstraat.

Politici ook loon inleveren?

Denk dus creatief. Denk als een ondernemer. Red de winkelier. En red de samenleving. En ga de winkelier niet beletten om überhaupt te kunnen ondernemen. En verder stel ik voor dat politici die horeca, winkels en evenementen verbieden ook een tijd afstand doen van hun eigen inkomsten. Een maand of negen? Want dán doen we het wél ‘samen’. En al zou het maar één maand zijn, het kweekt in ieder geval meer goodwill.

(Blog gaat door onder foto)

Webshops en thuisbezorging

Want zoals al eerder gemeld. Webshops kunnen op dit moment de bestellingen niet aan. Het is één grote logistieke chaos. Daarbij lijden de meeste webshops, ja ook nu in dit COVID-jaar, verlies. Zij betalen dus ook geen winst-/vennootschapsbelasting. En dus verdwijnt de omzet van onze lokale winkeliers naar de webshops. En daar profiteert onze schatkist ook niet van. En al helemaal niet als de omzet wegvloeit naar Amazonachtigen en het Chinese Alibaba (en de veertig rovers).

Het zou de webshops ook sieren als zij met een solidariteitstaks hun extra omzet afstaan aan de fysieke, lokale winkeliers. Want het coronabeleid introduceert ongewenste winnaars die de omzet van de lokale winkeliers in feite afnemen.

Zonder goed functionerende retail ook geen goede gezondheidszorg

Politici lijken niet zo veel feeling voor retail te hebben. Er werken een slordige 850.000 mensen in deze sector. Deze is daarmee een grote banenleverancier. Zouden politici dat beseffen? De winkelbranche is, in weerwil van allerlei rampspoedverhalen de afgelopen jaren, een nog steeds grotendeels winstgevende sector. In de retail wordt geld verdiend. En zonder belastinginkomsten uit deze sector kan de overheid ook niet functioneren. Zonder belastinginkomsten kunnen immers ook geen ambtenaren-, ministers- en burgemeesterssalarissen betaald worden. En is er ook geen geld voor onderwijs en goede gezondheidszorg. Met alle gevolgen van dien. Ik schreef er in mei al over op de site van De Ondernemer.

Koop een nieuwe outfit en spendeer in de horeca en aan evenementen

In de retail hebben de branches, mode, schoenen, sport en reizen het moeilijk. Koop daarom een nieuwe outfit is de boodschap (als het wordt toegestaan). Koop daarom ook een prachtig paar schoenen. Vervang uw hockeystick. Of een ander sportitem. Het liefst bij uw lokale winkelier. En ga, zodra het weer kan, uit eten en de kroeg in. Dat is ook goed voor uw humeur en uw vriendschappen en uw (liefdes)relatie. En als er in de lente weer evenementen zijn? Boek een ticket. Vier feest. Vier het leven. Vier uw bestaan. Ik kan niet anders. En ik doe ook niet anders. Volgt u mij in dit streven?

Hans van Tellingen

Directeur/eigenaar winkelcentrumonderzoeker Strabo bv

Hans van Tellingen is geograaf en regioloog, en directeur/eigenaar van winkelcentrumonderzoeker Strabo bv. Hij is hoofdauteur van ‘Waarom Stenen Winkels Winnen’. Meer info over dit boek: https://strabo.nl/waarom-stenen-winkels-winnen. Hans schrijft vaak blogs voor onder meer De Ondernemer, Elsevier Weekblad, Retailtrends, OpinieZ en Stadszaken.