Barista in je thuiskantoor: zo zet je de lekkerste koffie

Koffiemachines voor particulieren variëren in prijs van 100 euro tot zo'n 6.000 euro. Geldt hier: hoe duurder, hoe beter? Joost Leopold, eigenaar van De Koffieschool in Utrecht die bedrijven en particulieren adviseert over alles wat met koffie te maken heeft, licht in de Volkskrant toe: ,,Duurdere apparaten kunnen vaak wat meer. Vergelijk het met een muziekinstallatie. Een hifi-setje is prima. Maar wanneer je de bass wilt aanpassen en de hoge tonen wilt beïnvloeden, dan heb je meer geavanceerde apparatuur nodig. Bij koffiemachines is dat net zo. Hoe duurder het apparaat, hoe meer mogelijkheden er zijn om de koffie naar je smaak aan te passen."

De beste koffiemachines per prijsklasse

,,Met apparaten vanaf 600 euro zet je aardige espresso', vertelt Joost Leopold. 'Al is de smaak nog niet consistent. Doordat de watertemperatuur in deze apparaten fluctueert zal het eerste kopje bitter smaken en het laatste zuur. Ook is de stoomkracht voor cappuccino's beperkt. Vanaf 1.600 euro krijg je meer stabiliteit en stoomkracht. Vanaf 2.600 euro hebben apparaten zeer goede temperatuurstabiliteit, en zijn ze daardoor ook geschikt om dagelijks grote hoeveelheden espresso te zetten."

In welke prijsklasse je terechtkomt hangt in sterke mate af van je wensen en smaak. Koffie-expert Leopold: ,,Bedenk voor je een aankoop doet dus goed wat je van een apparaat verwacht en laat je informeren in een winkel.'

Volautomatisch of semiautomatisch koffieapparaat

Je kunt grofweg kiezen uit twee soorten apparaten, vertelt Charif Bennani - finalist in de Dutch Barista Championship (2019) en eigenaar van de mobiele koffiebar Elephant Trunk. ,,Aan de ene kant heb je volautomatische apparaten die doorgaans met één druk op de knop een kop koffie zetten, aan de andere kant semiautomatische apparaten waarmee je zelf de bonen maalt, en die in een piston schept."

,,De volautomatische zet altijd precies hetzelfde kopje koffie", zegt Bennani. ,,Met een semi-automatisch apparaat met piston kun je de koffie naar je eigen voorkeuren aanpassen. Je kunt de bonen grover of fijner malen waardoor de doorlooptijd korter of langer is, wat weer invloed heeft op de smaak van je koffie. Dat is bij een volautomatisch apparaat allemaal al voor je bepaald." Daarnaast is de druk in volautomatische apparaten vaak lager dan in semi-automatische apparaten, voegt Leopold toe, waardoor een volautomatisch apparaat de koffie grover zal malen en daardoor mindere espresso zet. Leopold: ,,Met een volautomatisch apparaat kun je maximaal een 7 scoren, met een semi-automatisch apparaat een 10."

En de koffiemolen?

Minstens zo belangrijk als de koffiemachine is de koffiemolen. Bij volautomatische machines zit deze al in het apparaat gebouwd, bij semiautomatische machines moet je er vaak een los bij kopen. Bennani: ,,Hoe beter de molen hoe gelijkmatiger hij de koffie maalt. Een klein gemalen koffiedeeltje geeft een andere smaak af dan een grof gemalen koffiedeeltje. Wanneer je een koffiemolen hebt die heel ongelijkmatig maalt, dan krijg je een koffie die qua smaak niet goed in balans is."

Let goed op de maalschijven van de molen, adviseert Bennani. Je kunt kiezen tussen conische en platte maalschijven. Conische schijven kunnen grote hoeveelheden aan en zijn heel geschikt als je lange rijen koffiedrinkers moet bedienen, maar thuis kun je beter gaan voor een molen met platte maalschijven. Die malen de koffie veel consistenter. Wat je zeker niet in huis moet halen, waarschuwt Leopold, zijn koffiemolens met rondzwaaiende messen die je koffiebonen als een soort guillotine kapot hakken. Die malen de koffie te ongelijkmatig. Leopold: ,,Daarnaast is het belangrijk dat de kwaliteit van je koffiemachine en die van je molen in balans zijn. Je kunt wel heel veel geld uitgeven aan een goed koffieapparaat, maar als je daar een slechte molen bij koopt, schiet je nog niets op.'

Betere koffie door een waterfilter

De samenstelling van het water uit je kraan heeft grote invloed op de smaak van je koffie. Niet zo gek als je bedenkt dat ongeveer 98 procent van je koffie water is. Leopold: ,,Over het algemeen kun je zeggen: hoe dichter bij de grens, hoe vlakker en bitterder het water wordt. Hoe meer landinwaarts: hoe zachter en frisser. Voor goede koffie is het belangrijk dat je water niet te hard en niet te zacht is. Dat kun bereiken door je kraanwater fiftyfifty te vermengen met gezuiverd mineraalwater uit de supermarkt of met de aanschaf van een waterfilter, als dat nog niet in je machine zit."

Dat waterfilter moet je wel eens in de zoveel tijd vervangen. Bennani: ,,Hoe vaak is afhankelijk van de regio waar je zit en de samenstelling van het water dat bij je uit de kraan stroomt. Hoe zachter het water, hoe meer water het filter aankan. Gemiddeld genomen kun je met een filter zo'n 100 liter water filteren."