Nog vóór 19.30 uur galmt het verzoek door de luidsprekers of iedereen zich richting kassa wil begeven. Want ook Makro Vianen moet vanwege de lockdown om 20.00 uur dicht. Dat wordt spannend, want er zijn nog honderden mensen binnen. De parkeerplaats staat nog vol, bij de kassa’s staan lange rijen. Alleen bij de kassa’s voor grote zakelijke horecaklanten is het niet druk. Bij de vleesafdeling verdringen mensen elkaar bij de lamsracks, de beenhammen en de ossenhaas voor de beef Wellington. Vooral stelletjes die het kerstdiner voor thuis samenstellen.
Ook de non-foodafdeling van de Makro is gewoon open. Winterboots, televisies, speelgoed, lingerie, truien, zeepsets, champagneglazen, messensets; van alles gaat in de karretjes. De kerstverlichting is al in de ramsj: 50 procent korting. Het haardhout is uitverkocht. Hetzelfde beeld bij andere Makro-filialen, zoals in Breda-Noord, waar het parkeerterrein woensdagmiddag tjokvol staat en het binnen enorm druk is.
'We zijn niet voor niets een essentiële winkel'
Alleen de mondkapjes en een zeeppompje bij de entree herinneren aan de pandemie. Vrijwel niemand gebruikt het. Precies een jaar geleden leidde het massale funshoppen bij met name de Makro tot veel kritiek. Niet alleen bij ondernemers die noodgedwongen hun deuren moesten sluiten, ook de politiek oefende druk uit op de groothandels om hun non-foodafdelingen tijdelijk te sluiten.
Makro, Sligro en Hanos gingen toen overstag, maar daar is nu geen sprake van. Makro-woordvoerder Marleen Acket meldt dat het gehele assortiment wordt aangeboden. Het is niet de bedoeling de afdelingen waar geen eten en drinken wordt verkocht, deze keer op slot te gooien. ,,Ja, het is druk, maar niet extreem. Het varieert gedurende de dag. We houden de boel goed in de gaten met telcamera's. De dagen voor Kerstmis zijn altijd druk, maar we hebben niet het idee dat klanten komen funshoppen bij ons. Het is ook niet zo dat iedereen naar binnen mag, alleen pasjeshouders. Dat scheelt behoorlijk. De klanten die bij ons naar binnen gaan, zijn ondernemers die producten hoofdzakelijk nodig hebben voor hun zaak. We zijn niet voor niets een essentiële winkel en houden ons strikt aan de regels,’’ zegt Acket tegen het AD.
Ook bij Sligro zijn ze niet van plan om de non-foodartikelen tijdelijk uit het assortiment te halen. ,,Dat hebben we vorig jaar wel gedaan, maar dat was maar van korte duur. Op het gebied van non-food hebben wij een beperkt aanbod, voornamelijk gericht op de horecasector. Dan moet je vooral denken aan keukenspullen. In de praktijk was het absoluut niet handig, delen in de winkel waren afgezet met rood-wit lint. En tja, leg maar eens uit aan een klant dat hij geen printpapier mag inslaan, terwijl hij dat wel nodig had voor z'n facturen’’, zegt Sligro-woordvoerder Wilco Jansen. Bij Makro ligt de situatie volgens Jansen anders. ,,Zij hebben een veel uitgebreider assortiment op het gebied van non-food. Dat kun je niet met ons vergelijken.’’
Zo ging het vorig jaar:Groothandels stoppen per direct verkoop niet-essentiële producten
INretail, brancheorganisatie van de winkeliers, is niet te spreken over de houding van de groothandels. ,,Vorig jaar december sloten ze wel hun non-foodafdelingen, terwijl er tijdens die lockdown – net als nu – ook alleen pasjeshouders naar binnen mochten. Wij gaan hier echt een punt van maken richting het kabinet. Vorig jaar heeft voormalig staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken behoorlijk wat druk uitgeoefend op de groothandels om alleen food te verkopen. Dit jaar proberen we dat ook bij minister Stef Blok van Economische Zaken voor elkaar te krijgen’’, aldus directeur Jan Meerman.
Geen signalen om groothandels afdelingen te laten sluiten
Hij vindt het ‘moreel niet kunnen’ dat de non-food openblijft. ,,Hier is geen sprake van solidariteit. Zeer vervelend voor de ondernemers die hun zaak dicht moeten houden. Je ziet sinds de lockdown van zondag ook dat er bijvoorbeeld veel meer planten bij sommige supermarkten worden verkocht, of extra speelgoed bij drogisterijen. Voor tuincentra en speelgoedwinkels voelt dat zeker nu aan als oneerlijke concurrentie en dat is extra zuur.’’
Een woordvoerster van het ministerie van Economische Zaken laat weten dat er geen signalen zijn om groothandels te verplichten hun non-foodafdelingen te sluiten. ,,Vorig jaar was die verplichting er ook niet, maar besloten de winkels zelf die stap te zetten. Vooralsnog zien wij geen reden om in te grijpen.’’
Lees ook: Crisis en personeelstekorten maken werkgevers gul met kerstpakketten